Histori

21 qershor, vdekja e një “imorali” si Makiaveli

21 qershor 1527 në Firence të Italisë u nda nga jeta filozofi dhe shkrimtari Nikola Makiaveli.

I emëruar si babai i politikave moderne, Makiaveli jetoi dhe shkroi gjatë periudhës së Rilindjes në Europë. Vepra e tij më e famshme dhe më e diskutuar cilësohet “Princi”, ku ai prezantoi pikëpamjet e tij ateiste dhe cinizmin imoral.

Nikola Makiaveli

Makiaveli mbështeste mashtrimin, veprat imorale dhe çdo gjë të papranueshme nga shoqëria, por që një individ do ta ndihmonte për të arritur “fronin”.  Teoria e sjelljes imorale të sjellë për herë të parë nga filozofi toskan, thotë se përdorimi i skemave mashtruese madje edhe vrasja e njerëzve të pafajshëm është diçka normale dhe efektive në politikë. Sepse, qëllimi justifikon mjetin, teori e Nikola Makiavelit.

Ndryshe nga shumica e filozofëve, Virtyt i( Virtu) për Makiavelin nuk ishte morali dhe etika, por forca, pushteti dhe mundësia për t’i bërë të tjerët t’i binden urdhrave të tua.

Fati apo siç i thoshte ai në gjuhën italiane, Fortuna, nuk ishte fati sic e mendonin deterministët, por ishin gjërat që një lider nuk i përdorte dot. Këtu vinte në punë Virtyti.

Edhe në studime të mëvonshme, Nikola Makiaveli konsiderohet si antikonformist dhe një “makiavelian” nuk mund të jetë një njeri i mirë.

Shumë psikologë i janë referuar fenomenit të Makiavelizmit si pjesë të triadës së errët, përkrahë narcisizmit dhe psikopatisë. Një formë subklinike e psikopatisë, me tendenca manipulative dhe ftohtësi për të arritur qëllimet e veta.

Pas punëve të lodhshme që Makiaveli po bënte për Qeverinë e Firences, u gjet i vdekur në mbrëmjen e 21 qershorit të vitit 1527. I biri i tij njoftoi se vdekja e ngadaltë dhë e dhimbshme e të atit erdhi nga një overdozë e ilaçeve popullore.

Për të njoftuar vdekjen e të atit, biri Piero shkroi:

“Unë vetëm mund të qaj duke ju thënë që babai ynë, Nikolo, vdiq… nga dhimbjet në stomak të shkaktuara nga ilaçet që ai mori në mbrëmje. Ai i rrëfeu mëkatet vëllait Mateo, i cili i qëndroi në shoqëri deri në vdekjen e tij. Babai ynë na ka lënë në varfërinë më të thellë, siç e dini.”

Kur filozofi u nda nga jeta ishte vetëm 58 vjec dhe ishte shpërngulur  në kriptën e bazilikës së kishës së Santa Croce në Firence. 

Varri që vizitohet sot nga njerëzit është shumë ndryshe nga ai origjinali. Trupi i Makiavelit u shpërngul në shekullin e 18-ë. Në varrin e tij shkruhet “Për një emër kaq të madh, fjalët nuk mjaftojnë”.

Ndër citimet makiaveliste që janë përmendur në çdo periudhë historike janë: “Më mirë të kenë frikën se sa të të duan” dhe “Nëse do të vrasësh dikë, shkaktoi një dhimbje aq të thellë sa të mos i druhesh hakmarrjes së tij”.

Autor i cili ka frymëzuar shumë regjisorë dhe shkrimtarë për të krijuar personazhe sipas parimeve të tij.


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë