.png)
Anton Troianovski - Qeveria e Rusisë po kërcënon Radion Evropa e Lirë / Radio Liria me gjoba miliona dollarë dhe akuza të mundshme penale kundër punonjësve të saj, duke rritur mundësinë që organizata e lajmeve e financuar nga Amerika të largohet nga Rusia, ndërsa presidenti Biden kërkon të riorientojë ShBA-në në marrëdhëniet me Kremlinin.
REL / RL, një nga mediat më të mëdha në internet në Rusi që ndjek vijën zyrtare , thotë se qeveria javët e fundit e ka njoftuar atë për dhjetëra shkelje individuale të kërkesave të sapo kufizuara e që etiketon të gjithë përmbajtjen e saj si të prodhuar nga një “agjent i huaj”. Redaktorët e saj thonë se nëse Kremlini nuk ndryshon kurs, ata do të detyrohen të mbyllin praninë e tyre zyrtare në vend për herë të parë që nga shembja e Bashkimit Sovjetik.
“Ky është moment ekzistencial për ne”, tha Daisy Sindelar, kryeredaktore e REL / RL, në një intervistë telefonike nga selia e saj në Pragë. “Është shumë e qartë se qeveria ruse kërkon, në terma aspak të paqartë, tërheqjen tonë nga Rusia”.
Shkallëzimi i fundit i qeverisë në një fushatë të gjatë presioni ndaj medias tregon se si presidenti Vladimir V. Putin po rrit aksionet në konfliktin e tij me Uashingtonin, ndërsa z. Biden mori detyrën. Kremlini ditët e fundit u zotua të injorojë thirrjet perëndimore për të liruar liderin e opozitës Aleksei A. Navalny, i cili u arrestua menjëherë kur u kthye në Rusi të dielën dhe tha se, Rusia do të tërhiqej nga një traktat që lejon vendet të fluturojnë me aeroplanë të mbikëqyrjes ushtarake mbi territorin e njëri-tjetrit.
Dhe kjo vjen ndërsa z. Putin përballet me rritjen e pakënaqësisë brenda vendit, e nxitur nga interneti i Rusisë, kryesisht i pa censuruar. REL / RL dhe kanali i saj i lajmeve video në gjuhën ruse, “Koha aktuale”, siguruan mbulim të drejtpërdrejtë të kthimit dhe arrestimit të z. Navalny dhe planifikojnë të transmetojnë orë të tëra të mbulimit drejtpërdrejt të protestave që mbështetësit e Z. Navalny po përgatiten të mbajnë në të gjithë vendin të shtunën.
Vitet e trazirave brenda Agjencisë Amerikane për Media Globale, e cila mbikëqyr mediat federale të financuara jashtë vendit, e kanë bërë REL / RL më të cenueshme ndaj presionit të Kremlinit, thonë mbështetësit e saj. Administrata Trump punoi për të vendosur aleatët e ish-presidentit në pozicione të larta në agjenci, ndërsa ishte relativisht e përmbajtur në mbështetjen e gazetarëve të REL/ RL në Rusi. Kjo i ka dhënë administratës së Biden një vështirësi të hershme se me sa forcë të përballet me qeverinë ruse për këtë çështje.
“Kremlini duket se po shfrytëzon kaosin në transmetimet ndërkombëtare të SHBA” tha Jamie Fly, një ish-kre i REL / RL, i cili u shkarkua nga administrata Trump verën e kaluar. “Mund të jetë thjesht një veprim taktik në krijimin e një çështjeje për të shkëmbyer me një administratë të re, por kjo do të jetë një administratë shumë më skeptike e bashkëpunimit me Kremlinin sesa e mëparshmja”.
Një përgjigje e mundshme nga administrata e Biden mund të jetë ndërmarrja e veprimeve kundër mediave të financuara nga Kremlini, si RT dhe Sputnik, që synojnë audiencat e huaja.
“Rusët duhet të shqetësohen për implikimet në operacionet e RT dhe Sputnik në Shtetet e Bashkuara nëse vazhdojnë në këtë rrugë”, tha Z. Fly.
Për REL/ RL, themeluar në vitet 1950, fatet kanë ndryshuar shpejt. Transmetimet e tij fillimisht u financuan përmes C.I.A. dhe kishin për qëllim mbështetjen e politikës së jashtme amerikane dhe minimin e regjimeve komuniste. Ajo transmetonte nga transmetuesit e pozicionuar nga Spanja në Tajvan, duke raportuar për vdekjen e Stalinit dhe katastrofën bërthamore të Çernobilit.
Në 1991, ndërsa Perdja e Hekurt ra, Presidenti Boris Jeltsin lëshoi një dekret që lejonte Radion Evropa e Lirë të hapte një zyrë në Moskë. Në Rusi, REL / RL thotë se tani ka 58 punonjës, punon me rreth 250 profesionistë të pavarur dhe shpenzon pjesën më të madhe të buxhetit prej 22 milion dollarësh për raportimin e lajmeve lokale në të gjithë vendin dhe në kanalin e saj të lajmeve, “Koha aktuale”.
REL / RL thotë se një ligj federal i vitit 1994 garanton pavarësinë e tij editoriale, megjithëse administrata Trump vitin e kaluar anuloi një rregullore që mbronte mediat e financuara prej qeverisë, nga ndërhyrjet federale.
Rusia në vitin 2017 kërkoi që REL/ RL të regjistrohej si një “agjent i huaj” në shenjë hakmarrjeje për një veprim të ngjashëm të ShBA kundër RT. Përcaktimi fillimisht ishte më shumë një ngatërresë e kushtueshme sesa një pengesë e vërtetë, pasi REL / RL shpenzoi 1 milion dollarë për pagesa ligjore për të vazhduar.
