A munden Shein dhe Temu t’i mbijetojnë luftës tregtare të Trump

Nga Gazeta Si- Për blerësit e Gjeneratës Z në Amerikë, lufta tregtare e Donald Trump me Kinën nuk është më vetëm një lajm. Më 25 prill, Shein dhe Temu, dy dyqane kineze online të njohura në mesin e të rinjve, njoftuan se do të rregullonin çmimet e tyre në Amerikë. Kostoja e disa mallrave të shitura nga Shein më pas u rrit me më shumë se 150%. Temu ka shtuar “tarifa importi” që në disa raste tejkalojnë çmimin e artikullit që blihet.

Këto lëvizje erdhën përpara eliminimit nga Amerika më 2 maj të përjashtimit de minimis për mallrat kineze, i cili deri më tani kursente paketa me vlerë nën 800 dollarë nga tarifat. Kompanitë kineze, përfshirë Shein dhe Temu, shitën mallra me vlerë rreth 50 miliardë dollarë në Amerikë sipas përjashtimit vitin e kaluar, e barabartë me rreth 11% të të gjitha eksporteve kineze në vend. Nëse dërgohen përmes shërbimit postar, këto paketa tani do të kenë ose një tarifë prej 120% ose një tarifë fikse prej 100 dollarësh, që rritet në 200 dollarë në qershor. (Shumica e produkteve kineze të dërguara në Amerikë me anë të mjeteve të tjera do t’i nënshtrohen normës më të lartë prej 145%.)

Ndryshimi do të rëndojë rëndë dy yjet në ngritje të tregtisë elektronike. Edhe pse algoritmet e Shein dhe Temu kanë kontribuar në suksesin e tyre, forca më e madhe që ka shtyrë përpara ngritjen e tyre kanë qenë çmimet e tyre jashtëzakonisht të ulëta, me këmisha që fillojnë nga vetëm 3 dollarë dhe çanta shpine që fillojnë nga vetëm 5 dollarë. Duke dërguar mallra direkt nga fabrikat kineze te konsumatorët e huaj, ata kanë anashkaluar kompanitë shumëkombëshe dhe marzhet e tyre të larta, duke shmangur gjithashtu detyrimet doganore. Amerika ka qenë tregu më i rëndësishëm për mallrat e tyre, që vlerësohet të përbëjë rreth 30% të shitjeve të Shein dhe 40% të Temu. A mund t’i mbijetojë modeli i tyre i biznesit prishjes së marrëdhënieve tregtare midis dy ekonomive më të mëdha në botë?

Jo shumë kohë më parë Shein dhe Temu dukeshin të pandalshëm. Në vitin 2022, Shein u vlerësua në 100 miliardë dollarë. Ky ishte viti kur ai i kaloi H&M dhe Zaran për t’u bërë shitësi më i madh në botë i modës së shpejtë. Ishte gjithashtu viti kur Temu, një tjetër firmë kineze e tregtisë elektronike që shet veshje dhe mallra të tjera të ndryshme, u lançua në Amerikë dhe u bë e famshme me një fushatë reklamash duke premtuar se klientët e saj do të “blinin si miliarderë”.

Tani dyshja e gjen veten të zënë në mes të një lufte tregtare.

Kompensimi i humbjes së mundshme të shitjeve në Amerikë do të jetë i vështirë. Të dyja firmat tashmë janë përpjekur të diversifikohen në tregje të reja. Në gjysmën e parë të vitit të kaluar, Temu filloi të shpenzonte më shumë për reklama jashtë sesa brenda Amerikës. Në fillim të këtij viti, Shein kishte ndjekur shembullin. Të dyja kompanitë duket se po përqendrohen në tregjet evropiane, duke përfshirë Britaninë, Francën, Gjermaninë, Italinë dhe Spanjën. Por disa nga këto vende po shqyrtojnë gjithashtu vendosjen e taksave për dërgesat e vogla. Dhe zgjerimi në Azi ka qenë i vështirë. Në dhjetor, rregullatorët në Vietnam i detyruan të dyja kompanitë të ndalonin shitjet e tyre në vend për shkak të shqetësimeve se ato po shisnin mallra të falsifikuara. Aplikacioni i Temu është bllokuar në Indonezi për të mbrojtur tregtarët vendas nga konkurrenca kineze.

