.png)
Gazeta Si – Në konferencën për shtyp të së martës, në të cilën ai nuk donte të përjashtonte përdorimin e forcës për të pushtuar Kanalin e Panamasë dhe Grenlandën, presidenti i ardhshëm i SHBA-ve, Donald Trump tha gjithashtu se donte të ndryshonte emrin e Gjirit të Meksikës, duke e quajtur atë “Gjiri i Amerikës”.
Nuk është ende e qartë nëse njoftimi është serioz apo është provokimi i njëpasnjëshëm i Trump ndaj Meksikës, një vend me të cilin ai ka një marrëdhënie të keqe prej vitesh, por miliarderi mund të ndryshojë vërtet mënyrën se si administrata amerikane e quan atë pjesë të detit. Edhe pse asnjë vend i huaj nuk do të detyrohej ta ndajë këtë vendim.
Pas konferencës për shtyp të Trump, kongresmenja e Xhorxhias, Marjorie Taylor Greene, një nga mbështetëset më ekstremiste dhe Trumpiane të Partisë Republikane, ka njoftuar se synon të paraqesë një ligj për të ndryshuar emrin e Gjirit të Meksikës dhe për të financuar “ndryshimet në të gjithë hartat e qeverisë federale dhe ushtrisë”.
Gjiri i Meksikës është pellgu i nëntë më i madh në botë (përfshirë oqeanet dhe detet), dhe shpesh quhet në Shtetet e Bashkuara si “bregu i tretë”. Pesë shtete në jug të Shteteve të Bashkuara të Amerikës, kufizohen me të, si dhe sigurisht Meksika.
Shtetet e Bashkuara kanë rreth gjysmën e objekteve të përpunimit të naftës në Gjirin e Meksikës dhe kapin rreth 40 për qind të peshqve që hanë.
Të martën, Trump tha se donte të ndryshonte emrin e Gjirit të Meksikës “sepse ne bëjmë shumicën e punës atje dhe është e jona”, në një fjalim në të cilin ai akuzoi Meksikën për të disatën herë se po bën shumë pak për të bllokuar hyrjen e emigrantëve dhe dërgesave të drogës në Shtetet e Bashkuara.
Gjiri i Meksikës është quajtur kështu për më shumë se 400 vjet: ky emër shfaqet tashmë në disa harta të rëndësishme të viteve 1586 dhe 1591.
Më parë, ajo pjesë e detit quhej “Gjiri i Veriut” (qendra e operacioneve të pushtuesve evropianë ishte në qendër dhe në Amerikën e Jugut) ose “Deti i Spanjës së Re”.
Emri Gjiri i Meksikës u konsolidua më pas në shekullin e shtatëmbëdhjetë. Ndryshimi i një emri gjeografik në Shtetet e Bashkuara është i mundur, të paktën për sa i përket nomenklaturës zyrtare.
Këshilli Kombëtar i Emrave Gjeografikë është një organ federal që i raporton Sekretariatit të Brendshëm (korrespondenti i Ministrisë sonë të Brendshme), i cili është përgjegjës për ruajtjen e uniformitetit të emrave në qeverinë federale.
Ai përbëhet nga anëtarë që emërohen nga administrata federale çdo dy vjet dhe që përfshijnë gjeografë dhe hartografë.
Ai nuk propozon ndryshime emri, por mund të pranojë ose refuzojë ato të propozuara nga organe të tjera qeveritare, si presidenca ose Kongresi.
Një rast i fundit është eliminimi i fjalës “squaë” nga toponimet kombëtare: një term që përdoret për t’iu referuar grave vendase amerikane, të konsideruara raciste dhe fyese.
Eliminimi u vendos në vitin 2021 nga administrata e Joe Biden, veçanërisht nga Sekretari i Brendshëm, Deb Haaland. Natyrisht ndryshimi është më i thjeshtë kur përfshin një vend gjeografik brenda një kombi të vetëm.
Në vitin 2015, Presidenti Barack Obama miratoi riemërtimin e malit McKinley, tani mali Denali, duke rikuperuar emrin e amerikanëve vendas. Në një kontekst ndërkombëtar, ekzistojnë entitete gjeografike që vendet i quajnë ndryshe.
Për shembull, lumi që rrjedh midis Teksasit dhe Meksikës quhet Rio Grande në Shtetet e Bashkuara dhe Rio Bravo në Meksikë.
🗣️ "A Estados Unidos vamos a llamarle América Mexicana, se oye bonito".
— El Universal (@El_Universal_Mx) January 8, 2025
🔴 Claudia Sheinbaum le responde a Trump sobre su propuesta de cambiar el nombre al Golfo de México por Golfo de América pic.twitter.com/wRonC7NagG
Asnjë ligj i SHBA-ve nuk mund ta detyrojë Meksikën të përdorë termin “Gjiri i Amerikës”, megjithatë, një vendim i ngjashëm, ka të ngjarë të shtyjë aleatët amerikanë të përshtaten me emrin e ri, në mënyrë që të mos antagonizojë administratën Trump.
Ka pasur përpjekje ndërkombëtare për vite për të rënë dakord për emrat e përbashkët të vendeve të ngjashme.
Organizata Ndërkombëtare Hidrografike (IHO), një organ ndërqeveritar i themeluar në vitin 1921 që ka statusin e vëzhguesit në OKB, ka ndër objektivat e saj që detet, oqeanet dhe ujërat e lundrueshme të përfaqësohen në harta dhe të emërtohen në mënyrë sa më uniformë.
Aty, aderojnë të dyja, si Shtetet e Bashkuara, ashtu edhe Meksika. Një nga mosmarrëveshjet e fundit të adresuara nga IHO – por jo e zgjidhur – ka të bëjë me Gjirin Persik, të cilin disa vende arabe, përfshirë Arabinë Saudite, besojnë se duhet të quhet Gjiri Arabik.
Për më tepër, nuk është hera e parë që dikush propozon ndryshimin e emrit të Gjirit të Meksikës: i njëjti emër, Gjiri i Amerikës, ishte në qendër të një projektligji të paraqitur nga një përfaqësues i shtetit të Misisipit në vitin 2012, Steve Holland. Nuk kaloi, as në nivel lokal dhe më pas vetë Holland e përcaktoi operacionin si “shaka”.
Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
