Në Hollandë, prej disa vitesh, disa skuadra kanë prezantuar një figurë hibride midis këshilltarit personal dhe tutorit. Detyra e tij është të ndihmojë dhe këshillojë trajnerët në vështirësi për të zgjidhur situata delikate dhe për të shmangur shkarkimin e tyre. Prej disa kohësh në futboll gjërat më interesante janë dëgjuar, kur mikrofonat kanë qenë të fikur. Disa muaj më parë një teknik aktualisht i ulur në stolin e një ekipi të Serie A, u besoi disa ekspertëve vështirësinë për të gjetur një bashkëbisedues të profilit të lartë me të cilin të fliste për futbollin. Çdo trajner ka stafin e tij me të cilin punon çdo ditë, duke shkëmbyer mjete dhe metodologji, por thelbi i shpërthimit ka të bëjë me një pikë tjetër: krahasimin e ideve. Një shkëmbim që sigurisht nuk mund të bëhet në zyrat e klubit, as me prokurorët, as më pak në një konferencë për shtyp, përveç nëse dikush është aq naiv sa të mendojë që të shkruash për futbollin (qoftë edhe në mënyrë serioze, të plotë dhe të dokumentuar) është ekuivalente me njohjen e futbollit.
Një përpjekje hipotetike, të pjesshme për t’iu përgjigjur pyetjes “por unë me kë po flas?” u përpoqën ta shpjegonin në Holandë me një figurë hibride midis këshilltarit personal dhe tutorit. Një koffietovenaars , një magjistar kafeje, pasi shtypi ka e ka quajtur në këtë lloj mënyre, atë që është shfaqur në shumë ekipe të Eredivisie, gjatë dekadës së fundit. Në sezonin aktual janë dy: Guus Hiddink te Psv Eindhoven dhe Martin Jol te Ado Den Haag. Rolet dhe detyrat janë disi fluide dhe ndryshojnë nga përvoja në përvojë, me një emërues të përbashkët: tutori është një figurë që lidhet ekskluzivisht me trajnerin, duke vëzhguar, vlerësuar dhe dhënë këshilla “të kërkuara dhe jo”. Normalisht, prania e tij zyrtarizohet përmes nënshkrimit të një kontrate të vërtetë me klubin, por ka pasur raste (Hiddink në vitin 2014, si tutor i Philip Cocu te Psv) në të cilin konsulenca u realizua falas. Më 30 nëntor 1980, Ajax i udhëhequr nga i riu Leo Beenhakker, ishte duke vuajtur në shtëpi kundër Twente, pasi kishte pësuar dy gola. Johan Cruijff, këshilltari teknik i klubit në atë kohë, u largua nga tribuna e Olympisch Stadion për t’u ulur në stol së bashku me Beenhakker. Nga 1-3 Ajax fitoi 5-3.Ky episod përfaqësonte rastin e parë të tutorit në futbollin holandez, i cili padyshim që u zhvillua në forma dhe modalitete mjaft të veçanta, siç ishte në stilin e Cruijff. Sot një qasje e tillë vështirë se do të prodhonte rezultate pozitive.
Rezultati është fjala kyç që rrethon funksionin e tutorit. Por, a sjell rezultatet përdorimi i kësaj figure? Holanda, duke u mbështetur në një duzinë përvojash të bollshme, përfaqëson një studim ku mund të nxirren disa përfundime. E para është se dështimet ishin më të mëdha se sukseset, por kjo e fundit prekte dy nga tre kampionët e fundit teknikë të Hollandës: Cocu dhe Giovanni van Bronckhorst. I pari, siç u përmend më lart, iu bashkua Hiddink për 85 ditë në muajt e parë të 2014, në një vit në të cilin PSV Eindhoven nuk po shkëlqente, duke mos arritur të marrë më të mirën nga talentet (Depay dhe Wijnaldum mbi të gjitha). Ishte vetë Cocu, me përulësi, ai që i kërkoi klubit të këshillohej nga Hiddink, duke zyrtarizuar bashkëpunimin. Skuadra do të përfundonte në vendin e katërt dhe, në sezonet pasuese, Cocu do të fitonte Eredivisie tri herë.
Në vitin 2016 ishte radha e Dick Advocaat për të punuar së bashku me Giovanni van Bronckhorst në stolin e Feyenoord për 81 ditë. Skuadra vinte nga shtatë humbje radhazi, një rekord negativ në historinë e klubit. Këtu, në vend të shkarkimit, hyri në skenë tutori, i cili nuk ndërveproi me pjesën tjetër të ekipit por vetëm me teknikun, duke shpjeguar aspektet taktike dhe menaxheriale që duhen përmirësuar. Ai, në fund të sezonit fitoi Kupën e Holandës dhe në vitin pasardhës titullin (për herë të parë që nga viti 1999), duke e rikthyer Feyenoord përsëri në Ligën e Kampionëve.
Përvojat e tjera kanë qenë më me pak fat, siç janë ato të Bert van Marwijck me Go Ahead Eagles (në vitin 2015) dhe me PSV-në e dhëndrit të tij, Mark van Bommel, i shkarkuar dhjetorin e kaluar. Sa më keq të menaxhohet skuadra, aq më i ulët është ndikimi i figurës së tutorit: midis 2016 dhe 2017 Roda Kerkrade provoi së pari Sef Vergoossen, më pas Huub Stevens, me këtë të fundit që u bë zëdhënës shtypi (jo maksimumi për një figurë në hije), ku rezultati i këtij kaosi mund të ishte vetëm rënia nga kategoria. Edhe një mjeshtër futbolli si Co Adriaanse nuk dha rezultatet e pritura në 320 ditët e tij te Utrecht (2014-15), duke lënë postin kur drejtuesit vendosën të përqendroheshin te një teknik i ri, i cili në pak vite do të njihej në gjithë Evropën: Erik ten Hag.
Tutori nuk është një formulë magjike, përndryshe të gjithë do ta përdorin atë. Sidoqoftë, mbetet një zgjidhje e veçantë kundër presioni që pësojnë shumë trajnerëve
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
