Bota

Në Suedi bie qeveria, hera e parë drejt zgjedhjeve të parakohshme që nga viti 1958

Atë që nuk arriti ta bënte administrata gjatë pandemisë, e bëri projekt-ligji mbi qiratë. Kryeministri suedez, Stefan Lofven mori një mocion mosbesimi të hënën në mëngjes në Parlament, me 181 deputetë në favor, 109 kundër dhe 51 abstenim. Votat e nevojshme për të kaluar mocionin ishin 175.

Kryeministri dhe kreu i social-demokratëve, tani ka një javë për të dhënë dorëheqjen ose për të thirrur zgjedhje të parakohshme. Është hera e parë në historinë e vendit që një mocion mosbesimi rrëzon qeverinë dhe ishte që nga viti 1958 që një ekzekutiv në Suedi nuk e kishte mbaruar mandatin e tij.

Qeveria e pakicës së social-ddemokratit Stefan Lofven, shumë e brishtë në letër, kishte rezistuar që nga viti 2014. Madje dukej se kishte kaluar vitin më të tmerrshëm e padëmtuar: 2020-ën e pandemisë, kur "modeli suedez" - që është, vendimi i qeverisë për të mos përdorur bllokime dhe kufizime si në vendet fqinje dhe pjesën tjetër të Evropës - dukej se kishte shkaktuar shumë më tepër vdekje dhe infektime sesa pjesa tjetër e fqinjëve skandinavë.

Madje ishte kritikuar edhe nga mbreti. Tani, qeveria u rrëzua nga ligji i diskutueshëm i qirasë, i cili është ende në fazën fillestare të draftit, por që partitë e qendrës së majtë janë të vendosur ta rrëzojnë.

Ligji në fakt do të siguronte, në kundërshtim të hapur me modelin në fuqi deri më tani në vend, të përbërë nga qira të kontrolluara nga shteti, një rregullim që pronarët e ndërtesave të reja mund t'u imponojnë qiramarrësve.

Me pak fjalë, një treg më i lirë strehimi, me më pak mbrojtje për qiramarrësit, por stimuj më të mëdhenj për pronarët e tokave për të ndërtuar shtëpi të reja për tregun e qirave, i cili tani është shumë i pakët për sa i përket furnizimit.

Shoqatat e pronarëve të shtëpive kanë kërkuar prej kohësh për një rregullim të kostove të jetesës së qirave, gjithnjë e në rritje, e cila u shënua sidomos gjatë Covid 19.

Një goditje e ulët në themelet e mirëqenies kombëtare për Partinë e Majtë, e cila javën e kaluar tërhoqi mbështetjen e saj për koalicionin qeverisës - një mbështetje e jashtme, duke mos qenë kurrë pjesë e saj gjithsesi - pas një "ultimatumi", të padëgjuar, të vendosur nga Lofven në 15 qershor.

E drejta e demokratëve suedezë, menjëherë përfitoi nga kjo, duke kërkuar një votëbesim në ‘Riksdag’, Parlamenti i Stokholmit. Partitë e tjera të opozitës shpejt morën anën kundër Lofven, i cili ka udhëhequr vendin skandinav për shtatë vjet. Negociatat e furishme gjatë fundjavës për të gjetur një kompromis me Partinë e Majtë, duke bashkuar shoqatat e qiramarrësve dhe ato të pronarëve në të njëjtën tryezë, kanë dështuar.

Tani Lofven ka dy mundësi: të japë dorëheqjen së bashku me qeverinë ose të mbajë zgjedhje të reja brenda një jave (ndërsa do të caktoheshin, sipas kalendarit, jo para shtatorit 2022).

Por nuk është e sigurt, me dy blloqet e qendrës së majtë dhe të qendrës së djathtë në një ekuilibër thelbësor, se zgjedhjet e reja do të zgjidhnin bllokimin.

Protagonist i "kolapsit", është kreu i Partisë së Majtë, Nooshi Dadgostar, "e fortë dhe e pastër", e cila ka vazhduar armiqësinë me socialdemokratët e Lofven deri në ekstrem.

Mehrnoosh Dadgostar, e njohur si "Nooshi", vajza e dy refugjatëve iranianë që ikën në Suedi në vitet ’80, kaloi pothuajse gjysmën e 36 viteve të saj në politikë.

Një militante e të Majtës Rinore që nga universiteti - Jurisprudenca në Stokholm, asnjëherë e përfunduar - është që nga viti 2020 Sekretare e Partisë së Majtë.

"Nuk jemi ne që kemi dështuar të mbështesim qeverinë, është qeveria ajo që ka pushuar së na mbështeturi ne dhe qytetarët suedezë", - thotë ajo.

Shumë kolegë euro-deputetë, e akuzojnë atë për papërgjegjshmëri për ultimatumin e saj ndaj Lofvenit. "Dhe pse? Unë bëra vetëm një gjë të rrallë në politikë: mbajta një premtim”.


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë