Vrasja e ish-agjentit të KGB-së me polonium, Gjykata e Strasburgut shpall fajtore Rusinë

Gjykata Evropiane e të Drejtave të Njeriut (GJEDNJ) ka vendosur të shpallë  Rusinë si përgjegjëse për vrasjen e Alexander Litvinenkos, ish-agjenti i KGB-së i vrarë në 2006 në Londër me një dozë poloniumi radioaktiv.

Moska u dënua të paguante 100,000 euro për Marina Litvinenkon, vejusha e Aleksandrit, për shkak të dëmit jo pasuror. Sipas gjyqtarëve të Strasburgut, ekziston një "dyshim i fortë" se shërbimet sekrete të Moskës qëndrojnë prapa vrasjes.

Litvinenko, i cili jetonte si refugjat politik në Britani, e kishte akuzuar vazhdimisht presidentin rus Vladimir Putin, në veçanti se ai ishte drejtuesi i një sërë sulmesh që i atribuoheshin terrorizmit çeçen. Edhe gjatë ditëve të tij të agonisë, Litvinenko akuzoi Kremlinin se ishte përgjegjës për helmimin e tij.

GJEDNJ u zhvendos pas një apeli nga e veja e disidentit, e cila gjithashtu kërkoi që qeveria ruse të dënohej me kompensim prej 1.5 milionë euro. Vendimi miraton përfundimet e arritura nga gjyqësori britanik edhe në vitin 2016. Gjyqtari i Gjykatës së Lartë, Robert Owen dyshoi se dy agjentë të inteligjencës ruse, Andrei Lugovoy dhe Dimitri Kovtum, si ekzekutues materialë të helmimit në emër të shefit të organizatës së tyre, Nikolai Patrushev.

Litvinenko ishte helmuar me një çaj normal me një substancë radioaktive, që viktima e konsumoi në një hotel në kryeqytetin anglez.

Gjurmët e poloniumit, në ato ditë, u gjetën në vende të ndryshme në Londër, sulmi gjithashtu detyroi rreth 30,000 njerëz t’i nënshtroheshin kontrolleve mjekësore për rrezikun e kontaminimit.

Gjykata nënvizon në këtë drejtim se "qeveria ruse nuk ka dhënë ndonjë shpjegim tjetër të kënaqshëm dhe bindës të ngjarjeve ose të aftë për të zhvlerësuar rezultatet e hetimit të kryer nga Mbretëria e Bashkuar".

Rusia gjithashtu u dënua për dështimin për të kryer një hetim në territorin e saj, në gjendje për të hedhur dritë mbi faktet dhe për mos bashkëpunimin me Strasburgun gjatë procedurës”. Kremlini u përgjigj menjëherë përmes zëdhënësit Dimitri Peskov, i cili i quajti akuzat e GJEDNJ-së "të pabaza".

Vendimi i Strasburgut, që rindërton tre takimet e Litvinenkos me dy agjentët rusë, kujton se Moska refuzoi ekstradimin e tyre dhe se në vitin 2016, një gjyq përcaktoi përgjegjësitë e Lugovoyt "përtej çdo dyshimi të arsyeshëm" dhe Kovtunit.