Pritet piku i fruthit në Evropë, grupmosha më e rrezikuar fëmijët nën 5 vjeç

Nga Gazeta Si – Rastet e fruthit në të gjithë Europën vazhdojnë të rriten, ku numri i rasteve të fruthit të regjistruar për këtë vit së shpejti do të tejkalojë numrin total të rasteve të raportuara gjatë vitit 2023.

Në periudhën më të fundit 12-mujore, nga 1 shtatori 2023 deri më 31 gusht 2024, 30 shtete anëtare të BE/EEA raportuan gjithsej 18.449 raste të fruthit.

Nga rastet me moshë të njohur, 8206 (44.5%) ishin në fëmijë nën moshën pesë vjeç dhe 5148 (27.9%) raste ishin të moshës 15 vjeç e lart.

Normat më të larta janë vërejtur tek foshnjat nën një vjeç (590.9 raste për milion) dhe fëmijët e moshës 1-4 vjeç (348.6 raste për milion).

Nga 15 855 raste me moshë dhe status të njohur vaksinimi, 13. 814 (87.1%) ishin të pavaksinuar, 1305 (8.2%) ishin vaksinuar me një dozë të një vaksine që përmban fruthin, 691 (4.4%) ) janë vaksinuar me dy ose më shumë doza dhe 25 (0.2%) janë vaksinuar me një numër të panjohur dozash.

Fruthi është një sëmundje virale akute, shumë ngjitëse e aftë për të shkaktuar epidemi. Është një sëmundje e rëndë që mund të çojë në komplikime dhe madje edhe vdekje.

Infektiviteti është afër 100% në individët e ndjeshëm.

Imunizimi ka reduktuar në mënyrë dramatike incidencën e fruthit në Evropë, por rastet dhe shpërthimet e fruthit vazhdojnë të raportohen.

Në vitin 2023, u vërejtën rritje të konsiderueshme të numrit të rasteve dhe shpërthimeve të fruthit në nivel global, duke përfshirë në 40 nga 53 vendet e rajonit evropian dhe në të paktën dhjetë vende të BE/EEA. Ekspertët e shëndetit publik thonë se rastet e fruthit do të vazhdojnë të rriten në BE/EEA në muajt në vijim për shkak të mbulimit jo-optimal të vaksinimit për fruthin.

Sipas tyre, muajt e ardhshëm përfaqësojnë kulmin sezonal të virusit dhe rreziku nga fruthi vlerësohet për katër grupe të ndryshme të popullsisë sipas probabilitetit të infektimit.

Rreziku i përgjithshëm vlerësohet si i moderuar për foshnjat nën moshën 12 muajshe të cilët nuk janë vaksinuar dhe për fëmijët ≥ 1-5 vjeç të cilët dihet se janë në rrezik të sëmundshmërisë më të lartë dhe vdekshmërisë për shkak të komplikimeve të fruthit dhe personat me imunitet të kompromentuar.

Fëmijët më të rritur të pavaksinuar (> 5 vjeç) dhe të rriturit e pavaksinuar vlerësohet të kenë rrezik të ulët deri në mesatar nga fruthi, pasi zakonisht nuk paraqiten me sëmundje të rënda ose komplikimet.

Së fundi, për popullatën që është imun ndaj fruthit, rreziku është i ulët për shkak të mbrojtjes së lartë dhënë nga skema e vaksinimit me dy doza ose mbrojtja gjatë gjithë jetës nga sëmundjet natyrore.

ECDC inkurajon autoritetet e shëndetit publik që të fokusohen në aktivitetet e mëposhtme në funksion të rritjes së pritshme të rasteve të fruthit:

Ata sugjerojnë mbulim të lartë vaksinimi për MCV.

Gjithashtu të identifikohen përmes sistemeve të informacionit të imunizimit, personat e pavaksinuar ose pjesërisht, mbikëqyrje me cilësi të lartë dhe kapacitete adekuate të shëndetit publik, veçanërisht për zbulimin, diagnostikimin, reagimin dhe kontrollin e shpërthimeve në nivel lokal, rajonal dhe kombëtar.

Mekanizmat e zbulimit të hershëm parandalojnë transmetimin e mëtejshëm dhe lehtësojnë kontrollin e grupimeve të reja.

Forcimi i kapacitetit diagnostikues laboratorik do të lehtësojë gjurmimin e gjenotipeve të virusit dhe zinxhirët e transmetimit.

Rritja e ndërgjegjësimit klinik të profesionistëve shëndetësorë për diagnostikimin e shpejtë të fruthit, p.sh. përmes trajnimit mbi epidemiologjinë aktuale të fruthit, paraqitjen klinike dhe mbi popullatën e prekur jo tipike, grupe të tilla si fëmijët më të rritur dhe të rriturit.

‘Promovoni pranimin dhe marrjen e vaksinës. Iniciativat duhet të përfshijnë komunikimin e rrezikut, rritjen e ndërgjegjësimit dhe trajnimin për personelin mjekësor për t’i mbështetur ata në bisedat e tyre rreth vaksinimit dhe duhet të jenë të bazuara në komunitet’, rekomandon ECDC, qendra evropiane për kontrollin e sëmundjeve.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.