.png)
Nga Gazeta ‘Si’ – Tabloidët amerikanë kanë shpenzuar javë të tëra duke spekuluar mbi shkaqet e një ndarjeje të mundshme mes Jennifer Lopez dhe Ben Affleck. Ndër më të çuditshmit nga këto shpjegime ka qenë “varësia ndaj dashurisë”.
Ata e kanë marrë këtë teori aq seriozisht saqë kanë intervistuar psikologë dhe neurologë jo vetëm nëse kjo ishte arsyeja e përçarjes së mundshme të çiftit, por edhe nëse një varësi e tillë ekziston në radhë të parë.
Përgjigja, të paktën për pyetjen e fundit, është se me siguri po.
Komponimet kimike që trupi i sekreton ndërsa bie në dashuri mund të të bëjnë më të varur sesa një drogë rekreative. Kështu thotë antropologia e lavdëruar Helen Fisher, e cila ka shpenzuar dekada duke hulumtuar mbi dashurinë.
Sipas Fisherit, midis 12 dhe 15 muajsh pas fillimit të një romance, ky përrua hormonal ulet.
“Dashuria romantike, në rastin më të mirë, është një varësi e mrekullueshme. Në rastet më të këqija, ajo çon në depresion, vetëvrasje dhe madje edhe vrasje. Në fakt, studimet tona të skanimit të trurit tregojnë se kur një person bie në dashuri, të njëjtat zona të trurit stimulohen si ato të të varurve nga droga.”
Disa njerëz fiksohen dhe bëjnë gjithçka që munden për t’u kthyer në atë gjendje fillestare të euforisë. Këta janë njerëzit që janë të varur nga dashuria.
“Është e mundur të sëmuresh nga ndarja me dikë, pasi të jesh me atë person çliron hormone si dopamina, serotonina dhe endorfina, të cilat e lënë trurin të dëshirojë më shumë. Kombinimi kimik i tyre gjeneron një ndjesi të këndshme që mund të krijojë nevojë të madhe për të qenë pranë atij personi, duke kërkuar vazhdimisht atë shpërblim”, thotë Ana Pérez, autore.
Si të bëni dallimin midis varësisë emocionale dhe varësisë ndaj dashurisë
Megjithëse është normale të barazosh një varësi nga dashuria me varësinë emocionale, Lara G. Ferreiro, autore e esesë Adicta a un gilipollas ( E varur nga një gomar ), do të donte ta bënte të qartë se në realitet, një varësi e tillë nuk është domosdoshmërisht toksike – ndryshe nga varësia.
“Nuk është naive të varemi emocionalisht nga njerëzit që duam. Ndërvarësia e shëndetshme mes të rriturve është e mrekullueshme. Varësia do të thotë lidhje, por është problem kur hyn në lojë varësia emocionale, ky është grepi”, thotë psikologia.
“Është një varësi pozitive kur dashuria e dikujt është reciproke, e shëndetshme dhe e përshtatshme (që do të thotë, kur asnjë nga dy personat e përfshirë nuk është në një marrëdhënie me një person tjetër ose ka probleme të tjera madhore). Është një varësi negative kur ndjenjat e dashurisë romantike janë të papërshtatshme, toksike, të pakthyeshme dhe/ose të refuzuara formalisht”, thotë Fisher, që beson se dashuria romantike duhet trajtuar si një varësi.
Ajo thotë se kjo lloj dashurie nuk është vetëm një varësi shumë e fortë, por një sfidë universale, pasi pothuajse të gjithë e përjetojnë atë në një moment, ndryshe nga varësitë e tjera si bixhozi apo abuzimi me substancat.
“Varësia emocionale karakterizohet nga një gjendje mendore obsesive, një dëshirë e papërmbajtshme për të qenë me partnerin, humbja e kontrollit të impulsit, përqendrimi i jetës te një person tjetër dhe përjetimi i dëshirave intensive për të konsumuar drogën emocionale në të cilën është shndërruar prania e partnerit të tyre”, shpjegon Ferreiro.