Transferimi i prodhimit jashtë Kinës nuk do të jetë më i lehtë. Aftësia e Shein dhe Temu për të furnizuar shpejt mallra të lira mbështetet në zinxhirët e furnizimit të mirë-organizuar të Kinës. Të dyja furnizohen me shumicën e mallrave të tyre nga provinca jugore e prodhimit Guangdong. Shein në veçanti varet nga një grup prodhuesish veshjesh në një rreth të vetëm në qytetin e Guangzhou. Temu ka lëvizur më shpejt për të zgjeruar furnizimin e saj në Azinë Juglindore dhe Meksikë, megjithëse Morningstar, një firmë shërbimesh financiare, mendon se deri në fund të vitit vetëm rreth 15% e mallrave të saj do të vijnë nga jashtë Kinës.

Kompanitë po përpiqen gjithashtu të ndryshojnë mënyrën se si bëjnë biznes në Amerikë. Temu ka promovuar atë që e quan biznes “lokal-me-lokal”, ku blerësit blejnë mallra nga kompani me seli në Amerikë. Megjithatë, shumica e këtyre tregtarëve janë kompani kineze që kanë hapur dyqane jashtë vendit dhe përdorin transportin tradicional për të importuar mallrat e tyre. Edhe ata do të goditen nga tarifat e Trump. Disa tregtarë mund ta testojnë guximin e zyrtarëve doganorë të Amerikës duke dërguar fillimisht produkte nga Kina në vende të tilla si Vietnami.

Burime pranë dy kompanive thonë se të dyja janë përgatitur për një tronditje në modelin e tyre të biznesit për njëfarë kohe. Një fabrikë e madhe në periferi të Shenzhen që paketon dërgesa ajrore për të dy kompanitë mbështetet shumë në punën njerëzore, në vend që të investojë në automatizim, për shkak të rrezikut që dërgesat në Amerikë mund të bllokohen papritur.

Ndërsa lufta tregtare rëndon mbi ekonominë e Kinës, qeveria e saj mund ta bëjë më të vështirë për Shein dhe Temu të lëvizin zinxhirët e tyre të furnizimit. Një anketë e menaxherëve të blerjeve sugjeron se aktiviteti prodhues kinez u tkurr në prill dhe, pas një bumi në vitin 2024, aeroportet po përgatiten për një rënie të ndjeshme të ngarkesave ajrore duke shkuar drejt Amerikës. Sipas Bloomberg, ministria e tregtisë e Kinës i tha së fundmi Shein të ndalonte përpjekjet për të diversifikuar zinxhirin e furnizimit larg vendit. Thashethemet se firma po kërkonte prodhues jashtë vendit e shtynë qeverinë komunale të Guangzhou të lëshonte një deklaratë duke këmbëngulur se qyteti ishte ende në qendër të zinxhirit të furnizimit të Shein.

Qeveria kineze ka ndikim mbi dy firmat. Edhe pse Temu është rritur me shpejtësi, PDD, kompania e saj mëmë, mbetet shumë e varur nga biznesi i saj kinez, Pinduoduo. Shein nuk i shet mallrat e saj në vend, por mbështetet në talentin teknologjik kinez për algoritmin e saj.

Si Shein ashtu edhe Temu pëlqejnë të minimizojnë lidhjet e tyre me Kinën. Shein thotë se është një kompani globale me seli në Singapor; Temu shkon aq larg sa thotë se është amerikane, me selinë e saj qendrore në Boston. Megjithatë, për momentin ata mbeten po aq të lidhur me Kinën për zinxhirët e tyre të furnizimit sa janë me Amerikën për shitjet e tyre. Për të mbijetuar, ata do të duhet të gjejnë mënyra për t’u bërë më globalë.

Marrë nga ‘The Economist’. Përshtati: Gazeta Si.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.