.png)
Presidenti francez Emmanuel Macron bëri thirrje të enjten për mbrojtje më të fortë dhe më të integruar evropiane dhe deklaroi se kontinenti nuk duhet të bëhet vasal i Shteteve të Bashkuara.
Me vetëm tre vjet të mbetur nga mandati i tij i dytë dhe i fundit në detyrë, dhe pasi humbi shumicën e tij parlamentare në 2022, Macron, 46 vjeç, dëshiron t'u tregojë kritikëve të tij se ruan energjinë dhe mendimin e freskët që e ndihmuan ta shtynte atë në presidencë në 2017 dhe se nuk është bërë prijës i çalë.
"Ekziston rreziku që Evropa jonë të vdesë. Nuk jemi gati për t'u përballur me rreziqet", tha Macron në fjalimin e tij në Universitetin e Sorbonës në Paris, duke paralajmëruar se presionet ushtarake, ekonomike dhe të tjera mund të dobësojnë dhe copëtojnë BE-në prej 27-vendesh.
Macron vijoi më tej duke thënë se Rusia nuk duhet të lejohet të fitojë në Ukrainë dhe bëri thirrje për rritje të kapacitetit të sigurisë kibernetike të Evropës, lidhje më të ngushta të mbrojtjes me Britaninë pas Brexit dhe krijimin e një akademie evropiane për të trajnuar personelin ushtarak të rangut të lartë.
"Nuk ka mbrojtje pa një industri të mbrojtjes ... ne kemi pasur mungesë investimesh në dekada," tha ai, duke shtuar se evropianët duhet t'i japin përparësi blerjes së pajisjeve ushtarake evropiane.
“Ne duhet të prodhojmë më shumë, duhet të prodhojmë më shpejt dhe duhet të prodhojmë si evropianë”, tha Macron.
Evropa "duhet të tregojë se nuk është kurrë një vasal i Shteteve të Bashkuara dhe se di gjithashtu të flasë me të gjitha rajonet e tjera të botës", tha ai.
Presidenti francez ka bërë thirrje prej kohësh për "autonomi strategjike" evropiane që përfshin më pak mbështetje nga Shtetet e Bashkuara, një qëndrim që ka fituar rezonancë të madhe përballë ofertës së ripërtërirë të Donald Trump për Shtëpinë e Bardhë. Trump ka akuzuar shpesh Evropën për mbështetjen e sektorit të mbrojtjes në kurriz të Shteteve të Bashkuara.
Megjithatë, shumë zyrtarë të BE-së besojnë se aktualisht nuk ka asnjë alternativë tjetër të besueshme përveç asaj të ombrellës ushtarake të SHBA-së dhe disa dyshojnë se Macron po shtyn interesat industriale franceze.
Sfidat ekonomike
Macron tha se Evropa gjithashtu rrezikon të mbetet prapa ekonomikisht në një kontekst ku rregullat globale të tregtisë së lirë po sfidohen nga konkurrentët kryesorë dhe ai tha se unioni duhet të synojë të bëhet një lider global në inteligjencën artificiale, llogaritjen kuantike, hapësirën, bioteknologjitë dhe energjinë e rinovueshme.
BE-ja duhet të pajtohet me përjashtimet nga rregullat e veta të konkurrencës, në mënyrë që të mund të mbështesë firmat në sektorë të tillë si inteligjenca artificiale dhe energjia e gjelbër përballë “mbi-investimeve” nga Shtetet e Bashkuara dhe Kina, tha Macron.
Evropa ka nevojë për tregje më pak të fragmentuara për energjinë, telekomin dhe shërbimet financiare dhe gjithashtu duhet të shkurtojë burokracinë, shtoi ai.
Udhëheqësi francez shpreson se fjalimi i tij do të ketë të njëjtin ndikim si një fjalim i ngjashëm në Sorbonë që ai bëri shtatë vjet më parë që parafytyroi disa ndryshime të rëndësishme të politikave të BE-së.
Që atëherë, shumë gjëra kanë ndryshuar, me sfida të mëdha gjeopolitike, duke përfshirë luftën në Gaza, pushtimin rus të Ukrainës dhe rritjen e tensioneve mes Kinës dhe SHBA-së.
Fjalimi i së enjtes u faturua nga këshilltarët e Macron si kontributi i Francës në axhendën strategjike të BE-së për pesë vitet e ardhshme. Rendi i ditës do të vendoset pas zgjedhjeve evropiane, kur udhëheqësit e BE do të bëjnë pazare mbi postet kryesore të bllokut.
Macron ka dëshmuar rënien e popullaritetit personal, ndërkohë që partia e tij Rilindja e qendrës ka mbetur pas partisë së ekstremit të djathtë Rassemblement National (RN) në sondazhet përpara zgjedhjeve të Parlamentit Evropian të 6-9 qershorit.
Një sfidë tjetër për Macron është se në Parlamentin Evropian, grupi i tij, Renew, është tani i treti më i madh, por mund të bjerë në vendin e katërt, tregojnë sondazhet, gjë që do të kufizonte më tej ndikimin e tij.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
