Në vitet 1990, kinemaja LGBTQ+ konsiderohej si diçka pa interes, e kufizuar në festivalet e filmit dhe zinxhirët e kinemasë artistike. Por historia ka ndryshuar në Hollywood në dekadat e fundit, duke reflektuar një ndryshim më të gjerë në qëndrimet brenda shoqërisë perëndimore. Çmimet nganjëherë konsiderohen si një metrikë jo e besueshme për cilësinë, por ato priren të pasqyrojnë gjendjen sociale bashkëkohore. Nuk është për t’u habitur që ndërsa publiku po pranon më shumë identitetet dhe marrëdhëniet LGBTQ+, më shumë filma që pasqyrojnë historitë e njerëzve LGBTQ+ janë vënë në qendër të vëmendjes së çmimeve.
Brokeback Mountain (2005) dhe Milk (2008) janë dy shembujt që vijnë në vitet 2000. I pari, historia e Annie Proulx për një lidhje homoseksuale midis dy kaubojve, fitoi tre Oscar dhe ishte i preferuari për filmin më të mirë. Ndërkohë Milk, një film biografik i kryebashkiakut të parë homoseksual të San Franciskos, Harvey Milk, fitoi Sean Penn për aktorin më të mirë dhe skenarin më të mirë të përshtatur. Më pas, në vitin 2016, Moonlight i Barry Jenkins ofroi një moment tjetër të rëndësishëm në njohjen e historive LGBTQ+, kur u bë filmi i parë me një protagonist homoseksual që fitoi filmin më të mirë. Që atëherë, rryma e dikurshme është bërë më shumë se një rrymë, me filmat LGBTQ+ si A Fantastic Woman (2017), Call Me by Your Name (2017) dhe The Favorite (2018) që janë përkrahur gjerësisht në ndarjen e çmimeve.
Megjithë këtë përparim, ka diçka që nuk shkon. Ndërsa historitë LGBTQ+ janë bërë gjithnjë e më në modë, aktorët e LGBTQ+ janë përjashtuar pothuajse tërësisht nga ndarja e çmimeve për 20 vitet e fundit. Që nga koha kur Sir Ian McKellen u nominua në vitin 2002, asnjë burrë homoseksual i deklaruar nuk është nominuar në asnjë kategori të performancës. Ndërsa gratë LBGTQ+ kanë vetëm dy “përfaqësuese”: Angelina Jolie, e cila ka dalë hapur biseksuale, fitoi aktoren më të mirë dytësore për Girl, Interrupted (1999), dhe më vonë u nominua për aktoren kryesore për Changeling (2008). Megjithatë, që nga nominimi i Jolie, Lady Gaga, e cila gjithashtu identifikohet si biseksuale, ishte i vetmi person LGBTQ+ që mori ndonjë vlerësim të performancës, deri më tani.
Sado i mjerueshëm është ky rekord, kjo është arsyeja pse Oscars 2022 janë relativisht të veçanta në këtë aspekt, me jo një, por dy aktorë LGBTQ+ të kërkuar për çmime: Kristen Stewart për aktoren më të mirë për Spencer dhe Ariana DeBose për aktoren më të mirë dytësore për West Side Story të Steven Spielberg. Stewart identifikohet si biseksuale dhe DeBose si queer dhe është hera e parë që dy aktorë të deklaruar LGBTQ+ janë nominuar në të njëjtin vit. Nëse njëra prej tyre fiton, kjo do të thotë se është hera e parë që një aktor LGBTQ+ merr një çmim, dhe nëse të dyja do të fitonin, kjo do të ishte vërtet historike.
Pse janë përjashtuar aktorët LGBTQ+?
A duhet të jetë ky një moment për një festë dhe në çfarë mase? Dhe, pas gjithë gjesteve të industrisë së filmit drejt progresivitetit në vitet e fundit, si mund ta shpjegojmë mungesën e vazhdueshme thuajse totale të aktorëve LGBTQ+ nga çmimet?
Një nga arsyet pse aktorët LGBTQ+ nuk kanë qenë pjesë e çmimeve Oscar është sepse atyre nuk është dhënë një rol kryesor në filma që trajtojnë këtë temë.
Çështja nëse aktorëve të deklaruar duhet t’u besohen rolet e homoseksualëve dhe nëse kjo është në dëm të tyre, është një çështje që është debatuar gjithnjë e më shumë vitet e fundit, por veçanërisht ndizet sa herë që afrohet ndarja e çmimeve Oscars.
