Mohamad Orfali-t, shefi i kuzhinës dhe bashkëpronar i Orfali Bros, iu desh ta lexonte mesazhin tre ose katër herë përpara se të besonte se restoranti që ai drejton me dy vëllezërit e tij, Omar dhe Wassim, ishte në listën e ngushtë të restoranteve më të mira në rajonin e Lindjes së Mesme dhe Afrikës.
Ai më pas “u ul në cep të kuzhinës dhe filloi të qante”.
Disa muaj më vonë, Orfali Bros debutoi në numrin 6 në listën e rajonit 2022.
Në vitin 2023, Orfali Bros u emërua nr. 1 në listën e 50 restoranteve më të mira të MENA World. Arritja, thotë Orfali, nuk ishte e lehtë, veçanërisht në Dubai ku konkurrenca nga restorantet e rrjetit të profilit të lartë është intensive. Por kuzhinieri besonte se bistroja e tij e frymëzuar nga Siria do të gjente audiencë.
Ndërsa kërkesa për gatimet dhe përbërësit e Lindjes së Mesme është rritur në vitet e fundit, e nxitur nga kostoja relativisht e ulët dhe profili i shëndetshëm, ushqimi sirian në veçanti ka tërhequr vëmendjen.
Në Londër, Kuzhina Siriane e mirënjohur Imad po zhvendoset në një vendndodhje më të madhe në Carnaby Street për të akomoduar audiencën e saj në rritje. Kuzhina po njihet edhe në Nju Jork. Menuja përfshin pjata të tilla si sanduiçe me sujak me mish, me sallam sirian viçi me pastë hudhre dhe turshi.
Kuzhinierja e njohur e Lindjes së Mesme dhe autorja e librave të kuzhinës, Anissa Helou, babai i së cilës ishte sirian, thotë se interesi për kuzhinën është rritur me konfliktin në vend, i cili është ndezur për më shumë se një dekadë.
“Me faktin e zhvendosjes së luftës, ushqimi sirian është bërë disi global. Njerëzit po flasin për kuzhinën siriane”, thotë ajo.
Ushqimi i ka rrënjët në Damask, një nga qytetet më të vjetra në botë. Toka ishte veçanërisht pjellore, thotë Helou.
“Dhe për shkak të qytetërimeve të ndryshme dhe faktit që ishte në udhëkryqin e tregtisë së mëndafshit,” thotë ajo, “Alepo u bë qendra gastronomike e Lindjes së Mesme.”
Nuk është e lehtë të ndash kuzhinën siriane nga kategoria më e gjerë e ushqimeve të Lindjes së Mesme, duke përfshirë pjatat si shawarma.
Edhe kuzhinierët vendas kanë probleme.
“Është dekadente, e harlisur dhe plot shpirt, e vetmja kuzhinë që nuk ka bujë”, thotë Homam Ayaso, një kuzhinier sirian me bazë në Londër, për kuzhinën.
Në një moment kur çdo kulturë krenohet me kredencialet e gatimit të gjysheve, kuzhina siriane përkufizohet në mënyrë të veçantë nga recetat që transmetohen ndër breza dhe mikpritja që shkon paralelisht me këtë koncept.
Historia e saj e gjatë dhe migrimi global e kanë bërë gjithashtu ushqimin “kompleks”, thotë Orfali. Disa nga pjatat më të famshme të vendit klasifikohen si levantine, duke iu referuar një rajoni në Mesdheun Juglindor që përfshin Libanin, territoret palestineze, Jordaninë dhe, natyrisht, Sirinë.
Megjithatë, ka disa pjata siriane përcaktuese, të tilla si mishi i copëtuar me erëza dhe pjata kibbeh me bulgur; tabakh roho, një zierje me qengj dhe perime; dhe shish tawook (ose taouk).
Shish tawook është në menunë e Kuzhinës Siriane të Imad-it, e cila u rihap në Londrën Qendrore në fillim të gushtit. Themeluesi dhe shefi i kuzhinës Imad Alarnab u largua nga vendi i tij në vitin 2015 për shkak të luftës civile, duke lënë pas një mini perandori restorantesh të ushqimit të shpejtë; ai mbërriti në Britaninë e Madhe në të njëjtin vit. Ai thotë se natyra kozmopolite dhe e larmishme e kapitalit të Mbretërisë së Bashkuar e lejoi atë “të guxojë të krijojë recetat e tij” dhe përfundimisht të hapë një vend të përhershëm.
Ka pasur kaq shumë interes për restorantin, sa Alarnab së fundmi debutoi librin e tij të parë të gatimit, Imad’s Syrian Kitchen me 120 nga recetat e tij, duke përfshirë dhe ëmbëlsirën me bazë qumështi mahalaja (ose mahalabia).
Në të, Alarnab tregon udhëtimin e tij si refugjat dhe azilkërkues në rrugën e tij për t’u kthyer në kuzhinë.
Është një “festim sesi ushqimi ka fuqinë t’i bashkojë njerëzit”, shkruan ai në libër.
Në Dubai, Orfali vlerëson gjithashtu multikulturalizmin e emiratit për suksesin e restorantit të tij. “Është modern dhe ka një pozicion unik në Lindjen e Mesme ku mund të përfaqësoj veten në qytet,” thotë ai. Qëllimi i tij është t’i çojë mysafirët në vendlindjen e tij në Siri me pjata si “Eja me mua në Aleppo”, një qebap viçi wagyu me salcë vishnje dhe arra pishe.
Por krijimi i restoranteve siriane në vende të ndryshme nuk është pa sfida. Disa klientë në Mbretërinë e Bashkuar nuk janë të kënaqur me pjatat autentike, thotë Alarnab. Ai kujton një ditë kur, pasi kishte kaluar orë të tëra duke bërë kibe për një pop-up, një klient nuk pranoi ta provonte sepse përfshinte kos të gatuar. Tani, Alarnab i ndryshon pak recetat e tij për të tërhequr klientët vendas, për shembull, duke përdorur kos të freskët në vend të gatuar.
Mbështetja për restorantet dhe konceptet siriane ka qenë e madhe. Në vitin 2020, Alarnab grumbulloi 50,000 £ në 3 muaj për të hapur restorantin e tij të parë. Toum dhe Tahini, të cilët kanë kërkuar firma private të kapitalit, thonë se së fundmi kanë mbledhur 200.000 £ nga investitorët.
Vëllezërit Orfali shpresojnë të hapin një restorant tjetër në Emiratet e Bashkuara Arabe. Orfali i thotë Bloomberg se ai është gjithashtu duke ideuar një koncept të ri në Londër, si dhe mundësinë e hapjes së një restoranti në qendra si Tokio dhe Nju Jorku.
Për shefin e kuzhinës, nuk ka të bëjë vetëm me zgjerimin e një marke, por ka të bëjë me një pjesë të Sirisë së tij të lindjes: “Kuzhina jonë është një perlë e fshehur ndërsa ne luftojmë për të tregtuar veten siç duhet”, thotë ai.
“Është identiteti ynë, dhe nëse humbasim ushqimin tonë, atëherë ne humbim identitetin tonë.”
Burimi: Bloomberg/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
