Pse ‘Barbie’ u ndalua në disa vende

Të hënën, Ministria e Kulturës e Algjerisë, e cila ndër të tjera synon të kontrollojë përmbajtjen e filmave të shfaqur në kinematë e zonës, ndaloi shfaqjen e Barbie, filmit jashtëzakonisht popullor amerikan nga Greta Gerwig, i cili kishte dalë tashmë prej disa javësh. Sipas Reuters, e cila citon një gazetë algjeriane, ministria beson se filmi “promovon homoseksualitetin dhe devijimet e tjera perëndimore” dhe “nuk përputhet me besimet fetare dhe kulturore algjeriane”. Në Algjeri, homoseksualiteti dhe transseksualiteti janë të paligjshëm dhe dënohen me burg.

Nuk është i vetmi vend me traditë myslimane që ka marrë një vendim të ngjashëm. Javën e kaluar Kuvajti – një vend i vogël në Gjirin Persik, në kufi me Irakun dhe Arabinë Saudite – ndaloi gjithashtu shfaqjen e tij: Lafy Al-Subei'e, një nënsekretar në Ministrinë e Shtypit dhe Publikimeve, tha se filmi promovon “ide dhe besime që janë të huaja për shoqërinë dhe rendin publik kuvajtian”.

Në të njëjtat ditë, ministri libanez i Kulturës, Mohammad Mortada, i kërkoi gjithashtu Ministrisë së Brendshme që të ndalojë Barbie sepse sipas tij “ajo bie ndesh me vlerat e besimit dhe moralit”, promovon “homoseksualitetin dhe transeksualitetin”, tallet me rolin e nënave dhe vë në dyshim nevojën për t’u martuar. Në Liban, megjithatë, ende nuk janë marrë vendime përfundimtare në lidhje me këtë.

Ndërkohë, tema e homoseksualitetit nuk trajtohet kurrë në mënyrë eksplicite në film. Ndër lidhjet e nënkuptuara të vëna në dukje nga disa komentues është fakti që filmi tregon historinë e një personi që vë në pikëpyetje rolin që ai gjithmonë mendonte se duhej të luante në shoqërinë e tij, dhe ka disa referenca shumë të zbehta për homoseksualitetin e mundshëm të personazhit të Allan-it.

Në fakt, megjithatë, Barbie nuk përmban asnjë skenë apo dialog që mund të interpretohet në mënyrë eksplicite si “promovim i homoseksualitetit”, dhe asnjë nga personazhet nuk flet kurrë për orientimin e tyre seksual.

Megjithatë, nuk është e pazakontë që qeveritë e vendeve shumë konservatore arabe – ku njerëzit që i përkasin komunitetit LGBTQ+ shpesh jetojnë në kushte të margjinalizimit dhe stigmës, nëse jo paligjshmërisë, më shumë se në pjesën më të madhe të Perëndimit – të jenë shumë strikte në këtë drejtim. Vetëm vitin e kaluar, filmi i animuar i Pixar “Lightyear – The True Story of Buzz”, i cili shfaqte shkurtimisht dy personazhe femra duke u puthur, u ndalua në disa vende të rajonit. “Doctor Strange in the Multiverse of Madness” u censurua gjithashtu për arsye të ngjashme. Dhe në shtator, Arabia Saudite, Emiratet e Bashkuara Arabe, Bahreini, Kuvajti, Omani dhe Katari i kërkuan zyrtarisht Netflix të heqë përmbajtjen që “shkel vlerat dhe parimet islame dhe shoqërore”, duke iu referuar në mënyrë eksplicite përfaqësimit të komunitetit LGBTQ+ në filma dhe seriale.

Ndalimet nuk kanë të bëjnë vetëm me një konservatorizëm më të madh të këtyre qeverive, por edhe me arsyetimin e brendshëm politik. Në Kuvajt, për shembull, profesori i historisë në Universitetin e Kuvajtit Bader Al-Saif shpjegoi se “ndalimi i Barbie është një zgjedhje që është pjesë e një zhvendosjeje më të gjerë, gjithnjë e më të ndjerë djathtas. Forcat islamike dhe konservatore në Kuvajt po përdorin këto luftëra kulturore për të demonstruar epërsinë e tyre”.

Në Liban, një vend me shumicë myslimane me një popullsi të konsiderueshme të krishterë, personat LGBTQ+ janë historikisht më të sigurt dhe më të toleruar se në shumicën e vendeve fqinje. Megjithatë, diskutimi mbi mundësinë e ndalimit të Barbie është pjesë e një fushate më të gjerë homotransfobike të udhëhequr nga grupi i armatosur Hezbollah: muajin e kaluar kreu i lëvizjes, Hassan Nasrallah, u bëri thirrje autoriteteve libaneze të ndërmarrin veprime kundër materialeve që ai besonte se promovonin homoseksualitetin, konsideruar si një “rrezik i afërt” për t’u “përballur”. “Është e gjitha pjesë e një fushate që bashkon Hezbollahun, të djathtën ekstreme të krishterë dhe liderë të tjerë fetarë me ndikim në një sulm të synuar kundër personave LGBTQ+”, tha për Reuters Ayman Mhanna, drejtor ekzekutiv i Fondacionit Samir Kassir, organizatë joqeveritare për lirinë e shprehjes në Lindjen e Mesme. “Është një valë fanatizmi”.

Arsyet politike ndoshta janë edhe në bazë të zgjedhjes së Arabisë Saudite, e cila në vend të kësaj ka vendosur të lejojë shfaqjen e filmit. Deri tetë vjet më parë, në vend nuk kishte as kinema: hapja e tyre u vendos nga princi i kurorës Mohammed bin Salman, i cili vitet e fundit është përpjekur të japë një imazh më modern dhe më të paraqitshëm të vendit të tij për të lehtësuar presionin. Mediat perëndimore inkurajojnë investimet e huaja dhe përmirësojnë marrëdhëniet politike me aleatët e saj, por vazhdojnë të godasin aktivistët dhe kritikët. Sipas New York Times, Barbie është duke pasur shumë sukses në mesin e popullatës dhe nuk duket se është censuruar në asnjë moment.

Diku tjetër, Barbie është ndaluar për arsye që nuk lidhen me përmbajtjen e saj ideologjike: në fillim të korrikut, Vietnami ndaloi shfaqjen e saj për shkak të pranisë në një skenë të shkurtër të një harte që pranon pretendimet kineze për Detin e Kinës Jugore. Filipinet, të cilat gjithashtu kanë pretendimet e veta për territorin, kanë lejuar që ai të shfaqet, por ka kërkuar që harta të fshihet. /Il Post/

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.