.png)
Nga Gazeta Si - Seriali “The Last of Us” ishte një sukses. Më shumë surprizoi vetë HBO-në, e cila e bëri bashkëprodhimin dhe transmetimin e saj. Nga askund, ky David mundi Goliath (House of the Dragon) dhe u bë një nga shfaqjet më të ndjekura të kanalit ndonjëherë. Pse? Nuk ka asnjë përgjigje të vetme për këtë pyetje, dhe sinqerisht përpjekja për të reduktuar gjithçka në një arsye të vetme do të ishte e padobishme. Ka disa gjëra që duhet të merren parasysh dhe më pas ka këndvështrime të ndryshme që duhen analizuar.
“The Last of Us”, i disponueshëm në Sky dhe NOW, nuk është një ide origjinale: nuk është shkruar apo imagjinuar për ekranin e vogël. Ajo lindi kryesisht si një videolojë, me kalimin e kohës, është vendosur si një nga më të famshmet dhe më të dashurat nga komuniteti i lojtarëve. Nuk është, në mënyrë të parëndësishme, një histori post-apokaliptike. Zombët, të cilët nuk janë zombie, janë pothuajse një detaj.
Historia fokusohet në diçka tjetër, përkatësisht në dinamikën që bashkon dy protagonistët, Joel dhe Ellie. I pari është një baba që pa vajzën e tij të vdiste; e dyta është një vajzë që nuk e ka njohur kurrë familjen e saj. Të dy po kërkojnë diçka, dhe atë diçka që përfundimisht do ta gjejnë në afërsi të tyre. Seriali televiziv, i shkruar nga Craig Mazin (Çernobil) dhe Neil Druckmann (krijuesi i videolojës), fillon pikërisht nga këtu. Dhe falë punës së Pedro Pascal, i cili luan Joelin, dhe Bella Ramsey, që luan Ellie, ai shpejt arrin të gjejë dimensionin dhe besueshmërinë e tij.
Bota është në gërmadha. Një pandemi e ka shkatërruar njerëzimin dhe tani të mbijetuarit po bëjnë gjithçka, çdo gjë, për të vazhduar. Qeveria federale është kthyer në një regjim diktatorial. Përdor një grusht të hekurt për të garantuar sigurinë dhe paqen (por çfarë sigurie dhe paqeje mund të ketë në një shoqëri që ju detyron të denonconi fqinjin tuaj për të marrë një racion shtesë?). Natyra ka marrë përsëri hapësirat e saj dhe ka përfunduar duke mbështjellë gjithçka. Ndërtesat, rrugët, asfalti. Bota është në gërmadha, po. Dhe në të njëjtën kohë, kushedi si, ajo rilind.
Joeli dhe Ellie takohen rastësisht. Ata janë bashkuar nga fati - dhe nga Fireflies, rebelët. Në fillim ata studiojnë njëri-tjetrin me mosbesim: Joeli nuk dëshiron të lidhet sërish me dikë që i ngjan aq shumë vajzës së tij; dhe Ellie, e cila është më naive dhe kurioze, ka frikë. Pas një jete të kaluar vetëm, mes dhunës dhe dhimbjes, të mësuarit për të besuar është një ushtrim i ndërlikuar, sfidues, rezultati i të cilit nuk është i lehtë të parashikohet.
Por më pas diçka ndodh. Ndoshta ky është rasti; ndoshta është vdekja. Ndoshta, kush e di, është predispozicioni që të gjitha qeniet njerëzore duhet të jenë bashkë, jo vetëm, larg errësirës dhe të rrethuar nga drita. Joeli gjen Ellie dhe Ellie gjen Joelin. Dhe një baba ka një vajzë përsëri, dhe një vajzë më në fund ka një shtëpi.
Udhëtimi i tyre nuk është i lehtë. Dhe nuk mbaron shpejt. Ata kalojnë Amerikën, atë të vërtetën, të pistën; ata takojnë njerëz që kanë humbur çdo dëshirë, dhe janë të detyruar të mbijetojnë mes kanibalëve dhe vrasësve. Ata janë të gjithë të çmendur dhe nuk e dinë këtë. Bota ka ecur përpara; Pandemia dhe kjo kërpudha e mallkuar, që ka prekur dhe shtrembëruar gjithçka, janë realitet, jo kujtim. Megjithatë edhe në një situatë kaq ekstreme dhe absurde ka vend për shpresë.
