.png)
Për gati një vit, Izraeli dhe Hezbollahu janë përfshirë në përleshje gjithnjë e më provokuese ndërkufitare, ndërsa ata që po i shohin këto zhvillime paralajmërojnë se kjo luftë e përshkallëzuar e shkatërrimit mund ta çojë rajonin në një konflikt gjithëpërfshirës. Ditët e fundit e kanë bërë këtë skenar shkatërrues më afër realitetit.
Së pari erdhi sulmi me bipera i Izraelit, një sulm i paprecedentë ndaj komunikimeve të Hezbollahut që plagosi mijëra operativë të organizatës. Ajo u pasua nga vrasja e Ibrahim Aqilit, një udhëheqës kyç i Hezbollahut, i cili vdiq në një sulm ajror që vrau gjithashtu komandantë të tjerë të lartë të grupit militant, si dhe disa civilë. Hezbollahu është përgjigjur duke zgjeruar gamën gjeografike të raketave të tij të lëshuara në Izrael, duke synuar objektet ushtarake dhe lagjet civile në veri dhe lindje të Haifës.
Si studiues i Libanit dhe Izraelit, unë e kam ndjekur dinamikën e kësaj lufte të acarimit që nga 8 tetori 2023, një ditë pasi Hamasi ekzekutoi një sulm të paprecedentë dhe vdekjeprurës ndaj Izraelit, i cili u përgjigj duke bombarduar Rripin e Gazës. Hezbollahu më pas filloi të gjuante raketa në veri të Izraelit në shenjë solidariteti me Hamasin në Gaza.
Pavarësisht retorikës së lartë dhe kërcënimeve të ndërsjella për shkatërrim, deri në ditët e fundit as Izraeli, as Hezbollahu, as sponsori i këtij të fundit, Irani, nuk kanë treguar interes për një luftë në shkallë të gjerë. Të gjitha palët me siguri i dinë pasojat e mundshme shkatërruese të një eventualiteti të tillë për veten e tyre: Izraeli ka fuqinë ushtarake për të shkatërruar Bejrutin dhe pjesë të tjera të Libanit siç bëri në Gaza, ndërsa edhe një Hezbollah i dobësuar mund të lëshojë mijëra raketa në vendet strategjike izraelite, nga aeroporti për në Tel Aviv qendror, linjat e furnizimit me ujë dhe qendrat e energjisë elektrike, dhe platformat e gazit në det të hapur.
Pra, në vend të kësaj, ata kanë shkëmbyer zjarr dhe goditje përgjatë kufirit të tyre të përbashkët, me vija të kuqe disi të dakorduara në lidhje me shtrirjen gjeografike të sulmeve dhe përpjekjet për të mos synuar qëllimisht civilët.
Por sulmet e fundit të Izraelit në Liban mund ta kenë kthyer faqen e kësaj lufte të shkatërrimit në një situatë të re dhe shumë më akute, duke e vendosur rajonin në prag të një lufte të plotë. Një luftë e tillë do të shkaktonte kërdi në Liban dhe Izrael dhe gjithashtu mund të tërhiqte Iranin dhe Shtetet e Bashkuara në konfrontim të drejtpërdrejtë. Duke vepruar kështu, kjo do të përmbushte gjithashtu të dukshmen e personave të armatosur të Hamasit që vranë rreth 1200 izraelitë më 7 tetor me shpresën se një përgjigje e ashpër izraelite do të tërhiqte më shumë grupe në të gjithë rajonin.
Një “fazë e re” e rrezikshme
Sekretari i përgjithshëm i Hezbollahut, Hassan Nasrallah, ka këmbëngulur gjatë gjithë armiqësive gati njëvjeçare që organizata e tij nuk do tw sulmonte vetëm nëse arrihet një marrëveshje armëpushimi midis Izraelit dhe Hamasit. Megjithatë, në javët e fundit, Izraeli e ka marrë konfliktin në drejtim të kundërt.
Ministri i mbrojtjes i vendit, Yoav Gallant, i përshkroi sulmet e koordinuara ndaj objektivave të Hezbolahut si një “fazë të re”, duke shtuar se “qendra e gravitetit” në luftë po lëvizte në veri në Liban. Qeveria izraelite ndërkoիë ka shtuar “kthimin e sigurt të banorëve të veriut në shtëpitë e tyre” si një qëllim shtesë i luftës.
Sulmi ndaj sistemit të komunikimit të Hezbollahut synoi operativët e organizatës, por goditi shumë kalimtarë civilë, duke i lënë libanezët në tronditje, traumë, zemërim dhe dëshpërim.
Ajo demonstroi avantazhin taktik ushtarak të Izraelit ndaj Hezbollahut. Depërtimi i paprecedentë në zemër të komandës së organizatës dhe strukturave të rendit dhe dosjeve nuk është parë kurrë më parë në asnjë konflikt apo luftë globalisht. Ai goditi Hezbollahun në vendet e tij më të cenueshme dhe madje ekspozoi koordinimin e tij me Iranin – një nga personat e plagosur nga shpërthimet e biperit ishte ambasadori iranian në Liban.
