.png)
Gazeta Si – Plani i ri i Rusisë dhe Shteteve të Bashkuara për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë parashikon lëshime të mëdha territoriale për Rusinë: për shembull, ajo do të fitonte të gjithë territorin e Donbasit në Ukrainën lindore, duke përfshirë disa zona që aktualisht nuk i kontrollon.
Për të krijuar një ide se çfarë ndodh me një qytet ukrainas që bie nën kontrollin rus, merrni parasysh se çfarë i ndodhi Mariupolit, një qytet port i madh në Ukrainën juglindore, të cilin Rusia e pushtoi në maj 2022 dhe e ka kontrolluar që atëherë.
Në vitet e fundit, Rusia dhe administrata pro-ruse e Mariupolit janë përpjekur ta “Rusifikojnë” qytetin – domethënë, të eliminojnë gjurmët e administratës së mëparshme ukrainase dhe ta bëjnë atë më të ngjashëm me qytetet ruse.
Mariupol u pushtua pas një rrethimi të mundimshëm 86-ditor, gjatë të cilit Rusia goditi dhe shkatërroi pjesën më të madhe të infrastrukturës së saj civile.
Një foto e një gruaje shtatzënë ukrainase që po transportohej me barelë pas bombardimeve ruse të spitalit të fëmijëve të qytetit qarkulloi gjerësisht në atë kohë.
Në përgjithësi, rreth 90 përqind e ndërtesave të banimit u shkatërruan ose u dëmtuan. Shumë ukrainas ikën, duke braktisur shtëpitë e tyre: para pushtimit rus në vitin 2022, më shumë se 420,000 njerëz jetonin në Mariupol, ndërsa sot numri vlerësohet në rreth 100,000.
Ndër mënyrat e ndryshme se si autoritetet ruse janë përpjekur të ndryshojnë identitetin e tij, është procesi i rindërtimit që pasoi pushtimin e qytetit.
Pas pushtimit të Mariupolit, Rusia ua bëri jashtëzakonisht të vështirë ukrainasve që kishin ikur të ktheheshin dhe të rimerrnin shtëpitë e tyre.
Për t’u njohur si pronar i një shtëpie, duhet të marrësh shtetësinë ruse dhe të paraqesësh dokumentet origjinale të pronës, të cilat shpesh humbisnin ose shkatërroheshin gjatë rrethimit.
Kthimi në qytet është i pasigurt për shumë njerëz, sepse ata që dëshirojnë ta bëjnë këtë, duhet thjesht të hyjnë në territorin rus dhe për këtë arsye t’i nënshtrohen kontrolleve dhe abuzimeve të mundshme të autoriteteve ruse.
Në fakt, pas majit 2022, Rusia arriti të shtetëzojë mijëra shtëpi, duke i shpallur zyrtarisht ato “pa pronarë”. Në shumë raste, autoritetet e qytetit ua ricaktuan ato familjeve ruse.
Oleksandra Stolyar, një grua 46-vjeçare ukrainase që jetonte në Mariupol, por u detyrua të largohej nga pushtimi rus dhe tani jeton në Berdychiv, një qytet në Ukrainën qendrore, i tha “New York Times” se mësoi se Rusia planifikonte të konfiskonte shtëpinë e saj, por ajo refuzoi të aplikonte për shtetësi ruse, duke humbur kështu të drejtat e saj të pronësisë.
Në raste të tjera, siç raportohet nga faqja e internetit “Bellingcat“, ndër të tjera, ndërtesat origjinale të dëmtuara gjatë rrethimit janë shembur dhe janë zëvendësuar me ndërtesa të reja.
“Bellingcat” ka identifikuar më shumë se 50 ndërtesa me 6,000 apartamente të reja, të cilat po u ofrohen për shitje qytetarëve rusë.
Agjencitë ruse të pasurive të paluajtshme shpesh i paraqesin ato si apartamente mjaft të rehatshme, të destinuara për individë dhe familje të pasura.
Për të lehtësuar blerjen e tyre nga qytetarët rusë dhe për të inkurajuar kështu më shumë rusë të zhvendosen në qytet, Rusia garanton kredi me një normë interesi shumë të ulët për të gjithë qytetarët që dëshirojnë të blejnë një shtëpi në rajonet e pushtuara të Ukrainës.
Norma e interesit është rreth 2 përqind, dukshëm më e ulët se normat që aplikohen zakonisht në pjesën tjetër të Rusisë, të cilat janë rreth 20 përqind.
Aktualisht është e paqartë se sa rusë janë zhvendosur në Mariupol, por përpjekja për ta bërë atë një qytet rus është e dukshme.
Që kur Rusia pushtoi qytetin, shenjat e përkatësisë së tij në Ukrainë, siç janë monumentet dhe muralet, janë hequr.
Rusia e konsideron Mariupolin, ashtu si zonat e tjera të pushtuara të Ukrainës, një pjesë integrale të territorit të saj: ndër të tjera, rubla (monedha ruse) përdoret në qytet, makinat kanë targa ruse dhe flamujt rusë shfaqen kudo.
Shumë emra rrugësh janë ndryshuar, si për të festuar historinë ruse, ashtu edhe për ta bërë edhe më të vështirë për ata që janë larguar të vërtetojnë se zotërojnë një shtëpi.
Sipas disa ekspertëve, rindërtimi synon kryesisht të pohojë sovranitetin rus mbi Mariupolin, si dhe rajone të tjera të pushtuara, dhe të fshijë kujtimin e luftës dhe krimeve të kryera nga Rusia.
Ka disa shembuj: autoritetet e qytetit vendosën të ndryshojnë emrin e njërës prej rrugëve pranë fabrikës së çelikut Azovstal, ku qindra ushtarë ukrainas i rezistuan ushtrisë ruse.
Rruga, që më parë quhej thjesht “Rruga Azovstal”, është riemëruar “Rruga Tula”, sipas një qyteti rus. Teatri i Dramës Mariupol, të cilin Rusia e bombardoi, duke vrarë qindra njerëz, është rindërtuar gjithashtu plotësisht dhe pritet të rihapet në muajt e ardhshëm.
Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
