Nga Serhiy Marchenko-Pas Luftës së Ftohtë, fuqitë botërore vendosën sisteme të qeverisjes globale. Qëllimi ishte të mbroheshin vlerat liberale, të drejtat e njeriut dhe ekonomia botërore si dhe të shuhej kërcënimi i asgjësimit bërthamor.
Suksesi i padiskutueshëm i këtij rendi të ri ndërkombëtar të bazuar në rregulla ishte shtrirja e tij, duke sjellë Rusinë dhe shtetet post-Bashkimit Sovjetik, si dhe ekonomi të tjera në zhvillim si Kina dhe India. Por një sistem i tillë funksionon vetëm kur anëtarët e tij ndjekin rregullat.
Me pushtimin e saj të dhunshëm dhe të paprovokuar të Ukrainës, mbështetjen helmuese të korrupsionit dhe financimin e dokumentuar të terrorizmit, Rusia e Vladimir Putin bën një tallje totale me rendin ndërkombëtar të bazuar në rregulla që na dha një periudhë unike paqeje dhe zhvillimi ekonomik.
Megjithatë, pavarësisht gjithçkaje, Rusia ruan një terren në sistemin global që po bën gjithçka që mundet për ta minuar. Rusia është pjesë e Këshillit të Sigurimit të OKB-së dhe organeve të tjera të OKB-së. Këshilli i Sigurimit u krijua me objektivin specifik të parandalimit të luftërave. Atëherë, si mund të mbetet Rusia anëtare pasi të nisë luftën e saj të agresionit kundër Ukrainës?
Ne kemi gjithashtu një organ ndërkombëtar për të garantuar sigurinë financiare globale – Task Forcën e Veprimit Financiar.
Hetime të panumërta kanë zbuluar bashkëpunimin e Rusisë në pastrimin e parave, e cila është rritur vetëm pas futjes së sanksioneve të gjera që nga pushtimi në shkallë të gjerë. Është zbuluar gjithashtu se Rusia ka mundësuar ose bashkëpunuar ndryshe me grupe të ndryshme terroriste dhe shtete të listuara në listën e zezë, duke përfshirë grupin Wagner , Talibanët, Hizbollahun, regjimin e Asadit në Siri, Korenë e Veriut dhe Iranin.
Dronët kamikaze iranianë u zbuluan se ishin përdorur për të sulmuar objektivat civilë ukrainas, duke çuar në sanksione të mëtejshme të SHBA-së në nëntor 2022. Për më tepër, individët dhe subjektet ruse u vendosën gjithashtu nën sanksione nga SHBA në mars 2022 për veprime që mbështesin armët e shkatërrimit në masë dhe programet balistike të Koresë së Veriut.
Megjithatë, këta shembuj mezi e gërvishtin sipërfaqen. Rusia është gjithashtu përgjegjëse për kërcënimet kibernetike të sponsorizuara nga shteti dhe kriminale ndaj infrastrukturës kritike. Lufta e saj kundër Ukrainës po përkeqëson krizën globale të energjisë dhe po rrit në mënyrë drastike kostot e ushqimit, duke shkaktuar dëme të mëdha në mbarë botën, veçanërisht në ekonomitë në zhvillim. Me pak fjalë, Rusia nuk po dëmton thjesht sistemin ekonomik global.
Ajo na mban të gjithëve për shpërblesë. Prandaj duhet bërë më shumë. Ukraina i bën thirrje FATF-së që ta dëbojë Rusinë dhe ta bëjë atë në listën e zezë. Ky do të ishte padyshim mjeti më efektiv për kufizimin e aksesit të terroristëve në ekonominë globale, pasi do t’i detyronte të gjitha shtetet të aplikonin kujdes të shtuar të duhur për çdo transaksion që përfshin sistemin financiar të një juridiksioni të listës së zezë.
Sanksionet vendosen nga juridiksione specifike dhe ndiqen nga subjektet e tyre. Kjo lë një pjesë të madhe të ekonomisë globale që nuk ka vendosur sanksione të hapura ndaj Rusisë. Vendosja në listën e zezë nga FATF(Task Forca e Veprimit Financiar)do të krijonte kontrolle universale dhe do të kërkonte kujdes të shtuar të duhur. Çdo transaksion me sistemin financiar rus do të rishikohet dhe shqyrtohet. Kjo do të rriste ndjeshëm koston e të bërit biznes me Rusinë dhe do të mbyste në mënyrë efektive aftësinë e Putinit për të financuar luftën e tij të paligjshme të agresionit.
Po aq e rëndësishme, do të na ndihmonte të krijonim një sistem financiar global më të fortë dhe më elastik në terma afatgjatë.
BE, G7 dhe të gjitha vendet e tjera të përkushtuara ndaj një rendi ndërkombëtar të bazuar në rregulla duhet të njohin urgjentisht rreziqet që Rusia paraqet për integritetin e sistemit financiar global. Ata gjithashtu duhet të veprojnë për ta vendosur Rusinë në listat e tyre të “juridiksionit me rrezik të lartë” dhe të nxjerrin udhëzime përkatëse të tregut. Rusisë i është lejuar të minojë sistemin nga brenda për një kohë të gjatë. Rendi ndërkombëtar mund të mbijetojë vetëm nëse respektohen rregullat. Ne kemi mekanizma të fuqishëm në dispozicion për të zbatuar këto rregulla. Ka ardhur koha për t’i përdorur ato.
Burimi: Financial Times/Përshtati Gazeta Si
Serhiy Mykhailovych Marchenko është ekonomist dhe politikan ukrainas që aktualisht shërben si Ministër i Financave i Ukrainës që nga 30 Mars 2020.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.