.png)
Shtatë vitet e fundit ishin më të nxehtat në botë në rekord, me analizën e parë të temperaturës globale në 2021 që tregoi se ishte 1.2 gradë Celsius mbi nivelet para-industriale.
Vlerësimi i vitit, nga agjencia europiane e klimës Copernicus, zbuloi gjithashtu se dioksidi i karbonit në atmosferë arriti nivele rekord dhe se gazi i fuqishëm serrë metani u rrit “shumë”, gjithashtu në një rekord të ri.
Rritja e përqendrimit të gazit serrë do të thotë se më shumë nxehtësi po bllokohet se kurrë më parë, por viti 2021 renditet si viti i shtatë më i nxehtë në rekord. Kjo ndodh sepse një fenomen klimatik natyror dhe ciklik i quajtur La Niña ushtroi një ndikim ftohës duke nxjerrë në sipërfaqe ujërat e ftohta të Paqësorit.
Kriza klimatike vazhdoi e pandërprerë me motin ekstrem që goditi në të gjithë botën. Europa pësoi verën e saj më të nxehtë në rekord dhe theu rekordin e saj maksimal të temperaturës në Siçili me 48.8 gradë Celsius, ndërsa zjarret intensive shpërthyen në Itali, Greqi dhe Turqi. Përmbytjet e rënda të shkaktuara deri në nëntë herë më shumë gjasa nga ngrohja globale shkaktuan kërdi në Gjermani dhe Belgjikë.
Vapa ekstreme shkaktoi gjithashtu “valën më të madhe të të nxehtit” në perëndim të SHBA-së dhe Kanadasë. Rekordet e temperaturës u thyen nga 5 gradë Celsius dhe shkencëtarët llogaritën se ngjarja ishte bërë të paktën 150 herë më e mundshme nga ngrohja globale. Në Kaliforni, zjarri i Dixie ishte i dyti më i madhi në histori.
Agjencia meteorologjike e Kinës njoftoi së fundmi se viti 2021 ishte viti më i nxehtë i regjistruar i vendit dhe se rajoni i saj verior kishte vitin më të lagësht, me mot ekstrem të përhapur. Përmbytjet në korrik në provincën Henan shkaktuan qindra të vdekur.
Mauro Facchini, kreu i vëzhgimit të Tokës për Komisionin Europian, tha se analiza e vitit 2021 është një kujtesë e rritjes së vazhdueshme të temperaturave globale dhe nevojës urgjente për të vepruar”. Të dhënat e Copernicus tregojnë se 21 nga 22 vitet më të nxehta kanë ardhur që nga viti 2000.
“Ngjarjet e motit ekstrem në 2021 janë një kujtesë e fortë e nevojës për të ndryshuar mënyrat tona, për të ndërmarrë hapa vendimtarë dhe efektivë drejt një shoqërie të qëndrueshme”, tha Carlo Buontempo, drejtor i shërbimit klimatik Copernicus.
Nivelet mesatare të CO2 në vitin 2021 arritën një rekord të ri prej 414 ppm në 2021 ku para Revolucionit Industrial dhe djegies në shkallë të gjerë të lëndëve djegëse fosile niveli ishte 280 ppm. Shkalla e rritjes së CO2 mbeti e njëjtë me atë që kishte që nga viti 2010, pavarësisht izolimeve të lidhura me Covid-in.
Nivelet e metanit po përshpejtohen me normën e rritjes në vitin 2021 afërsisht tre herë më shumë se norma e një dekade më parë. Metani emetohet përmes shfrytëzimit të lëndëve djegëse fosile, bagëtive dhe proceseve natyrore dhe shkencëtarët janë të pasigurt për shkakun e rritjes së shpejtë.
“Përqendrimet e CO2 dhe metanit po vazhdojnë të rriten nga viti në vit dhe pa shenja të ngadalësimit”, thotë Vincent-Henri Peuch nga Copernicus.
Profesor Rowan Sutton në Universitetin e Reading thotë se në nivel global ngrohja mund të duket graduale, por është ndikimi në ngjarjet ekstreme në shumë pjesë të ndryshme të botës që është dramatik. Ne duhet ta shohim rekordin që thyen ngjarjet e vitit 2021, si vala e të nxehtit në Kanada dhe përmbytjet në Gjermani, si një goditje në fytyrë për t’i bërë politikanët dhe njerëzit të zgjohen nga urgjenca e emergjencës klimatike.
Burimi: The Guardian. Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
