Ekonomi

‘Surpriza’ e ardhshme e inflacionit në botë po i kanoset Kinës

Rihapja e Kinës është vendosur të sigurojë një nxitje të mirëpritur për rritjen globale, duke kompensuar dobësinë në Europë dhe një recesion të afërt në SHBA. 

“Po sikur lajmi i mirë i hapjes së Kinës të përkthehet në rritje të çmimeve të naftës dhe gazit, duke ushtruar presion mbi inflacionin?” tha Kristalina Georgieva, drejtuesja e Fondit Monetar Ndërkombëtar në Forumin Ekonomik Botëror në Davos.

Shefja e Fondit Monetar Ndërkombëtar, Kristalina Georgieva

Bloomberg parashikon një përshpejtim të PBB-së së Kinës nga 3% në 2022 në 5.8% në 2023. Modelimi i lidhjes midis rritjes së Kinës, çmimeve të energjisë dhe inflacionit global sugjeron që mund të rrisë çmimet e konsumit me afër një pikë përqindje të plotë në tremujorin e fundit të 2023. Nëse Kina performon më mirë, me rritje në 6.7%, rritja do të ishte më afër dy pikë përqindjeje.

Në një sfond të inflacionit të çmimeve të konsumit që së fundmi preku 9.1% në SHBA dhe 10.6% në zonën e euros, kjo mund të mos duket shumë. Në kontekstin e bankave qendrore të përqendruara në kthimin e fitimeve të çmimeve në objektivin e tyre prej 2%, ka shumë rëndësi. 

Nëse rimëkëmbja e Kinës e mban inflacionin amerikan të mbërthyer rreth 5% në tremujorin e dytë – gjë që modeli ynë sugjeron se është e mundur – kjo mund të zhgënjejë pritjet që Fed të ndalojë rritjet e normave të interesit në takimin e saj të majit. 

Për pjesën tjetër të botës, ndryshimi midis Kinës në një rënie bllokimi dhe Kinës në një bum rihapjeje është një kërkesë shtesë prej 500 miliardë dollarësh.

Tashmë, parashikimi i kësaj kërkese shtesë po rrit tregjet e mallrave, ndërsa industritë e shërbimeve dhe shitja me pakicë përgatiten për kthimin e konsumatorëve kinezë.

Çmimet e bakrit janë rritur mbi 9.000 dollarë për ton dhe konsumi kinez i naftës parashikohet të arrijë një rekord këtë vit. Air New Zealand po shton fluturimet për në Shangai. Aksionet e shitësit me pakicë luksoze LVMH Moet Hennessy Louis Vuitton SE janë rritur dhe Swatch Group tha se mund të arrijë shitje rekord ndërsa Kina tërhiqet. Rihapja e Kinës madje pritet të shkurtojë recesionin e Mbretërisë së Bashkuar pasi turistët me shpenzime të larta kthehen.

Sigurisht, rikthimi i Kinës nuk do të jetë linear. Dalja e papritur nga Covid Zero në javët e fundit të 2022 shkaktoi një rënie të menjëhershme të aktivitetit. Mungesa e transparencës mbi shkallët e infeksioneve dhe vdekjeve shton pasigurinë në kostot e shëndetit publik dhe në perspektivën ekonomike. 

Variabla të tjerë nga kufijtë e çmimeve të naftës ruse te moti në Europë, vendimet e furnizimit të OPEC-ut dhe inventari i mallrave me pakicë mund të kompensojnë ose përkeqësojnë ndikimin e rihapjes së Kinës në çmimet globale.

Aktiviteti i fabrikave dhe i shërbimeve u zgjerua për herë të parë në katër muaj në janar pasi ekonomia u rihap. Numri i pacientëve në urgjencën spitalore është ulur. Metrot në qytetet e mëdha po mbushen. Dhe shenjat e hershme nga festa e Vitit të Ri Hënor tregojnë se shpenzimet e udhëtimeve janë dukshëm më të forta se një vit më parë. Në katër ditët e para të festimeve pati rreth 95.9 milionë udhëtime me avionë, trena dhe automobila.  

Pan Mei, nga Liuzhou, një qytet jugperëndimor në rajonin autonom të Guangxi, ishte një nga ata udhëtarë. Ajo vizitoi Makaon gjatë pushimeve me bashkëshortin, djalin dhe pesë anëtarë të tjerë të familjes për t'u ribashkuar me vajzën e saj të madhe, e cila po studion atje për master. Duke festuar lirinë e sapogjetur për të udhëtuar, familja provoi fatin në kazino dhe kaloi kohë në qendrat tregtare.

“Pandemia na ka mbajtur brenda kufijve të Kinës për kaq shumë kohë. Është mirë që mund t'i nxjerrim përsëri anëtarët e familjes jashtë kufijve. Për shumë prej tyre kjo është hera e parë pas shumë vitesh”, tha ajo. "Tani që udhëtimet janë normalizuar, ne mund të udhëtojmë më shumë."

Një tjetër valë e Covid-it – pasojë e udhëtimeve dhe festimeve– duket e pashmangshme. Megjithatë, deri në fund të tremujorit të parë, me rritjen e shkallës së vaksinimit dhe imunitetit natyror, popullsia 1.4 miliardë e Kinës pritet të ketë ndërtuar elasticitetin e saj dhe të jetë përshtatur për të jetuar me virusin. Bllokimi i pandemisë dhe kujdesi për shmangien e infeksionit nuk do të jenë më një kufizim për ekonominë. 

Presionet e çmimeve nga Kina ka të ngjarë të transmetohen përmes dy kanaleve.
Së pari, ekziston rreziku i një goditjeje negative të furnizimit pasi vala fillestare e infeksioneve Covid shkakton një stuhi mungesash. Kanali i dytë do të jetë një goditje pozitive e kërkesës pasi jeta normale rifillon dhe blerjet rriten. 

Importet e naftës në Kinë u ulën gjatë pandemisë. Shpresat për një kërkesë më të fortë pasi autostradat, stacionet e trenave dhe terminalet e aeroportit mbushen, tashmë kanë ndihmuar në ngritjen e çmimeve të naftës nga 76 dollarë për fuçi në fillim të dhjetorit në rreth 86 dollarë në fund të janarit. Analisti veteran i mallrave të Goldman Sachs, Jeff Currie, tha se ata mund të shkojnë deri në 105 dollarë ose më shumë. 

Të marra së bashku, këto goditje mund t'i shtojnë afërsisht një pikë përqindje inflacionit global në fund të vitit 2023, në krahasim me një skenar ku Kina qëndroi e mbyllur. 

Burimi: Bloomberg/Përshtati: Gazeta Si


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë