Analize

“Thikë pas shpine” për Europën, si u mbyll fshehurazi marrëveshja SHBA-Britani-Australi

Vendimi i Presidentit amerikan Joe Biden për të formuar aleancën e re trepalëshe të sigurisë (AUKUS) midis Shteteve të Bashkuara, Mbretërisë së Bashkuar dhe Australisë ka zemëruar dhe dëmtuar Francën dhe Bashkimin Europian.

Iniciativa e të tre vendeve, duket se e ka çuar “dashurinë verore” midis Biden dhe Europës. Analistët theksojnë se “AUKUS”, e cila përjashton Francën dhe Bashkimin Europian, është vetëm e fundit në një serie hapash, si në Afganistan dhe Azinë Lindore, që kanë zënë në befasi Brukselin.

Pasi siguroi udhëheqësit europianë se “Amerika është kthyer”, Biden ka tjetërsuar shumë aleatë. Ministri i Jashtëm francez, në fakt, e përshkroi nismën “AUKUS” si një “thikë pas shpine”, ndërsa shefi i politikës së jashtme të BE -së vuri në dukje se Europa nuk ishte konsultuar.

Detajet e marrëveshjes trepalëshe të sigurisë midis Australisë, Mbretërisë së Bashkuar dhe Shteteve të Bashkuara, e cila shënoi anulimin e kontratës së nënshkruar nga Parisi dhe Canberra për furnizimin e nëndetëseve me vlerë dhjetëra miliarda euro, u diskutuan dhe u miratuan gjatë samitit të G7 në Cornëall në qershor.

Sipas "The Telegraph" Presidenti i Francës Emanuel Macron , i pranishëm në takim, u mbajt në errësirë në lidhje me përgatitjen e marrëveshjes. Sekretari i Jashtëm britanik i atëhershëm Dominique Raab (tani Ministër i Drejtësisë) kishte paralajmëruar se marrëveshja do të ndikonte negativisht në marrëdhëniet me Kinën dhe Francën. Detajet e të ashtuquajturit AUKUS u diskutuan me hollësi gjatë samitit të G7. Të gjitha dokumentet rreth saj u klasifikuan “sekret të lartë” .

Bisedimet për këtë çështje kishin vazhduar për muaj të tërë në fshehtësi të plotë dhe gjatë G7 në Cornwall nuk kishte asnjë sinjal se qeveria australiane po përgatitej të anulonte marrëveshjen dypalëshe për furnizimin të nëndetëseve për të blerë nëndetëse amerikane me energji bërthamore.

“Ne ishim të sinqertë me pretendimet e Francës” tha Canberra zyrtare.

Australia ishte ” e sinqertë, e hapur” me shqetësimet e Francës në lidhje me Marrëveshjen për nëndetëset franceze, siguroi sot Ministri Australian i Mbrojtjes, pasi marrëveshja me SHBA dhe Britaninë vazhdon të nxisë ndërkombëtarët kriza diplomatike .

Australia ka hequr dorë nga marrëveshja e saj e vitit 2016 me Grupin Detar Francez për furnizimin e një flote të nëndetëseve konvencionale, duke njoftuar të enjten planin e saj për të ndërtuar të paktën tetë nëndetëse me energji bërthamore me teknologji amerikane dhe britanike.

Kryeministri australian Scott Morrison tha të premten se ai kishte shprehur “shqetësime shumë serioze” në lidhje me marrëveshjen me Presidentin Francez Emmanuel Macron në qershor dhe e bëri të qartë se Australia “do të duhet të marrë një vendim bazuar në interesin kombëtar”.

Ministri i Financave Simon Birmingham tha se Australia e kishte informuar Francën për marrëveshjen, por në një deklaratë sot pranoi se negociatat ishin sekrete, duke pasur parasysh se sa e ndjeshme ishte çështja.

Ministri i Jashtëm francez Jean-Yves Le Drian foli për një “krizë serioze” duke u shprehur se bëhet fjalë për një shkelje serioze të besimit” dhe “përbuzje” nga ana e aleatëve të Francës. Ministri tha gjithashtu se “ajo që ndodhi” do të ndikonte në përcaktimin e vizionit të ri strategjik të NATO-s, pa shkuar deri aty sa të fliste për tërheqjen e Francës nga Organizata e Traktatit të Atlantikut të Veriut.

Kur u pyet për tërheqjen e ambasadorëve francezë nga Uashingtoni dhe Canberra, Le Drian e arsyetoi vendimin duke thënë se “ka një krizë serioze mes nesh”. “Fakti që, për herë të parë në historinë e marrëdhënieve amerikane me Francën, ne po tërheqim ambasadorin tonë për konsultime është një akt serioz politik që tregon intensitetin e krizës aktuale midis dy vendeve tona dhe gjithashtu me Australinë” tha ai.

Thirrja e ambasadorit nga Londra u konsiderua e pakuptimtë. “Ne e njohim oportunizmin e përhershëm të britanikëve” tha ministri francez, duke e përshkruar Mbretërinë e Bashkuar si një “rezervë” të nismës trepalëshe. /The Telegraph/


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë