Njerez

Si mundet të përfitojë Shqipëria nga ‘ikja e trurit’?

Nga Gazeta 'SI' - Një studim i Bankës Botërore, për vendet me të ardhura të mesme, ku bën pjesë dhe Shqipëri, shqyrton se si “ikja e trurit” mund të sjellë përfitime për vendet dhe se nuk është gjithmonë negative.

Lidhja me botën, përveç se me anë të tregtisë kryhet me anë të lëvizjes së lirë të njerëzve dhe ideve. Bashkë, importi i ideve, shërbimeve, kapitalit dhe njerëzve janë kritike për përhapjen e teknologjisë së avancuar. Vendet me të ardhura të mesme nuk duhet të kufizojnë lëvizjen e qytetarëve të shkolluar dhe me njohuri të larta. Emigrimi i tyre mund të jetë një mundësi për vendin e origjinës, më shumë se një humbje, thekson Banka.

Në studim, BB mat potencialin e vendeve të origjinës për të përfituar nga njohuritë e trurit të ikur në diasporë. Për të përcaktuar sasinë e këtij potenciali për çdo vend të origjinës, studimi mat shkallën në të cilën punëtorët me arsim të lartë emigrojnë në vendet me të ardhura të larta dhe pjesa e emigrantëve të arsimuar mirë që kanë sukses duke punuar në profesione "të mira" në vendin pritës.

Një emigrant me aftësi të larta pune që shpërngulet në një shtet me të ardhura të larta, por nuk gjen dot një vend pune, apo i duhet të punojë një punë elementare, si p.sh shofer taksie, nuk mund të përfitojë aftësi të reja.

Shqipëria gjendet poshtë nivelit të 30%, që do të thotë se më pak se 30% e diasporës shqiptare nëpër botë është e punësuar në pozicione të mira profesionale.

BB e pëmend Shqipërinë si një ndër vender që ka tentuar të rikthejë diasporën e saj në vend.

“Në vitin 2019 Akademia e Shkencave e Shqipërisë krijoi NanoAlb, një qendër virtuale për të koordinuar kërkimet e nanoshkencës dhe nanoteknologjisë në institucionet e vendosura në Shqipëri, si dhe në Izrael, Itali, Kosovë, Mal të Zi, Maqedoninë e Veriut, Spanjë, Mbretërinë e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara. Duke angazhuar diasporën shqiptare në ato vende, NanoAlb është në gjendje të ofrojë një sërë produktesh, të angazhohet në aktivitete kërkim-zhvillimi dhe të ofrojë klasa në aplikimet e nanoteknologjisë.

Bindja e emigrantëve shumë të aftë për t'u kthyer në shtëpi ka qenë një prioritet për vende të tilla si Kina, ku programi Thousand Talents rikthen kërkuesit për punësim të përhershëm ose vizita afatshkurtra. Megjithatë, politikat për të kthyer këta emigrantë mund të kenë rezultate të përziera. Punëtorët e kërkimit dhe zhvillimit janë shumë të lëvizshëm dhe i përgjigjen stimujve monetarë, si dhe mbështetjes kërkimore dhe afërsisë së studiuesve të tjerë”, shkruan Banka.

Më tej, studimi vijon të shqyrtojë se si qeveritë mund të krijojnë një mjedis më tërheqës për emigrantët e larguar e për t'i rikthyer ata në atdhe.

Vendet e origjinës së emigrantëve mund të krijojnë gjithashtu një mjedis të favorshëm për transferimin e njohurive që përfshin diasporën duke krijuar kushte të tilla si stabiliteti politik, cilësia institucionale dhe një klimë e favorshme investimi. Përveç kësaj, vendet e origjinës mund të përdorin të ardhurat e emigrantëve për rritjen ekonomike duke mundësuar një rrjedhë të sigurt dhe efikase të remitancave.

Ulja e normave të taksave për punëtorët e rikthyer të kërkimit dhe zhvillimit mund të çojë në një rritje të numrit të shpikësve si nëpërmjet mbajtjes së shpikësve vendas ashtu edhe imigrimit të shpikësve të huaj, megjithëse mund të zvogëlojë gjithashtu përhapjen e njohurive dhe produktivitetin në vendet nga të cilat ata po kthehen. Pavarësisht nga politikat specifike të përdorura, kthimi i trurit të ikur mbetet një imperativ në agjendat e talenteve të vendeve, sugjeron BB.


Copyright © Gazeta “Si”


Lajme të lidhura

Më Shumë