.png)
Nga Walter Veltroni– Pak javë para se të vritej, në tetorin e vitit 1975, Pier Paolo Pasolini i shkroi një letër Gian Carlo Ferrettit, duke e njoftuar se kishte përfunduar thuajse filmin *Salò*, se ishte gati të niste projektin e ri ‘Porno-Teo-Kolossal’, dhe se kishte vendosur të hapte një rubrikë të re në ‘Corriere della Sera’ me titullin provokues “Che dire?” – “Ç’të thuash?”.
Ajo rubrikë do të ishte një hapësirë mendimi e lirë, ku Pasolini synonte të reflektonte mbi shoqërinë italiane, dhunën politike, konsumin, kulturën popullore dhe rënien morale që ai e shihte si të pashmangshme.
Ç’të thuash për vrasjen e një prej më të mëdhenjve intelektualë italianë , në një periudhë kur Italia ishte e zhytur në dhunë, atentate dhe tension politik? Edhe pse drejtësia deklaroi zyrtarisht se Pino Pelosi e kishte kryer i vetëm krimin, gjyqtari Alfredo Carlo Moro nënvizoi se provat tregonin qartë të kundërtën. Vite më vonë, vetë Pelosi tha publikisht se nuk kishte qenë vetëm: disa burra të tjerë, sipas tij, e tërhoqën Pasolinin jashtë makinës dhe e rrahën deri në vdekje.
Autori i artikullit rikujton takimet me Pasolinin, duke e përshkruar si një mendje të jashtëzakonshme, të ndriçuar nga një përzierje e rrallë dhembshurie dhe rreptësie kritike. Ai sjell edhe një episod mes Pasolinit dhe Italo Calvinos, ku Pasolini pohon se jetonte dy jetë paralelisht: një jetë borgjeze intelektuali dhe një jetë tjetër në kontakt me punëtorët, të margjinalizuarit dhe atë që ai e quante “nënproletariati i vërtetë urban”.
Jeta e Pasolinit kishte qenë e mbushur me tragjedi. Vrasja e vëllait Guido nga partizanë komunistë, përndjekjet e vazhdueshme, padi të njëpasnjëshme, censurë dhe presion politik. Ishte përjashtuar nga Partia Komuniste për shkak të orientimit të tij seksual, por mbeti gjithnjë kritik i ashpër i borgjezisë dhe konsumizmit.
Pasolini kritikonte gjithçka që i dukej hipokrizi: Lëvizjen e vitit ’68 e quante borgjeze; denonconte rolin uniformizues të televizionit; paralajmëronte për zhdukjen e kulturave lokale, dialekteve, riteve. Ai ishte një vëzhgues i pamëshirshëm dhe i lirë, pa frikë të bënte armiq në të majtë, në të djathtë apo në qendër.
Në shkrimet e tij më të famshme, ai fliste për zhdukjen e xixëllonjave , një metaforë e fuqishme për shuarjen e dritës së shpirtit njerëzor nën presionin e modernitetit konsumist. Pasolini e shihte kapitalizmin e ri si më totalitar se çdo diktaturë klasike.
Vetmia ishte shoku i tij më i përhershëm. Në *Versi del testamento*, ai shkruante: “Duhet të jesh shumë i fortë për të dashur vetminë… të mos kesh frikë nga vrasësit.” Fjalë profetike, duke parë fundin e tij tragjik.
Ata që e vranë ia morën shoqërisë një zë kritik, të sinqertë dhe të patrembur. Pas vdekjes së tij, rubrika “Ç’të thuash” mbeti një projekt i papërmbushur, një boshllëk që ndihet ende sot, sepse bota vazhdon të ketë nevojë për lirinë dhe guximin që Pasolini mishëronte.
Burimi: Corriere Della Sera
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
