.png)
Presidenti serb Aleksandar Vuçiç dhe Kryeministri i Kosovës Avdullah Hoti po përballen sot për herë të parë në një video-samit, ku po bisedojnë edhe me kancelaren gjermane Angela Merkel dhe Presidentin francez Emmanuel Macron. Përballja e palës shqiptare dhe asaj serbe pritet të nisë sot zyrtarisht dialogun midis Beogradit dhe Prishtinës, pas dy vitesh pauzë.
Pavarësisht se do të shkojnë bisedimet e sotme mes Vuçiç dhe Hotit, dy udhëheqësit do ë takohen të dielën me Përfaqësuesin e Lartë Josep Borrell dhe Përfaqësuesin Special të BE-së për Dialogun Beograd-Prishtinë Mirosllav Lajcak.
Ekspertët nuk presin që gjatë kësaj fundjave të bien dakort për ndonjë arritje të madhe. Kjo u sinjalizua edhe nga Presidenti i Serbisë, i cili deklaroi pas takimit me homologun e tij francez të enjten se përpjekja për të gjetur një formulë për arritjen e paqes brenda natës ishte e pamundur, por që ka shumë hapa të vegjël që mund të së pari të përmirësojnë marrëdhëniet midis serbëve dhe shqiptarëve.
Sidoqoftë, ekspertja e Grupit Këshillimor të Politikave të Ballkanit në Europë (BiEPAG) Donika Emini thekson se pritshmëritë janë të mëdha pasi këto takime po vijnë pas anulimit të samitit Shtëpinë e Bardhë, i cili ishte kundërshtuar hapur nga Gjermania.
"Për BE-në, ky është shansi i fundit për të dëshmuar se është një ndërmjetësues i besueshëm plotësisht i përkushtuar për të dhënë rezultate të prekshme", thotë Emini.
Sipas Marko Savković, drejtori Ekzekutiv i Fondit të Beogradit për Politikën hapi i parë logjik pas një ndërprerje dy-vjeçare është të përcaktohet nëse bashkëbiseduesit kanë mandat të vazhdojnë dialogun, për shkak të zgjedhjet e bojkotuara në Serbi, të ndjekura nga një seri protestash, si dhe minimumit të mbështetjes parlamentare që gëzon Qeveria Hotit. Hapi i dytë është sipas tij të përcaktohet se deri ku ka përparuar zbatimi i marrëveshjeve të arritura deri më tani.
Savkoviq thotë se këto marrëveshje përfshijnë të ashtuquajturat "çështje teknike", siç janë njohja e diplomave dhe universitetit, si dhe pjesa më e rëndësishme për Beogradin, Asosacioni i Komunave Serbe. E panjohura në këtë ekuacion janë Shtetet e Bashkuara, përfundon Savković.
"Ajo e gjen veten para një zgjedhjeje, nëse do t'i mbështesë europianët dhe procesin politik që do të udhëheq Lajčák, ose të provojë përsëri me" iniciativën e tyre ekonomike", e cila ka vlerën e saj, por vetëm si pjesë e procesit, por nuk e zëvendëson atë ”, thotë ai.
Savković thotë se iniciativat e BE-së po mbahen tani sepse më në fund në Bruksel janë krijuar kushet e duhura: është caktuar një Përfaqësues Special, është formuar ekipi i tij, dhe Berlini dhe Parisi janë duke i dhënë atij mbështetjen e nevojshme; zgjedhjet në Serbi përfunduan pa ndryshim të qeverisë dhe është formuar një qeveri e re në Kosovë që ka hequr tarifat pa kushte.
Nisma në emër të BE-së padyshim është udhëhequr nga Parisi dhe Berlini. Edhe pse Gjermania konsiderohet prej kohësh si forca shtytëse e përpjekjeve të ndërmjetësimit të dialogut për shkak të lidhjeve të saj më të ngushta me rajonin, edhe Presidenti Emmanuel Macron e ka bërë të qartë se vendi i tij po interesohet gjithnjë e më shumë për arritjen e paqes. Ai e demonstroi këtë edhe një herë këtë javë duke pritur në fillim Hoti dhe pastaj Vuçicin në Paris ipara Samitit.
Donika Emini thotë se urgjenca për të organizuar takime të niveleve të larta, veçanërisht me Francën dhe Gjermaninë, është një tregues i qartë se BE po përpiqet të ushtrojë presion që dialogu të udhëhiqet nga Lajčák dhe Borell dhe jo i dërguari i presidentit Donald Trump, Richard Grenell.
“Përveç kësaj, Franca është njohur si e vetmja pengesë politike që bllokon liberalizimin e vizave të Kosovës. Tani e tutje, ky takim dërgoi mesazhe të mbështetjes së përgjithshme politike, të cilat mund të përfshijnë gjithashtu procesin e liberalizimit të vizave, një proces që ka zvogëluar jashtëzakonisht besueshmërinë e BE-së në Kosovë, veçanërisht aftësisë së tij për t’i dhënë zgjidhje çështjeve të ndjeshme politike siç është dialogu”, Emini thekson.
Procesi i liberalizimit të vizave është kërkuar edhe një herë nga Parlamenti Europian javët e fundit, me dhjetëra eurodeputetë që i dërguan një letër së pari Presidencës gjermane, dhe më pas Presidentit të Francës, si dhe Kryeministrit të Holandës Mark Rutte, për të marrë një vendim pozitiv për këtë çështje. Komisioni Europian vlerësoi se Kosova kishte përmbushur të gjitha kriteret e BE-së për heqjen e vizave në korrik të vitit 2018.
Ndërsa kryeministri i Kosovës Hoti u takua me Macron në fillim të kësaj jave, duke deklaruar se Franca mbetet e përkushtuar të mbështesë Kosovën në procesin e dialogut me Serbinë, ai nuk komentoi për liberalizimin e vizave.
Donika Emini kujton se Macron ka propozuar mbajtjen e një samiti në Paris midis Serbisë dhe Kosovës të paktën që nga viti i kaluar por se kjo iniciativë u la në pritje për shkak të refuzimit të të ish-kryeministrit të Kosovës Ramush Haradinaj për të hequr tarifat e vendosura ndaj mallrave nga Serbia. Kjo do të thotë se Macron duhet të jetë i vetëdijshëm për rëndësinë e liberalizimit të vizave dhe takimet sot dhe të dielën mund të jenë një tregues më i qartë se ku qëndron Franca në këtë çështje.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