Pyetjes se përse disa njerëz e përjetojnë lidhjen romantike në një mënyrë shumë më të rrezikshme dhe toksike, psikologia Ana Pérez i përgjigjet se zhvillimi i një varësie është i shumëanshëm dhe mund të ndikohet nga variabla të ndryshëm. Gjatë fazës së parë të rënies në dashuri, prania e dopaminës (hormoni i lidhur me kënaqësinë dhe mirëqenien) luan një rol të rëndësishëm. Pérez thotë se mund të shërbejë si derë nga e cila hyjnë faktorë të tjerë, si historia personale, përvojat, vetëvlerësimi, shëndeti mendor dhe stili i lidhjes.
“Kombinimi i këtyre faktorëve do të përcaktojë në një masë të madhe vendimet që merr një person dhe mënyrën në të cilën ai përjeton ndjenjat.
Për shembull, nëse një person ka zhvilluar një stil lidhjeje të pasigurt në fëmijëri, kjo mund të ndikojë në mënyrën se si ata lidhen me një partner. Nëse ata kanë vuajtur nga ankthi, depresioni ose probleme të tjera që lidhen me shëndetin mendor, ata mund të kenë më shumë gjasa të zhvillojnë këtë lloj varësie”, thotë ajo.
Nëse një person mendon se vlefshmëria e tyre varet nga miratimi i atyre përreth për shkak të vetëbesimit të ulët, ai mund të jetë më i prirur për të krijuar lidhje patologjike me partnerin e tij. “Përveç kësaj, në nivelin gjenetik, ka njerëz që mund të jenë të predispozuar për të zhvilluar sjellje varësie,” shton ajo.
Si të kapërceni një varësi nga dashuria
Kënga Can’t Get Enough nga Jennifer Lopez është në vetvete një vetë-parodi e një të varure nga dashuria, kërkimi i pandërprerë i të cilës për dashurinë e vërtetë e ka bërë atë të martohet katër herë.
Është normale në marrëdhëniet e varura nga dashuria që frika e thjesht idesë së ndarjes e bën të varurin nga dashuria të mos jetë në gjendje të ecë përpara, madje duke lejuar abuzimin dhe poshtërimin në mënyrë që të varet në lidhje. A ka rrugëdalje?
Ro Jiménez, autor i Por qué duele tanto ( Pse dhemb kaq shumë ), thotë se është thelbësore që njerëz të tillë të punojnë në besimet dhe strukturat e tyre në mënyrë që të rimësojnë se si të lidhen me të tjerët dhe të mbajnë marrëdhënie të shëndetshme dhe afatgjata.
Ana Pérez thotë se është e mundur të kapërcehen të gjitha varësitë, por kërkon punë dhe përpjekje nga personi që dëshiron të çlirohet prej tyre.
“Për të filluar, është thelbësore që personi të pranojë se ka një problem; se njohja është vendimtare për fillimin e punës për ndryshimin, sepse nuk mund të përparosh në diçka që nuk e njeh si problem. Personi duhet të dëshirojë të dalë nga situata e tij dhe të mbajë një motivim të fortë gjatë procesit, “thotë ajo.
Ajo nënvizon rëndësinë e të pasurit një sistem të mirë mbështetjeje.
“Është jetike të kesh njerëz pranë teje që mund t’ju ndihmojnë, dëgjojnë dhe motivojnë kur jeni në një moment krize. Një sistem i rëndësishëm mbështetjeje, i përbërë nga miq dhe/ose anëtarë të familjes që kuptojnë se çfarë po ndodh dhe janë të vetëdijshëm për gjendjen në të cilën ndodhet personi, mund të jetë një ndihmë e madhe. Nuk është e nevojshme të kaloni vetëm këtë proces”, thotë ajo.
Burimi: El Pais/ Përshtati: Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
