.png)
Kanceri i mëlçisë është kanceri i gjashtë më i zakonshëm në botë. Studiuesit vlerësojnë se 905,700 njerëz u diagnostikuan me kancer të mëlçisë në vitin 2020 dhe ky numër pritet të arrijë në 1.4 milion deri në vitin 2040.
Karcinoma hepatocelulare (HCC) është lloji më i zakonshëm i kancerit të mëlçisë, që përbën më shumë se 80% të të gjitha rasteve.
Një nga opsionet më të reja të trajtimit për HCC është imunoterapia, një trajtim që përdor sistemin imunitar të një personi për të luftuar kancerin. Megjithatë, studimet e kaluara tregojnë se vetëm 15-20% e diagnozave HCC i përgjigjen imunoterapisë dhe rreth 30% mund të jenë rezistente.
Tani, rezultatet e një prove klinike paraprake tregojnë se njerëzit me HCC të trajtuar me imunoterapi dhe një vaksinë të personalizuar kundër tumorit, kishin dy herë më shumë gjasa të përjetonin tkurrje të tumorit krahasuar me ata që merrnin vetëm imunoterapi.
Si funksionon një vaksinë e personalizuar e kancerit?
Ky provë klinike paraprake ishte për GNOS-PV02, një vaksinë e personalizuar e ADN-së e krijuar nga Geneos Therapeutics.
"Në thelb GNOS-PV02 synon të ‘edukojë’ sistemin imunitar për të njohur antigjenet që janë të pranishëm në kancer, në mënyrë që sistemi imunitar të mund të njohë dhe sulmojë më mirë qelizat kancerogjene," shpjegon autori kryesor i studimit Mark Yarchoan.
Ai thotë se vaksina është e personalizuar për kancerin e secilit pacient. Ashtu si çdo person ka një gjurmë gishti unike, çdo kancer ka grupin e vet të antigjeneve unike që rrjedhin nga mutacionet unike të ADN-së brenda kancerit.
“Për të bërë një vaksinë të personalizuar, së pari merret një biopsi e kancerit dhe ADN-ja e kancerit renditet për të identifikuar antigjenet e mundshme unike brenda kancerit. Pastaj prodhohet një vaksinë e personalizuar që kodon antigjenet unike të identifikuara në analizën e biopsisë së tumorit’, shpjegon Yorchoan.
Vaksina kundër kancerit të mëlçisë e kombinuar me imunoterapi
GNOS-PV02 u përdor me ilaçin e imunoterapisë pembrolizumab, i njohur me emrin e markës Keytruda.
Administrata e Ushqimit dhe Barnave (FDA) dha miratimin për pembrolizumab për trajtimin e HCC në nëntor 2018.
"Megjithë përparimet e fundit në trajtimin e HCC, vetëm një pakicë pacientësh i përgjigjen trajtimeve sistemike bashkëkohore dhe prognoza për pacientët me sëmundje të avancuar është inferiore ndaj shumicës së llojeve të tjera të tumorit," tha Yarchoan.
Yarchoan vuri në dukje se deri vonë, shumica e vaksinave të kancerit dështuan në klinikë, duke përmendur një numër arsyesh të mundshme se pse.
“Një arsye është se vaksinat e mëparshme të kancerit zakonisht synonin antigjenet që nuk ishin mjaftueshëm specifikë për kancerin. Shumica e antigjeneve të kancerit janë unike për një kancer individual dhe teknologjia për të personalizuar vaksinat e kancerit ka qenë e mundur vetëm kohët e fundit".
Por arsyeja tjetër pse vaksinat e kancerit në përgjithësi dështuan në klinikë është se ato u përdorën kundër kancereve të avancuara, pa ndonjë imunoterapi tjetër.
Ai thotë se vaksinat mund të bëjnë që qelizat imune të ‘rraskapiten’ përpara se të mund të eliminojnë qelizat e kancerit. Për këtë arsye, vaksinat bashkëkohore të kancerit shpesh kombinohen me terapi të tjera që aktivizojnë imunitetin si pembrolizumab. Kjo parandalon shterjen e qelizave T të induktuara nga vaksina.
Studiuesit rekrutuan 36 pjesëmarrës për këtë provë klinike. Të gjithë pjesëmarrësit morën kombinimin e vaksinës GNOS-PV02 dhe pembrolizumabit.
Në fund të studimit, studiuesit zbuluan se pothuajse një e treta e pjesëmarrësve përjetuan tkurrje të tumorit, që është rreth dy herë më shumë njerëz se në studimet e imunoterapisë.
“Unë mendoj se rezultatet janë shumë inkurajuese, por nevojiten studime më të mëdha të rastësishme për të konfirmuar efikasitetin e vaksinave të personalizuara të kancerit dhe për të përcaktuar sekuencën optimale të trajtimit për përdorimin e tyre. Studime më të mëdha klinike po planifikohen dhe shpresoj se studime të tilla do të konfirmojnë se kjo vaksinë është një agjent aktiv”, thotë Yarchoan.
A janë vaksinat e personalizuara e ardhmja e trajtimit të kancerit?
Pas shqyrtimit të rezultateve të këtij studimi, Anton Bilchik, onkolog kirurgjik, tha se ishte "absolutisht i habitur" me rezultatet në këtë provë të hershme të vaksinës.
"HCC është një nga kanceret më të zakonshme në botë dhe zakonisht ka qenë shumë rezistent ndaj trajtimit," shpjegoi Bilchik.
“Kohët e fundit, imunoterapia është prezantuar si një trajtim i mundshëm për pacientët me HCC të avancuar, por shkalla e përgjigjes për imunoterapinë nuk ka qenë e madhe”, tha ai, duke shtuar se ajo që bën ky studim është të marrë tumorin e vetë pacientëve dhe të krijojë një vaksinë të personalizuar, e cila dyfishon përgjigjen e imunoterapisë që përdoret aktualisht për HCC.
*Rezultatet e provës u publikuan në Nature Medicine.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
