.png)
“Është vetëm pak stres, dil merr pak ajër dhe do ta kuptosh që të kalon”. Depresioni nuk trajtohet në këtë mënyrë. Në të vërtetë, disa fjalë mund të përkeqësojnë situatën emocionale të të prekurve, sepse depresioni nuk është një zgjedhje dhe nuk mund të kapërcehet thjesht duke u “përpjekur shumë”.
Depresioni është një sëmundje e vërtetë që tashmë njihet nga OBSH si shkaku kryesor i paaftësisë në mbarë botën.
Rreth një në katër persona në një fazë të jetës së tyre janë të prekur nga çrregullime mendore.
322 milionë njerëz vuajnë nga depresioni në të gjithë botën dhe 3 milionë italianë, nga të cilët rreth 1 milionë vuajnë nga një formë më e rëndë, depresioni i madh.
Në vetëm një dekadë, incidenca e depresionit është rritur me 18.4% dhe, me pandeminë, priten më shumë se 150,000 raste të tjera. Depresioni pritet që në vitin 2030 të jetë sëmundja e parë me kosto shumë të larta sociale dhe një ndikim të fortë ekonomik.
Sot, qëllimi i fushatave të shëndetit mendor është të heqim klishetë që vazhdojnë të diskriminojnë ata që vuajnë nga depresioni për t’i ndihmuar këta njerëz që “të zhvishen nga turpi” dhe t’i afrohen trajtimit.
Gjithashtu edhe për faktin se shumë pacientë nuk e dinë, ose nuk e pranojnë që janë.
Depresioni është një nga sëmundjet më të nënvlerësuara dhe shpesh është shumë e vështirë të njihet.
Ajo është një e keqe e padukshme dhe, nga jashtë, mund të jetë e vështirë për të parë dhe kuptuar efektet që shkakton.
Kjo është arsyeja pse është thelbësore të dini se nuk jeni vetëm.
Rëndësia e dialogut
Por si duhet ta luftoni depresionin? Hapi i parë është dialogu: duhet të flasim për të, por me mjetet e duhura.
Fillimi i një bisede rreth depresionit mund të jetë një sfidë e madhe që kërkon guxim nga ana e të prekurit dhe mirëkuptim nga ana e dëgjuesit.
Gjithashtu për shkak se, në bisedat fillestare, njerëzit që vuajnë nga depresioni ndonjëherë nuk e përdorin fjalën “depresioni” për të përshkruar atë që po ndodh dhe ata mund të mos e dinë as që është e tillë.
Ndihma vjen nga libri i vogël i bisedave te mëdha të Janssen, i cili ofron këshilla praktike për “të folurit për depresionin” me termat e duhur.
Këto janë sugjerime që i drejtohen pacientit, familjes së tij dhe njerëzve përreth tij, në mënyrë që ata të kuptojnë ndikimin e depresionit dhe mbi të gjitha të kuptojnë se çfarë mund të bëjnë për të qenë vërtet ndihmues.
Kur dhe si të flasim për të, hap pas hapi
Njerëzit me depresion shpesh ndihen të vetmuar, të izoluar dhe kanë vështirësi të shprehin shqetësimin e tyre. Mendohet se të tjerët nuk do ta kuptojnë, por hapi i parë për të kapërcyer është pikërisht ky: të sigurohemi që ata që na rrethojnë të na kuptojnë dhe mund të na japin një dorë.
Nëse ndani mendimet dhe vuajtjet tuaja me të tjerët, do të jetë më e lehtë të merrni mbështetjen që ju nevojitet. Mos ndjeni turp që të kërkoni ndihmë: sipas studimeve, të flasësh për ndjenjat e tua është në shumë raste hapi i parë në rrugën drejt përballimit të sëmundjes.
Si të flisni për depresionin tuaj, disa këshilla praktike
Pasi të flasësh për të, ndjesia mund të jetë ajo e çlirimit të vetes nga një barrë, por mos ki frikë nëse, përkundrazi, nuk ndihesh më mirë: është normale të kesh ulje-ngritje.
Është shumë e rëndësishme të kuptoni se biseda me një të dashur për përvojën tuaj të depresionit nuk do të zgjidhë gjithçka.
Hapja është hapi i parë. Shërimi është një proces që kërkon shumë kohë dhe duhet kërkuar ndihmë profesionale.
Si të silleni me një person në depresion
Le ta vendosim veten tani në vendin e dikujt që është afër një personi që vuan nga depresioni. Shpesh ju nuk dini si ta ndihmoni atë dhe gjithçka që bëni duket se nuk merr efektin e dëshiruar. Ndonjëherë, të dish se dikush i afërt me ty vuan nga depresioni mund të jetë gjithashtu një surprizë, një tronditje.
Instinkti është të minimizoni problemin, duke u përpjekur të ‘gëzoni’ ata që janë të sëmurë.
Pra, le të fillojmë me atë që nuk duhet bërë absolutisht: para së gjithash, avanconi idenë se personi nuk ka arsye të ndihet i trishtuar, ose përpiquni të racionalizoni përvojën e tij; depresioni është një gjendje biologjike që mund të prekë këdo.
Por edhe personit të kuptojë se do të mund ta kapërcejë lehtësisht, vetëm shkakton dëm.
Jo gjithnjë personat me depresion ndihen gati të flasin hapur për këtë gjë.
Një i afërm që vuan nga depresioni mund të priret të tërhiqet, të bëhet i zhdërvjellët, inatosur apo edhe i zemëruar. Këto ndryshime të humorit mund të jenë të vështira për t’u kuptuar, duhet të jeni të durueshëm dhe t’u tregoni njerëzve se jeni gati për të dëgjuar.
Mund të jetë e dobishme të kryeni aktivitete të përditshme së bashku me personin me depresion, si dhe të shmangni gjykimin ose, akoma më keq, fajësimin.
Duke e bërë të qartë se i kuptoni ndjenjat e tij kjo do ta ndihmojë personin në depresion të ndihet i pranuar. Duhet të kemi kujdes të mos improvizojmë si psikologë dhe të kujtojmë se jemi përballë një sëmundjeje të vërtetë dhe si e tillë duhet përballuar me mjetet e duhura.
Nuk ka zgjidhje të menjëhershme në rrugën e një personi që vuan nga depresioni; kërkon kohë, durim dhe dialog të vazhdueshëm për të nisur procesin e shërimit dhe për të ndihmuar një person të gjejë mbështetjen që i nevojitet.
Është e rëndësishme të jeni të sjellshëm dhe të shmangni presionin e tepërt mbi një person gjatë një bisede të vetme.
Mbajtja e një dialogu të hapur, si nga ana e pacientit, ashtu edhe nga ata që e rrethojnë, është shumë i rëndësishëm për procesin e shërimit. Njeriu duhet të dijë se mund të mbështetet tek dikush për aq kohë sa duhet, sepse rruga e përmirësimit përbëhet nga hapa para por edhe pas ndaj do të ketë momente dekurajimi.
Depresioni mund të prekë këdo dhe të ketë një ndikim shkatërrues në jetën e një personi dhe atyre që i rrethojnë.
Ndaj dhe bisedat e duhura mund të jenë hapi i parë drejt rezultateve të shkëlqyera.
Marrë nga “Corriere della Sera”/ Përshtati në shqip Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
