Shkrirja e akullnajave mund të përshpejtojë ndryshimin e klimës

Studiues në Universitetin e Leeds, Angli thonë se shkrirja e akullnajave në botë mund të çlirojë emetime të dëmshme të karbonit në atmosferë dhe të përshpejtojë ndryshimin e klimës.

Ekspertët besojnë se "forma e papritur e reagimit të klimës" do të thotë se ngrohja globale po çon në humbjen e akullnajave dhe "shpejt" riciklimin e karbonit në lumenj.

Procesi është matur në 57 lumenj në gjashtë vargje malore në të gjithë botën në Austri, Ekuador, Francë, Zelandën e Re, Norvegji dhe ShBA.

Shkrirja e akullnajave malore vazhdon të përshpejtohet me një shpejtësi të paparë, me ndryshimin e klimës që parashikohet të shkaktojë humbjen e vazhdueshme të akullit.

Ndërsa ngrohja globale përshpejton humbjen e akullnajave, lumenjtë në rrjedhën e poshtme kanë temperatura më të ngrohta dhe janë më pak të prirur ndaj lëvizjes së sedimenteve dhe rrjedhës së ndryshueshme të ujit.

Studiuesit thanë se kjo po krijon kushte të favorshme për kërpudhat që të rriten.

Kërpudhat që qëndrojnë në lumenj më pas shpërbëjnë lëndë organike duke çuar përfundimisht në lëshimin e dioksidit të karbonit në ajër.

Autorja kryesore e studimit, Sarah Fell thotë se gjetën rritje në shkallën e dekompozimit të lëndës organike në lumenjtë malorë, të cilat më pas mund të pritet të çojnë në më shumë çlirim të karbonit në atmosferë.

"Kjo është një formë e papritur e reagimeve klimatike, përmes së cilës ngrohja çon në humbjen e akullnajave, e cila nga ana tjetër riciklon me shpejtësi karbonin në lumenj para se të kthehet në atmosferë", tha ajo.

Si pjesë e kërkimit, ekipet përdorën shirita prej pëlhure për të imituar materiale bimore që grumbullohen natyrshëm në lumenj.

Pëlhura u la në lumenj për rreth një muaj dhe më pas u testua për të parë sa lehtë mund të griseshin.

Shiritat griseshin më lehtë ndërsa kërpudhat i kolonizonin ato, duke treguar se dekompozimi i molekulave të karbonit ndodhi më shpejt në lumenj që ishin më të ngrohtë sepse kishin më pak ujë që dilte nga akullnajat.

*Gjetjet u financuan nga Këshilli i Kërkimit të Mjedisit Natyror dhe janë botuar në revistën Nature Climate Change.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.