Nga njëra anë, një argument i paraqitur nga skenaristi kryesor homoseksual Russell T Davies është se rolet LGBTQ+ interpretohen më së miri nga aktorët LGBTQ+ sepse përvoja e jetuar jep një bollëk autenticiteti, por të tjerë kundërshtojnë se në fund të fundit janë aktorë dhe të gjithë duhet të dinë si të luajnë një rol. Problemi me këtë, sugjerojnë kritikët, është se nuk është një rrugë e dyanshme: aktorët do të marrin lavdërimet për rolet homoseksuale, por aktorëve homoseksualë nuk u jepet mundësia të luajnë një rol normal në filmat kryesorë. Televizioni është një fushë më progresive në këtë drejtim, mjafton të shikohet Jonathan Bailey, homoseksuali që luan heroin romantik në Bridgerton të Netflix (2019), ose qëndrimi i Neil Patrick Harris si Barney Stinson në How I Met Your Mother (2005-2014). Sarah Paulson, e cila shmang etiketat, por ka qenë në marrëdhënie publike me burra dhe gra, është tetë herë e nominuar për Emmy, me një fitore që vjen për rolin e saj si Marcia Clark në The People v OJ Simpson: American Crime Story (2016). Fitorja e Cherry Jones në 2009, e ardhur për rolin e saj si Presidente Allison Taylor, e bëri atë një nga aktoret e para lezbike që fitoi një çmim të madh televiziv.
Kur vetë McKellen u pyet se pse asnjë homoseksual i deklaruar nuk e kishte fituar ndonjëherë Oscarin për aktorin më të mirë në një intervistë në vitin 2016, ai la të kuptohej se kjo ishte për shkak të “paragjykimit” dhe jo rastësisë: “Fjalimi im ka qenë gati dy herë: ‘Jam krenar që jam i pari homoseksual që fitoj Oscarin’. Më është dashur ta fus përsëri në xhep dy herë”, tha McKellen për The Guardian, ndërsa kur u pyet për të komentuar mbi faktin se Tom Hanks, Philip Seymour Hoffman dhe Sean Penn kishin fituar të gjithë Oscar për aktorin më të mirë për rolin e meshkujve homoseksualë, ai u përgjigj: “Sa i zgjuar, sa i zgjuar… po të më jepni mua për të luajtur një njeri heteroseksual?”
Kush duhet të luajë personazhet LGBTQ+?
“Unë mendoj se është shumë e çuditshme që ne ende po shohim në mënyrë rutinore aktorë që nuk identifikohen si queer duke u shpërblyer për interpretimin e një personazhi queer”, thotë Hannah Strong, redaktore e revistës filmike Little White Lies. Vitet e fundit, ka pasur një rritje të aktorëve në dukje heteroseksuale, të cilët kanë luajtur role LGBTQ+ duke u vlerësuar me çmime nga Jared Leto në Dallas Buyers Club (2014), te Timothée Chalamet në Call Me by Your name (2017), Rami Malek në Bohemian Rhapsody (2018) dhe Olivia Colman në The Favorite (2018). Më i fundit, këtë vit, është Benedict Cumberbatch, i cili konsiderohet si aktori më i mirë kryesor për rolin e një blegtori homoseksual në The Poëer of the Dog. Kjo nuk do të thotë se këto shfaqje nuk merituan vlerësimin që morën, por, siç thotë Strong: “Ne ende luftojmë, masivisht, për të parë aktorë queer, apo edhe regjisorë queer, të marrin atë lloj lavdërimi. Dhe unë mendoj ky ndoshta është paragjykim”.
Në vitet e fundit, Akademia ka bërë punë për të diversifikuar grupin e saj të votuesve në vazhdën e lëvizjes #OscarsSoWhite dhe bisedave të tjera rreth mungesës së përfaqësimit proporcional, duke dyfishuar numrin e anëtarëve femra midis 2015 dhe 2020 dhe gati trefishuar numrin e anëtarëve nga pakicat racore dhe etnike, megjithëse nuk ka të dhëna lidhur me identitetin seksual të anëtarëve. Në të njëjtën kohë, vetëm vitin e kaluar Akademia zbatoi gjithashtu një sërë standardesh që një produksion duhet të përmbushë për t’u kualifikuar për filmin më të mirë: në përgjithësi, ata që punojnë në një film, nga aktorët kryesorë e deri te asistentët e marketingut duhet të ketë diversitet.
Me siguri do të kemi më shumë Stewarts, DeBoses dhe McKellens në natën e Oscarit në kohë por fitoret për aktorët LGBTQ+ do të mbeten jashtëzakonisht të rralla.
Burimi: BBC. Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
