“Qyteti në flakë”, një Iliadë bashkëkohore për mafian

Nga Gazeta Si - “Qyteti në flakë” është kapitulli i parë i një trilogjie që, ndoshta, do të jetë vepra e fundit narrative e Winslow. Ai përqendrohet te një personazh që detyrohet pa dëshirë të ushtrojë një lloj pushteti të pandershëm: mafia. Është një temë po aq e vjetër sa vetë rrëfimi, dhe për këtë arsye nuk duhet të jetë çudi që ky protagonist - një mafioz irlandez i quajtur Danny Ryan - u frymëzua drejtpërdrejt nga një prej personazheve më të rëndësishëm në letërsinë epike: Enea, me famë homerike dhe virgjiliane. Në fakt, tërësia e Qyteteve në zjarr dhe trilogjia e saj më e gjerë janë riinterpretime të Iliadës dhe Eneidës, të paketuara si një sagë moderne kriminale.

“Qyteti në flakë”

Në këtë histori të mafieve rivale irlandeze dhe italiane që luftojnë kundër sfondit të Providences së viteve 1980 (vendlindja e Winslow), lexuesi do të vërejë një sërë paralelesh midis librit të Winslow dhe tregimeve të vjetra të luftës së Trojës. Përveç personazhit të Danny që kujton Eneas, ka Pam Davies si Helena e Trojës dhe Liam Murphy si Paris. Ekziston një luftë asgjësimi midis dy forcave rivale, shfaqja e perëndive dhe perëndeshave përmes një prizmi bashkëkohor, madje edhe një kalë trojan.

Por, në lexim, atëherë harro krahasimet e ngushta dhe kufizuese. Sepse Winslow jep luftën më të mirë kundër narrativës mafioze të dekadave të fundit.

Subjekti

Winslow, për “qytet në zjarr”, gjeti frymëzim në historitë e mafiozëve të qyteteve të Rhode Island, ku u rrit dhe, kuriozisht, nga “Iliada” e Homerit.

Autori, megjithatë, thotë se nuk i ka lexuar klasikët grekë dhe romakë deri në moshën madhore, kur zbuloi paralele me historitë mafioze të rinisë së tij. “Unë i kam parë të gjitha temat me të cilat trajtojmë në trillimet moderne kriminale”, thotë ai në një letër drejtuar lexuesve, “pushteti, vrasja, hakmarrja, korrupsioni, drejtësia dhe shpengimi”.

Romani eksploron këto tema të qëndrueshme në historinë e dy familjeve mafioze Providence në mesin e viteve 1980. Irlandezët, të udhëhequr nga John Murphy, kontrollojnë doket në Dogtown jugor të qytetit, ndërsa mafiozët italianë, të udhëhequr nga Pasco Ferri, kontrollojnë kamionin dhe shantazhin e sigurisë nga pjesa më perëndimore e Federal Hill.

Plaku Murphy dhe Ferri kanë punuar shumë vite për të arritur një ekuilibër delikat të fuqisë midis rivalëve, duke arritur një mirëkuptim të forcuar gjatë një ndeshjeje.

Por Danny Ryan, dhëndri i Murphy, ndjen siklet të pandërprerë në mbledhjen e fundit kur sheh një grua, Pam, “duke dalë nga uji si një vegim që del nga ëndrrat e dikujt për detin”. Do të jetë ajo që përfaqëson një problem të madh.

Femra fatale tepër e seksualizuar është një element i përdorur nga shkrimtarë të panumërt të misterit, shpesh meshkuj - Arthur Conan Doyle, Dashiell Hammett dhe Raymond Chandler - për të vënë në dukje ndonjë problem për figurën e protagonistit.

Megjithatë, në këtë rast, si në “Iliadë”, rrënjët e “problemit” të mishëruar nga e reja janë shumë më të thella dhe ajo do të jetë “siguresa” që do të ndezë zjarrin mes dy familjeve, ashtu siç ishte për Helenën e Trojës.

Winslow dhe afërsia me Kumbarin

“Qyteti në flakë” përmend gjithashtu “The Godfather” të Mario Puzo-s i vitit 1969, veçanërisht në portretizimin e tij të luftës mafioze që fut në grackë një brez të ri, ndoshta jo të përshtatshëm për biznesin familjar. Kjo na bën të kuptojmë edhe më shumë saktësinë e madhe që Winslow i ka kushtuar në shkrimin e një komploti kaq kompleks.

Përveç kësaj, aspekti që e mban veçanërisht lexuesin të mbërthyer është aftësia e Winslow për të menaxhuar me mjeshtëri lëvizjet e një kasti të madh personazhesh, duke mos harruar kurrë të përvijojë figura karizmatike dhe shqetësuese në të njëjtën kohë.

“Nuk doja të krijoja personazhe simbolikë. Dua njerëz të vërtetë, të njollosur me gjak”, është shprehur shkrimtari në një intervistë.

Marrë nga Libreriamo, përshtati në shqip Gazeta Si

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.