Fuqia e “The Last of Us”, është t’i japë shikuesit ose lojtarit diçka për të besuar. Joel dhe Ellie nuk janë perfekt. Marrëdhënia e tyre, ky bashkim babë-bijë, nuk është aspak i pacenuar. Ka problemet e veta.
Ajo qëndron, dhe finalja e sezonit është një provë shumë e qartë për këtë, mbi gënjeshtra. Megjithatë, filli i njerëzimit që bashkon personazhet individuale dhe historitë e tyre bëhet, në një moment të caktuar, një pasqyrë. Për realitetin tonë, sigurisht: aty ku nuk ka përbindësha gati për t’ju kafshuar, por frika nga ajo që nuk dimë, nga të ndryshmet, është po aq e dukshme. Dhe për ne: për atë që jemi.
Nëntë episode nuk janë të pak, për një histori të tillë. Dhe nuk janw as shumë. Edhe këtu Mazin, Druckmann dhe HBO goditën në shenjë. Ata e kanë kuptuar se seriali, sot, nuk mund të jetojë në kohë të zgjeruara dhe të pafundme, pa një zgjidhje reale – dhe të menjëhershme. Cilësia e shkrimit qëndron gjithashtu në këtë: në aftësinë për të ngjeshur butësisht shkëmbimet e kota dhe gjatësinë e rrëfimit. Mazin, në veçanti, bëri të njëjtën gjë me Çernobilin: ai u përqendrua së pari në pamjen më të gjerë, dhe më pas, me zgjuarsi dhe inteligjencë, në marrëdhëniet individuale, te personazhet, se kush ishin dhe kush janë bërë.
“The Last of Us” vendos një precedent të rëndësishëm për të gjitha përshtatjet. Ajo ka gjetur rrugën e saj; e mori materialin burimor dhe as e banalizoi dhe as e theksoi pa nevojë. E përdori siç duhet, duke respektuar rolet dhe funksionet, pa harruar megjithatë dallimet – strukturore dhe të thella – që ka gjuha e televizionit. Kështu veprohet dhe duhet bërë gjithmonë, edhe kur punohet në lloje të tjera tregimesh, të bazuara në libra apo komike. Të duash të imponosh me çdo kusht mbi diçka që tashmë ekziston, pa marrë parasysh veçantinë e saj, nuk ka kuptim. As nuk ka kuptim të përpiqemi të përsërisim me besnikëri, një nga një, atë që tashmë është bërë.
Në “The Last of Us” nuk është vetëm regjia apo skenari që bën diferencën; redaktimi, fotografia dhe muzika gjithashtu kanë peshë dhe rëndësi strategjike. Mbi të gjitha, ndoshta, muzika, e kuruar nga Gustavo Santaolalla, kompozitori origjinal i videolojës, ishte thelbësore në interpretimin e historisë. E cila, e përsërisim, nuk është vetëm një histori e fundit, e humbjes, e vuajtjes; është një histori që është në gjendje të gjejë, qoftë edhe për një sekondë, qoftë edhe për një episod të vetëm, diçka të pastër, të vërtetë, në të cilën kushdo - nga lojtari i pasionuar deri te shikuesi i rastësishëm - mund ta shohë veten përsëri.
Udhëtimi i Joelit dhe Ellie, nga Pedro Pascal dhe Bella Ramsey, është udhëtimi ynë; Kjo është ajo që ne, në fund të këtyre episodeve, mund të bëhemi – ose padyshim që nuk mund të bëhemi. Sepse historitë më të bukura, si kjo, kanë një efekt të drejtpërdrejtë tek ata që i shikojnë dhe i dëgjojnë. Dhe nuk ka asnjë damar retorike apo patetike në të arsyetuarit si ky; nëse ka ndonjë gjë, ekziston vetëdija se të gjitha tregimet - seritë televizive, filmat, librat, komiket dhe videolojërat - kanë të përbashkët dëshirën për të arritur tjetrin, të panjohurën, për të vlerësuar përvojën e tyre - ndërsa shikojnë, lexojnë ose dëgjojnë - dhe për të lënë gjurmë. Ndoshta e vogël. Ndoshta e improvizuar. Por ata që ia dalin mund të jenë të kënaqur: sepse godasin në shenjë. Dhe “The Last of Us” godet në shenjë. Gjithnjë e më shumë herë. /La Stampa/
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