Por tetorin e kaluar, rregullatori i telekomunikacionit rus kërkoi për media të caktuara si agjentë të huaj - një listë që aktualisht emëron 17 media dhe individë, nga të cilët 13 janë të lidhur me REL/ RL - për të etiketuar në mënyrë të dukshme të gjithë përmbajtjen e tyre, madje edhe në mediat sociale. Videoklipet do të fillonin me një mesazh që thoshte: “Ky artikull u krijua nga një media e huaj masive që kryen funksionet e një agjenti të huaj”.
REL / RL nuk u pajtua. Duke vepruar kështu, tha znj. Sindelar, do të kishte “një efekt katastrofik në aftësinë për t’u angazhuar me audiencat tona”
Më 30 dhjetor, z. Putin nënshkroi një ligj që parashikon shkeljen e këtyre rregullave të dënueshme me deri në dy vjet burg. Më 12 janar, rregullatori i telekomunikacionit rus nisi njoftimin se REL/ RL për shkelje individuale pasi nuk kishte etiketuar vendet. Ai sinjalizoi se do të lëshojë 130 shkelje të tilla deri më 2 shkurt, duke vënë të paktën 480 mijë dollarë gjobë, thanë zyrtarët e REL / RL.
Ligji më pas mund të lejojë qeverinë ruse të vijojë shpejt me gjoba shtesë deri në 5 milion dollarë, të bllokojë faqet e internetit të Radios Evropa e Lirë dhe të paraqesë padi penale kundër punonjësve.
Nuk është ende e qartë në çfarë mase administrata e Biden, e cila ka premtuar t’i bëjë ballë më fort z. Putin dhe të luftojë për të drejtat e njeriut në të gjithë botën, do ta bëjë Radion Evropa e Lirë një përparësi në atë konfrontim shumëplanësh.
“Tre kontribuues të REL / RL janë caktuar si agjentë të huaj dhe janë kërcënuar me dënime me burg”, tha Departamenti i Shtetit në një deklaratë të siguruar për New York Times pasi z. Biden mori detyrën të mërkurën. “Ata dhe disa media të lidhura me Radion Evropa e Lirë tani përballen me gjoba të mëdha për sjelljen e lajmeve thelbësore për popullin rus. Kjo është e patolerueshme dhe ne do të vazhdojmë të mbështesim praninë e mediave amerikane dhe mediave të tjera të pavarura në Rusi. ”
Rregullatori i telekomunikacionit rus nuk iu përgjigj një kërkese për koment. Por një mbështetës kryesor i legjislacionit të agjentëve të huaj, ligjvënësi Andrei Klimov, tha se REL / RL nuk kishte “asnjë lidhje me gazetarinë” dhe ndiqte “urdhrat e drejtpërdrejtë të Departamentit të Shtetit”.
“Detyra e tyre është të ndryshojnë sistemin politik në Rusi”, tha Z. Klimov. Ai akuzoi z. Navalny-n se ishte midis “agjentëve të huaj” të asaj fushate të SHBA.
Ligjet për agjentët e huaj, tha Z. Klimov, duhej të forcoheshin përpara zgjedhjeve parlamentare të këtij shtatori në të gjithë vendin.
Me rritjen e pakënaqësisë publike në Rusi, disponueshmëria e gjerë e përmbajtjes në internet kritike ndaj Kremlinit, është një problem në rritje për zotin Putin. Presidenti ndërtoi popullaritetin e tij përmes kontrollit shtetëror të valëve të televizionit. Por, aksesi i lirë me shpejtësi të lartë në internet tani është zgjeruar në pothuajse çdo pjesë të populluar të Rusisë - dhe interneti në Rusi, ndryshe nga Kina, është kryesisht pa censurë.
Në një shenjë tjetër të shqetësimeve të Kremlinit, autoritetet ruse arrestuan të enjten zëdhënësin e Z. Navalny dhe disa bashkëpunëtorë të tjerë dhe kërkuan që rrjetet sociale të fshijnë postimet që u bën thirrje njerëzve të bashkohen me protestat.
REL / RL ka investuar shumë në mbulimin e drejtpërdrejtë të ngjarjeve të lajmeve të fundit që televizioni shtetëror kryesisht i injoron, të tilla si protestat e vitit të kaluar në Bjellorusi dhe në Lindjen e Largët të Rusisë. Kur z. Navalny fluturoi në shtëpi nga Berlini të dielën, dy nga gazetarët e tij ishin në aeroplan dhe pasqyrimi drejtpërdrejt i mbërritjes u pa më shumë se 7 milion herë, sipas drejtorit rajonal të REL / RL për Evropën dhe prodhimin e TV, Kiryl Sukhotski .
Ndërsa pasagjerët zbarkuan në Moskë, reporteri në bord për Dozhd, një kanal i pavarur rus në internet që po mbulonte gjithashtu ngjarjet drejtpërdrejt, përfundoi në një autobus tjetër nga ai z. Navalny. Kështu që prodhuesit në Dozhd morën një pritje të drejtpërdrejtë video nga autobusi i Z. Navalny që po transmetohej nga Radio Liria, duke lejuar shikuesit e tyre të shihnin edhe momentet e fundit para arrestimit të tij.
“Sa më shumë media që nuk kontrollohen nga censura qeveritare të ketë, aq më mirë”, tha Tikhon Dzyadko, redaktori i Dozhd. “Njerëzit gjithnjë e më shumë interesohen për politikë dhe gjithnjë e më shumë interesohen për ngjarjet aktuale”. The New York Times. Përktheu:Gazeta Si.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
