.png)
Nga Pierre Haski * - Gjatë gjithë jetës sime qysh prej adoleshencës, familjen e Le Pen e kam parë si hije mbi kokën time.
Jean-Marie, babai, bënte shaka për Holokaustin. Ai ishte një ish-parashutist francez në Algjeri, i cili u akuzua për torturimin e të burgosurve. Më pas erdhi vajza e tij, Marine, e cila dukej më pak kërcënuese, por më ambicioze. Pastaj mbesa e saj, Marion, e cila u tregua edhe më reaksionare.
Ndikimi i Le Pen dukej se po rritej, por gjithmonë kisha idenë naive se njerëzit e "arsyeshëm", si nga e djathta ashtu edhe nga e majta, nuk do t'i linin kurrë të fitonin.
Ajo u dëshmua e vërtetë në vitin 2002 kur Jean-Marie Le Pen arriti në raundin e dytë të zgjedhjeve presidenciale: francezët më pas votuan masivisht për Zhak Shirak.
Ajo u dëshmua përsëri e vërtetë në 2017 dhe 2022, kur Marine gjithashtu arriti në raundin e dytë dhe u mund nga Emmanuel Macron, i riu i jashtëm premtues që donte të çmontonte vijën ndarëse majtas-djathtas. Por kjo nuk është më e vërtetë.
U zgjova këtë mëngjes në një vend tjetër, një vend në të cilin klani Le Pen është në portat e pushtetit.
Për herë të parë ndonjëherë në Francë, një parti politike i të djathtës ekstreme mund të fitojë një shumicë të përgjithshme të vendeve në parlament përmes zgjedhjeve dhe të vendosë figurën 28-vjeçare, Jordan Bardella, në Hôtel de Matignon, zyra e kryeministri në Paris.
Rezultatet e raundit të parë të zgjedhjeve të parakohshme legjislative të thirrura nga Macron ishin një fitore e qartë për Tubimin Kombëtar, i cili është Fronti Kombëtar i riemërtuar i krijuar nga Jean-Marie Le Pen.
Raundi i dytë, i planifikuar për në 7 korrik, po kthehet në një moment të së vërtetës për politikën franceze, me pasoja të mëdha për vendin, për Evropën, për Ukrainën dhe shumë çështje të tjera në këtë botë të trazuar.
Pyetja e vetme për raundin e dytë është nëse Tubimi Kombëtar do të dalë me një shumicë të përgjithshme, gjë që do ta detyronte Macron në një "bashkëjetesë" poshtëruese dhe komplekse: një fenomen shumë francez në të cilin presidenti dhe kryeministri vijnë nga partitë kundërshtare.
Mënyra e vetme për të parandaluar një shumicë të tillë është që të gjitha forcat e tjera politike të zbatojnë një rregull të thjeshtë: të tërheqin kandidatin e tyre nëse është një luftë tre-kahëshe në zonën e tyre zgjedhore. Kjo do të sillte një parlament të varur, paqëndrueshmëri politike dhe kaos të mundshëm; por do të ishte më pak e dëmshme sesa të kesh të djathtën ekstreme në pushtet. Të paktën kështu do të mendonin njerëzit "e arsyeshëm".
Por politika është më e ndërlikuar se kaq, në një vend të polarizuar ku fronti i bashkuar i partive të majta doli i dyti, duke e lënë bllokun qendror të Macron në të tretën e largët. Disa njerëz, me sa duket, kanë më shumë frikë nga e majta sesa nga e djathta ekstreme.
Merrni Le Figaro, gazeta e vjetër e madhe e së djathtës, e cila i përket familjes së famshme Dassault të avionëve Rafale: të hënën në mëngjes, kjo gazetë e shndërroi raundin e dytë në një garë midis Bardella dhe Jean-Luc Mélenchon, lideri i radikalëve.
Mélenchon është një figurë e frikshme për votuesit e krahut të djathtë dhe Le Figaro po u thotë qartë lexuesve të saj se për kë të mos votojnë duke e shtyrë narrativën e Mitingut Kombëtar në faqen e saj të parë. Ish-kryeministri Édouard Philippe dhe ministri i financave, Bruno Le Maire, kanë thënë se duan të kundërshtojnë Tubimin Kombëtar, por nuk i kanë bërë thirrje mbështetësve të tyre për të votuar për çdo kandidat tjetër për shkak të Melenchon.
Nëse votuesit të dielën e ardhshme ndajnë të njëjtin shqetësim, një rruge hapet për kryeministrin e parë të ekstremit të djathtë në historinë e fundit franceze, një kërcim drejt së panjohurës.
Çfarë shkoi keq? Padyshim që dikush mund të pyesë veten pse Macron vendosi të luante të ardhmen e vendit në një zgjedhje të parakohshme që nuk kishte asnjë shans për t'i fituar, duke hapur portën për të djathtën ekstreme.
Ne do t'ua lëmë këtë historianëve, pasi presidenti është një forcë e shpenzuar.
Ne gjithashtu mund të pyesim veten pse ky vend, me pasuritë e tij të shumta, ka gjeneruar mjaft zemërim dhe pakënaqësi tek qytetarët e tij për të prodhuar një rezultat zgjedhor që ka më shumë gjasa të dëmtojë ekonominë dhe kohezionin e tij social sesa të zgjidhë problemet reale. Ne gjithashtu mund të vëmë në dyshim një elitë politike franceze, e cila ishte aq e verbër, saqë e la të djathtën ekstreme të përparonte në qoshe të mëdha të një shoqërie që ndihej e harruar dhe e përbuzur.
E gjithë kjo është e vërtetë dhe po diskutohet kudo tani në Francë, mes miqsh, kolegësh dhe në rrethet tona familjare. Të gjithë po shikohen në pasqyrë dhe pyesin veten se çfarë të bëjnë të dielën e ardhshme në raundin e dytë. Së paku, ne do të duhet të mësojmë të jetojmë në një tokë të ndarë ku Tubimi Kombëtar kontrollon qytete të vogla dhe zona të gjera të Francës rurale, ndërsa njerëzit "e arsyeshëm" kanë përparësinë në qytetet e mëdha, përfshirë Parisin.
Kjo është një tragjedi e vërtetë. Marre nga theguardian / Pershtati ne shqip: Gazeta 'Si'
*Pierre Haski është ish-korrespondent i huaj dhe një ish-zëvendës redaktor i së përditshmes franceze 'Libération'. Ai është gjithashtu president i OJQ-së për lirinë e shtypit Reporterët pa Kufij
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
