Njerez

Robert Elsie, gjermano-kanadezi që ia kushtoi jetën albanalogjisë

Nga Gazeta “SI”- Robert Elsie ishte albanolog, shkrimtar dhe përkthyes gjerman, i lindur në Vankuver, Kanada. Me një dashuri të madhe për Shqipërinë dhe shqiptarët, ai kaloi një pjesë të mirë të jetës së tij duke përkthyer dhe hartuar tekste mbi shqiptarët, duke dhënë një ndihmesë të pazëvendësueshme në njohjen dhe përhapjen e kulturës, letërsisë dhe historisë shqiptare në botë.

Ai lindi në Vankuver të Kanadasë dhe u arsimua në Universitetin e British Columbia, ku më 1972 u diplomua për filologji klasike dhe gjuhësi. Pas përfundimit të studimeve, vijoi specializimet e tij në Evropë, në universitete prestigjioze si Universiteti i Lirë i Berlinit, École Pratique des Hautes Études në Paris, Instituti i Dublinit për Studime të Larta dhe Universiteti i Bonit, ku mbrojti doktoraturën në vitin 1978. Që nga ajo periudhë, ai filloi të kishte kontakte të drejtpërdrejta me Shqipërinë dhe Kosovën, duke marrë pjesë në takime shkencore dhe seminare kushtuar gjuhës, letërsisë dhe kulturës shqiptare.

Veprimtaria e tij shkencore është shumëdimensionale. Në fushën e letërsisë, Elsie botoi disa vepra themelore, ndër të cilat spikasin Dictionary of Albanian Literature (1986) dhe History of Albanian Literature (1995), një histori e plotë në dy vëllime që më vonë u përkthye edhe në shqip dhe gjuhë të tjera. Ai u përkushtua gjithashtu përkthimit në anglisht dhe gjermanisht të autorëve shqiptarë, duke prezantuar tek lexuesit ndërkombëtarë poetë si Migjeni, Ali Podrimja, Flora Brovina dhe Eqrem Basha. Përveç kësaj, Elsie përgatiti antologji të rëndësishme si An Elusive Eagle Soars (1993), Albanian Folktales and Legends (1994) dhe Kosovo: In the Heart of the Powder Keg (1997), duke i dhënë botës një panoramë më të qartë mbi letërsinë dhe realitetin shqiptar.

Në fushën e kulturës dhe antropologjisë shqiptare, kontribut i rëndësishëm i tij është Dictionary of Albanian Religion, Mythology and Folk Culture (2001), ku përmblodhi një pasuri të madhe të trashëgimisë gojore, zakoneve dhe miteve shqiptare. Ai u mor gjithashtu me studimin dhe botimin e dorëshkrimeve historike dhe udhëtimeve të figurave të huaja në Shqipëri, siç janë shënimet e baronit Franz Nopcsa, priftit francez Jean-Claude Faveyrial dhe piktorit britanik Edward Lear. Përmes këtyre botimeve, Elsie kontribuoi në ndriçimin e aspekteve të panjohura të historisë dhe jetës shqiptare.

Robert Elsie ishte anëtar i Shoqatës së Evropës Juglindore, anëtar i Akademisë së Shkencave dhe të Arteve të Kosovës dhe anëtar nderi i Shoqatës së Shkrimtarëve të Kosovës. Ai njihet gjerësisht si një nga figurat kryesore të albanologjisë bashkëkohore, i cilësuar shpesh si “ambasador i kulturës shqiptare në botë”. Pas një jete të përkushtuar studimeve dhe përkthimeve, Elsie u nda nga jeta 8 vjet më parë, më 2 tetor 2017, duke lënë amanet që të prehej në Shqipëri, ( Theth) vend që ai e dashuronte dhe i kushtoi pjesën më të madhe të veprimtarisë së tij.


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë