.png)
Jemi në prag festash dhe shpesh herë njerëzit përdorin faqet online për të bërë blerjet e dhurata, dekore apo gjithçkaje që ju duhet për këtë periudhë.
Por para së gjithash duhet të kujtoni se ka një Grinch ( personazh filmi që vodhi Krishtlindjen) të vërtetë që mund t’ju rrënojë këto festa. Ndërkohë që ju bëni blerje online ai mund të qëndrojë pas telefonit, apo kompjuterit tuaj, për të vjedhur paratë, fjalëkalimet tuaj, dhe të dhënat personale.
Më poshtë keni disa këshilla për t'i mbajtur hakerat larg nga rrënimi i Krishtlindjeve tuaja.
Mos klikoni mbi lidhjet në email. As edhe "konfirmimi i porosisë".
Hakerat përdorin mënyrë “Phishing” e cila është përpjekja mashtruese për të marrë informacione të ndjeshme, të tilla si emrat e përdoruesve, fjalëkalimet dhe detajet e kartës së kreditit duke maskuar si një identitet i besueshëm në një komunikim elektronik. Këto janë email ose mesazhe që pretendojnë se është dikush nga faqet e ligjshme, por në të vërtetë është dikush që po përpiqet të vjedh informacionet tuaj dhe fjalëkalimin. Kështu hackerët vodhën emailin e Hillary Clinton në vitin 2016 gjatë fushatës presidenciale, kur John Podesta klikoi në një lidhje në një email “phishing’.
Përdorni PayPal, Apple Pay, Samsung Pay ose Android Pay sa herë të jetë e mundur.
Pagesat me një nga këto shërbime të reja mbron numrin tuaj të kartës së kreditit nga duart e tregtarëve. Pra, kur një tregtar bie në duart e hakerave, ata nuk mund të vjedhin numrin tuaj të llogarisë. Si funksionon kjo? PayPal dhe Apple Pay përdorin një shtresë shtesë sigurie të quajtur “tokenization” që siguron, faturën që paguhet, por gjeneron një kod, për ta bërë këtë vetëm një herë. Ju jeni ende duke paguar një kartë krediti që keni regjistruar me PayPal ose Apple, por informacioni juaj mbetet më privat.
Kur kërkohet që të vendosni një fjalëkalim, mos e ripërdorni një të vjetër.
Nëse jeni duke blerë në një faqe që nuk keni bërë shpesh blerje në të, përdorni "shporta " e vizitorëve në vend që të krijoni një llogari. Sa më pak informacion që ndan, aq më mirë.
Por nëse nuk keni zgjedhje, mos përdorni një fjalëkalim që keni përdorur diku tjetër. Kur hakerohet një faqe, ato vjedhin informacione si emra, email, dhe fjalëkalime. Pra, nëse po përdorni të njëjtin fjalëkalim për një faqe interneti, ju mund të keni probleme të mëdha.
Mirë, por si duhet të gjurmoni fjalëkalime të ndryshme për të gjitha këto faqe të ndryshme? Ju nuk mundeni, prandaj rekomandohet që të përdorni një program për menaxhimin e fjalëkalimeve. Është pak i bezdisshëm në fillim, por do ja vlejë.
Bashkëpunoni vetëm me tregtarët e Amazon përmes faqes së internetit Amazon.
Amazon nuk është e vetmja kompani që shet sende në Amazon. Gjysma e mallrave të shitura në këto ditë është nga shitësit e palëve të treta, të cilët duhet të bëjnë gjithçka nëpërmjet Amazon. Pra, nëse një tregtar ndonjëherë ju kërkon që t'i dërgoni email direkt, të paguani përmes një kanali tjetër ose të përdorni kartat e dhuratave, thjesht mos mos e bëni dhe kontaktoni shërbimin e klientit Amazon
Ndonjëherë tregtarët mund të përpiqen të mashtrojnë duke ju akuzuar shumë pak për një produkt, por një shumë qesharake për transportin. Kjo shkel rregullat e Amazon.
Mos kini shumë besimin në vlerësimet e Amazon.
Ata nuk janë garanci për cilësinë. Disa tregtarë paguajnë për vlerësime të rreme që të rrisin renditjen e tyre në listat e kërkimit të Amazon. Të tjerët mund t'i kërkojnë klientëve të heqin kritikat e këqija. Tregtarët vendosin politikat e tyre. Edhe kur ata janë të ligjshëm, të dhënat online jo domosdoshmërisht komunikojnë për atë që ju mendoni.
Aktivizo alarme për të gjitha transaksionet me kartë krediti.
Ju ndoshta merrni alarme në telefonin tuaj për të gjitha llojet e gjërave të parëndësishme, siç janë pëlqimet e Facebook, apo lajmet rreth familjes Kardashian. Dhe kjo mund të jetë kthyer në diçka e bezdisshme për ju. Kështu që patjetër duhet të vendosni alarme në telefonin tuaj edhe për kartat e kreditit dhe llogaritë bankare. Që ju në këtë mënyrë të merrni njoftim për çdo blerje që bëhet. Çdo bankë e bën këtë paksa ndryshe: Disa ju lejojnë të regjistroheni për mesazhet me tekst ose email përmes faqeve të tyre. Aplikacionet e veçanta bankare ju lejojnë të regjistroheni për alarme që të vijnë në smartfonët tuaj.
Mos blini teksa jeni me WiFi në qendër tregtare, aeroport, dyqan kafeje apo hotel.
Nëse bëni blerje teksa jeni me WiFi publike, kjo mund t’ju rrezikojë. Hakerat që duan të futen në laptop apo telefon mund ta bëjnë këtë me lehtësi nëse bashkoheni me një nga ato rrjete. Ju jeni më të mbrojtur nëse përdorni një rrjet privat virtual ose VPN, i cili krijon të gjitha të dhënat që vijnë brenda dhe jashtë pajisjes suaj.
Kërkoni logon e kyçjes në shfletuesin tuaj të Internetit - por mos u mbështesni në të.
Ikona e bllokimit që shfaqet në shiritin e shfletuesit tuaj do të thotë se një vend është i koduar, kështu që sytë e çuditshëm në internetin e hapur nuk mund të shohin lehtë të dhënat që shkojnë mbrapa dhe me radhë. Përdorimi i enkriptimit është një praktikë më e mirë për të gjitha llojet e vendeve, por është vendimtare për çdo vend që ka informacionin tuaj personal, si detajet tuaja bankare. Çdo vend që nuk e ka atë nuk është i përgatitur për t'ju mbrojtur.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
