Kriza politike ka lënë Italinë në kaos në mes të pandemisë së koronavirusit, duke rritur frikën se lufta për pushtet do të pengojë planin e vendit fqinj për rimëkëmbjen ekonomike.
Kryeministri, Giuseppe Conte dha dorëheqjen të martën pas disa javësh përplasje me ish-kryeministrin Matteo Renzi, i cili tërhoqi partinë e tij të vogël Italia Viva nga koalicioni qeverisës pas debateve rreth trajtimit të pandemisë dhe planit të shpenzimeve për 209 miliardë eurot që Italia pritet të marrë nga plani i rimëkëmbjes ekonomike të BE-së.
Italianët po përpiqen të kuptojnë motivet prapa një krize në një kohë kur ekonomia është në rënie dhe Covid-19 po vret qindra njerëz në ditë. Italia raportoi 541 vdekje të lidhura me koronavirusin të martën, nga 420 një ditë më parë, ndërsa numri i përditshëm i infeksioneve të reja u rrit në 10,593 nga 8,561.
"Me një qeveri që ka dhënë dorëheqjen, gjithçka do të jetë më e ngadaltë dhe më e vështirë," paralajmëroi ministri i jashtëm, Luigi Di Maio, një nga drejtuesit e Lëvizjes populiste Pesë Yje, partia më e madhe në parlament.
Italia ishte vendi i parë evropian që u përball me forcën e plotë të pandemisë dhe që atëherë është goditur brutalisht. Pjesë të vendit mbeten nën bllokim të pjesshëm dhe programi i vaksinimit është ngadalësuar, një problem për të cilin qeveria ka fajësuar vonesat në dërgesat e Pfizer.
Trazirat e tanishme politike në thelb përmblidhen në një lojë taktike midis Contes dhe Renzin, i njohur nga italianët me pseudonimin Rottamatore ("shkatërruesi").
Conte dha dorëheqjen pas një votë besimi në të dy dhomat e parlamentit javën e kaluar me shpresën se kjo do të maksimizonte shanset e tij për të drejtuar një qeveri të re, e cila do të ishte e treta për të, me një koalicion më të qëndrueshëm.
Por ndërsa ai luftonte për të marrë një shumicë më të fortë, Conte u raportua nën presion nga dy partitë kryesore të koalicionit , Lëvizja Pesë Yje (M5S) dhe partia Demokratike (PD), për të vënë baste të mëdha politike.
Ministri i Mbrojtjes Lorenzo Guerini i PD i tha La Repubblica se Conte është "i pazëvendësueshëm" por tha se ishte koha që koalicioni qeverisës të rigrupohej, përfshirë Italia Viva, rreth "një pakti të ri politik" që zgjati deri në 2023. Të gjitha partitë në pushtet duan të shmangin zgjedhjet e parakohshme, pasi sondazhet e opinionit sugjerojnë se do t'i jepnin pushtet opozitës së qendrës së djathtë që përbëhet nga Forza Italia e ish-kryeministrit Silvio Berlusconi dhe e ekstremit të djathtë të Matteo Salvini.
Basti i Conte mund t’i japë atij fitoren, ose presidenti Sergio Mattarella, arbitri përfundimtar, mund të vendosë të caktojë një kryeministër alternativ për të formuar një qeveri nëse mbështetja e fortë për Conte nuk shfaqet përmes konsultimeve të tij me udhëheqësit e partive gjatë dy ditëve të ardhshme.
"Unë imagjinoj që partnerët tanë europianë janë shumë të shqetësuar për paqëndrueshmërinë në Itali", tha Roberto D'Alimonte, një profesor i politikës në Universitetin Luiss të Romës. "Por ne do të shohim një qeveri të re shumë shpejt dhe do të jetë pak a shumë si e fundit".
Ndërkohë, Renzi po vë bast për partinë e tij, e cila ka më pak se 3% mbështetjejenë sondazhe, se do të hyjë përsëri në qeveri, por me një dorë më të fortë dhe pa Conte.
"Ata u bënë armiq", tha Mattia Diletti, profesoreshënë Universitetin Sapienza të Romës. “Por çfarë ndryshimi thelbësor mund të keni kur keni të njëjtën shumicë dhe keni ndryshuar vetëm kryeministrin? Unë me të vërtetë nuk e shoh kuptimin”.
Ishte Renzi, Kryeministri i Italisë midis viteve 2014 dhe 2016, ai që mblodhi koalicionin Pesë Yjet-PD në gusht 2019 në mënyrë që të mbante të djathtën ekstreme nga pushteti. Ai më pas u largua nga PD për të formuar Italia Viva, ndërsa premtoi të mbështeste koalicionin.
"Por Conte e neglizhoi atë, duke u marrë vetëm me PD dhe Pesë Yjet, dhe kështu Renzi vendosi të hakmerrej," shtoi D'Alimonte.
Shumica e analistëve bien dakord se zgjedhjet e parakohshme janë rezultati më i vështirë i krizës.
"Unë besoj se do të gjejmë një zgjidhje … e cila në çdo rast do të jetë një qeveri më e dobët krahasuar me qeverinë e mëparshme," tha Diletti.
Conte, dikur profesor, ka udhëhequr tashmë dy qeveri me hije që nga marrja e detyrës pas zgjedhjeve të përgjithshme të vitit 2018: një koalicion populist midis Pesë Yjeve dhe Salvinit, i cili përfundoi kur kjo e fundit u tërhoq në gusht 2019 dhe e ashtuquajtura qeveri Conte II midis Pesë Yjeve dhe PD, dy ish-armiq të betuar.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.