Vrasja e Akilit dy ditë më vonë ishte një tjetër sinjal se qeveria izraelite kishte vendosur tani të përpiqej të ndryshonte rregullat e kësaj loje të rrezikshme të reprezaljeve dhe kundërraprezaljeve.
Është e qartë se në vend të status quo-së së pakëndshme që përcaktoi këtë luftë shkatërrimi për gati një vit, qëllimi i Izraelit tani është të bëjë presion ndaj Hezbollahut që të pranojë.
Dalja jashtë kontrollit
Nasrallah mbajti një fjalim të zymtë dhe sfidues pas sulmit të biperave. Ndërsa pranoi se Hezbollahu u minua rëndë nga ky operacion, ai e përkufizoi sulmin izraelit si një vazhdimësi të “masakrave të tjera të shumta të kryera nga armiku gjatë dekadave”.
Duke vepruar kështu, ai e inkuadroi atë në një tregim historik popullor midis shumë libanezëve dhe palestinezëve të cilët e konsiderojnë Izraelin si një entitet kriminal që kryen rregullisht masakra kundër civilëve të pafajshëm.
Nasrallah gjithashtu këmbënguli se angazhimi i tij për të mbështetur Hamasin në Gaza mbetet i palëkundur.
Ndërsa deklaroi se veprimet izraelite kanë “kapërcyer të gjitha linjat e kuqe” dhe mund të shërbejë si shpallje lufte, Nasrallah përsëriti gjithashtu një pikë që ai kishte theksuar në kulmet e mëparshme të këtij konflikti në vazhdim: se hakmarrja po vjen, pyetja e vetme është koha se kur dhe në çfarë shkalle.
Duke vepruar kështu, Nasrallah la të kuptohet se ai mund të mos jetë ende i interesuar për një luftë të plotë.
Izraeli, nga ana tjetër, duket më pak i kujdesshëm. Pas pothuajse një viti të plotë tensioni të përmbajtur me Hezbollahun, udhëheqësit e Izraelit duken të gatshëm të rrezikojnë një përshkallëzim që mund të dalë jashtë kontrollit.
Është e vështirë të përcaktohet se cila është strategjia pas veprimeve të Izraelit: Që nga 7 tetori; siç ka theksuar administrata Biden, Izraeli nuk ka shfaqur një strategji koherente me synime të qarta politike.
Përkundrazi, kritikët e kryeministrit Benjamin Netanyahu sugjerojnë se ai është i motivuar kryesisht nga mbijetesa e tij politike dhe mbajtja e pushtetit si kreu i shtetit, duke i lidhur interesat e Izraelit me interesat e tij.
Bashkimi i ‘boshtit të rezistencës’
Nëse Hezbollahu do të hynte në luftë tani kundër Izraelit, ai do të ndërmerrte lëvizjen e tij më të rëndësishme që nga themelimi i tij në 1982. Por do ta bënte këtë me sistemet e dëmtuara të komunikimit dhe pa shumë nga lidershipi i tij – disa prej të cilëve kishin punuar për dekada krah për krah me Nasrallah, duke ndërtuar me të kapacitetin ushtarak të organizatës.
Në disa aspekte, izraelitët nën udhëheqjen e Netanyahut dhe libanezët në një vend të mbajtur gjithnjë e më shumë peng nga interesat e Hezbollahut, përballen me vështirësi të ngjashme: mirëqenia e tyre po sakrifikohet për prioritete të tjera.
Deklaratat e fundit të Netanayhut lidhur me shqetësimin për qytetarët izraelitë në veri tingëllojnë boshe pas 11 muajsh ndjekje të politikave që i vënë ata më shumë në rrezik, si dhe duke kundërshtuar një marrëveshje armëpushimi në Gaza që gjithashtu do t’i jepte fund armiqësive midis Hezbollahut dhe Izraelit.
Në Liban, Hezbollahu e ka tërhequr vendin në këtë luftë kundër vullnetit të shumicës së libanezëve – një vendim që ka çuar në shkatërrime të konsiderueshme në pjesë të një vendi që tashmë vuan nga presioni ekstrem politik dhe ekonomik.
Fjalimi i Nasrallah përshkroi gjendjen e vështirë të Hezbollahut si atë të të gjithë Libanit – ndërkohë që dërgoi një kërcënim të fshehtë se mospajtimi nuk do të tolerohej. Shumë libanezë janë padyshim simpatizantë për kauzën palestineze dhe e kanë inat luftën e Izraelit në Gaza. Por në të njëjtën kohë, ata mund të shmangin idenë se mirëqenia e tyre duhet të sakrifikohet në këtë proces.
Ndërkohë, Yahya Sinwar, lideri dhe organizatori i Hamasit pas masakrës së 7 tetorit, mund t’i shikojë me kënaqësi ngjarjet që po zhvillohen midis Izraelit dhe Hezbollahut. Plani i tij ishte projektuar për të shkaktuar bashkimin e të gjitha fronteve të të ashtuquajturit “bosht i rezistencës”, i cili përfshin Houthis në Jemen si dhe Hezbollahun dhe grupe të tjera të mbështetura nga Irani me shpresën për një luftë rajonale kundër Izraelit. /The Conversation
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
