.png)
Horrori i sulmeve të turko-qipriotëve nga greko-qipriotët nacionalistë të grupit EOKA, jeton ende në kujtimet e qytetarëve si “Krishtlindjet e përgjakura”, 58 vite më vonë, 21 dhjetor 1963.
E quajtur si “Krishtlindja e zezë” nga turq-qipriotët , nisi në vitin 1955 nga EOKA, drejtuar nga Georgios Grivas, një oficer veteran i Luftës së Parë dhe të Dytë Botërore, si dhe kundërshtar i turqve dhe komunistëve.
Me aktivitet në Qipro dhe më pas në Angli, EOKA nuk synonte vetëm dëmtimin e ushtarëve britanikë, por edhe të turqve e qipriotëve që kundërshtonin ideologjinë e tij ekstreme dhe qëllimin për t’u bashkuar me Greqinë.
Deri në krijimin e Republikës së Qipros në gusht të 1960-s, nën monitorimin e Britanisë, Turqisë dhe Greqisë, terrori vdekjeprurës i EOKA la të vdekur 104 ushtarë anglezë, 54 policë dhe 238 civilë, nga të cilët, 203 grek-qipriotë, 7 turq-qipriotë dhe 26 anglezë.
Nën këtë regjim të ndarjes së pushtetit të Republikës dygjuhëshe të Qipros që miratoi si gjuhë zyrtare greqishten dhe turqishten, ishulli do të qeverisej nga një president grek-qipriot dhe nënpresident turk-qipriot, si dhe një kabinet prej 10 personash , 7 nga pala greke dhe 3 nga ajo turke në një ndarje që do të reflektohej edhe në burokracinë, policinë dhe forcat e sigurisë.
Ndërsa kjo bëri që shumë qytetarë në Ankara dhe në mesin e turqve qipriotë, të cilët ishin të pranishëm në Qipro për katër shekuj, të besojnë se aktorët politikë grekë po braktisnin pretendimet e tyre maksimaliste mbi ishullin dhe bashkimin me Greqinë, Presidenti Kryepeshkop Makarios dhe ekstremi i tij nacionalist para shumë kohësh filloi të kontrollonte republikën.
Duke qenë i mendimit se turqit qipriotë kishin fituar privilegje të tepërta, Makarios pengoi zbatimin e plotë të dispozitave kushtetuese në lidhje me funksionet publike që i ishin caktuar palës turke. Për më tepër, nga fillimi i vitit 1961, grekët qipriotë filluan të ringjallnin grupin terrorist EOKA me emrin Akritas, i njohur gjithashtu si ushtria sekrete EOK, duke synuar të ndryshojë Kushtetutën, të frenojë ashpër të drejtat e turqve dhe përfundimisht të shpallë bashkimin me Greqinë.
Akritas funksionoi nën monitorimin e grekëve qipriotë dhe përdornin armët e marra nga depot e qeverisë. Në vigjilje të Krishtlindjes së përgjakur, mbi 10.000 grekë qipriotë, u rekrutuan dhe u trajnuan.
Një fotografi e një nëne dhe tre djemve të saj të shtrirë të vdekur në tualet, është bërë simbol i brutalitetit të grekëve qipriotë ekstremistë.
Gjatë terrorit të EOKA në sezonin e Krishtlindjeve në 1963, 374 turq-qipriotë u vranë, 109 fshate në Turqi u zbrasën, mbi 2.500 shtëpi turqish u shkatërruan dhe rreth 30.000 turq-qipriotë emigruan.
Burimi:AA/Gazeta “SI”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
