Italia do ta njohë seksin pa pëlqim si përdhunim

Italia po modernizon Kodin Penal për ta bërë më të lehtë ndjekjen penale të sulmit seksual, në një rast të rrallë bashkëpunimi midis koalicionit të Kryeministres Giorgia Meloni dhe ligjvënësve opozitarë.

Ligjvënësit nga Partia e djathtë “Vëllezërit e Italisë” e Melonit dhe opozita e majtë Demokratike votuan unanimisht të mërkurën në Dhomën e Ulët të Parlamentit, me 227 ligjvënës të pranishëm, për të zgjeruar përkufizimin e dhunës seksuale në aktet pa pëlqim.

Sipas Kodit Penal aktual, përdhunimi përkufizohet si akt i kryer me dhunë, kërcënime ose keqpërdorim të autoritetit. Kritikët thonë se këto kritere i pengojnë viktimat të denoncojnë ngjarjen nga frika se nuk do t’u besohet nëse nuk mund të tregojnë shenja fizike të dhunës ose të provojnë se kanë përpjekur të rezistojnë sulmit.

“Është shumë e qartë se seksi pa pëlqim është përdhunim,” tha Laura Boldrini, ligjvënëse Demokratike që ka shtyrë për këtë ndryshim. “Kemi pasur disa vendime që ishin me të vërtetë tronditëse sepse nuk kishte një parim të pëlqimit në sistemin tonë ligjor.”

Mbështetësit thonë se reforma do të zhvendosë fokusin e ndjekjeve penale nga pyetjet mbi sjelljen e viktimave tek ajo e kryesve të veprave. Në 2022, një burrë u shpall i pafajshëm për përdhunim të një gruaje në një banjo, pasi gjyqtari vendosi se dështimi i saj për të mbyllur derën plotësisht ishte “një ftesë” për burrin. Një vit më vonë, Gjykata e Lartë e Italisë e rrëzoi pafajësinë dhe urdhëroi një rigjykim.

Aktualisht, nëse viktimat ngurrojnë, kanë frikë ose nuk janë në gjendje të rezistojnë sulmit, nuk do t’u besohet, tha Boldrini. “Gjatë gjykimeve, avokatët e burrave përpiqen të pyesin gruan: si reaguat? A thatë jo? A e shtytët mbrapa?”

Carolina Varchi, ligjvënëse e “Vëllezërit e Italisë” që çoi ligjin përmes komitetit të drejtësisë, e ka quajtur këtë ligj “hap historik” që do të bëjë të qartë se çdo akt seksual “pa pëlqim të lirë, të vetëdijshëm dhe të aktualizuar është krim”.

Meloni nuk ka bërë asnjë koment të drejtpërdrejtë mbi ndryshimin, i cili ende duhet të aprovohet nga Senati para se të bëhet ligj.

Azzurra Rinaldi, ekonomiste dhe autore feministe, krahasoi ndryshimin ligjor me një “revolucion” në një shoqëri ku fajësimi i viktimave të përdhunimit ishte ende i zakonshëm, megjithatë tha se duhet të ndiqet nga ndryshime më të gjera shoqërore.

“Është një hap i rëndësishëm për të futur idenë e pëlqimit në kulturën italiane. Pastaj duhet ta kalosh nga ligji në jetën e përditshme të njerëzve,” tha ajo.

Reforma ligjore vjen ndërsa Italia është tronditur vitet e fundit nga vrasje të tmerrshme të kryera nga ish-partnerë xhelozë dhe akuza për sulme seksuale nga individë të njohur.

Në shtator, Ciro Grillo, djali 24-vjeçar i komedianit Beppe Grillo — themelues i Lëvizjes populiste Pesë Yjet — dhe disa miq të tij të rinj u dënuan për përdhunim në grup dhe morën dënime të gjata për sulmin ndaj një modele adoleshente në vilën e Grillos në 2019.

Alberto Genovese, një sipërmarrës i njohur italian, u arrestua në 2020 pasi një 18-vjeçare e akuzoi se e kishte droguar dhe më pas e kishte sulmuar seksualisht për orë të tëra në apartamentin e tij mbi Duomo në qendër të Milanos. Ai u dënua për sulm seksual dhe trafikim droge dhe është subjekt i një dokumentari të fundit në Netflix.

Edhe pse rastet e përdhunimit besohet se raportohet shumë më pak se sa ndodhin në realitet, numri i viktimave që kanë depozituar kallëzime për dhunë seksuale u rrit nga 4.257 në 2014 në 6.231 në 2023, sipas të dhënave më të fundit nga Istat, agjencia zyrtare e statistikave të Italisë.

Ligjet italiane mbi sulmin seksual janë shtrënguar gradualisht gjatë dekadave të fundit. Në 1981, Roma hoqi dispozitat që lejonin burrat të shpëtonin nga dënimi për përdhunim nëse martoheshin me viktimën e tyre. Në 1996, përdhunimi u përkufizua si krim ndaj individit, dhe jo ndaj rendit shoqëror.

Por jo të gjithë mbështesin ndryshimet.

“Shumë njerëz nuk e pëlqejnë shumë këtë koncept të pëlqimit sepse kanë frikë se do t’u heqë romancën,” tha Alessia Dulbecco, autore e librit Gjithmonë Kështu Është Bërë, mbi edukimin gjinor./FinancialTimes

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.