Ozoni po dëmtohet nga gazet serrë më shumë se më parë, sipas një studimi të ri që zbuloi se duket se një nga mekanizmat më të rëndësishëm të ftohjes së Tokës po dëmtohet.
Studiuesit zbuluan se ndryshimet në nivelet e ozonit në dy shtresa të atmosferës së planetit ishin përgjegjëse për pothuajse një të tretën e ngrohjes globale të parë në 70 vitet e fundit.
Ozoni është një gaz shumë reaktiv që krijohet në atmosferën e sipërme nga ndërveprimi midis molekulave të oksigjenit dhe rrezatimit UV nga dielli.
Shtresa e ozonit e lartë në atmosferën e sipërme na mbron nga pjesa më e madhe e rrezatimit ultravjollcë të diellit.
Megjithatë, në atmosferën më të ulët, ajo formohet për shkak të reaksioneve kimike midis ndotësve si tymrat e shkarkimit të automjeteve dhe emetimet e tjera.
Në studimin, botuar në revistën Nature Climate Change , studiuesit zbuluan se një rritje e ozonit në atmosferën e poshtme po shkaktonte ngrohjen e thellë dhe të shpejtë në ujërat e oqeanit në kufi me Antarktidën.
Michaela Hegglin, një profesoreshë e asociuar në kiminë atmosferike dhe një nga autorët e studimit, tha se ozoni afër sipërfaqes së Tokës është i dëmshëm për njerëzit dhe mjedisin, por ky studim zbulon se ai gjithashtu ka një ndikim të madh në aftësinë e oqeanit për të absorbuar tepricat.
“Këto gjetje na hapin sytë dhe dëshmojnë rëndësinë e rregullimit të ndotjes së ajrit, për të parandaluar rritjen e niveleve të ozonit dhe rritjen e mëtejshme të temperaturave globale.”
Për të përmirësuar të kuptuarit e ndikimit të ozonit në thithjen e nxehtësisë, ekipi përdori modele për të simuluar ndryshimet në nivelet e ozonit në atmosferën e sipërme dhe të poshtme midis viteve 1955 dhe 2000 dhe për t'i izoluar ato nga ndikimet e tjera.
Këto simulime treguan se një ulje e ozonit në atmosferën e sipërme dhe një rritje në atmosferën e poshtme kontribuan në ngrohjen e parë në 2 km më të lartë të ujërave në Oqeanin Jugor, i njohur gjithashtu si Oqeani Antarktik.
Një gjetje befasuese për studiuesit ishte se rritja e ozonit në atmosferën e poshtme shkaktoi 60 për qind të ngrohjes së përgjithshme të shkaktuar nga ozoni, e parë në Oqeanin Jugor gjatë periudhës së studiuar – shumë më tepër se sa mendohej më parë.
Kjo nuk pritej sepse rritja e ozonit troposferik zakonisht mendohet si një klimë që detyron në hemisferën veriore pasi aty ndodh ndotja kryesore.
“Hulumtimi ynë ka treguar se rritja e ozonit në atmosferën e poshtme për shkak të ndotjes së ajrit, e cila ndodh kryesisht në hemisferën veriore dhe 'rrjedhjet' në hemisferën jugore, është gjithashtu një problem serioz, për të cilin duhet të veprojmë sa më parë.
Burimi:The independent/Përshtati:Gazeta "Si"
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
