.png)
Më 5 janar, Sam Bankman-Fried u paraqit në funeralin e perandorisë së vet të kriptomonedhave. Ai depozitoi një ankesë kundër procesit të falimentimit të FTX, duke kërkuar 500 milionë dollarë asete të ngrira të destinuara për kreditorët. Bankman-Fried i do paratë që të paguajë faturat e gjyqit të ri, ku ai akuzohet për thithjen e miliarda dollarëve nga depozitat e klientëve të platformës së kriptomonedhave (ai është shpallur i pafajshëm).
Kërkesa është gjuajtja e parë në atë që do të jetë një betejë e gjatë dhe kaotike. Ligjet e falimentimit në SHBA kanë evoluar për tu përshtatur me bizneset tradicionale. Tani, avokatët po punojnë se si t’i aplikojnë ato edhe në kompanitë e kriptomonedhave. Në nëntor, FTX paraqiti falimentimin sipas Nenit 11, që lejon një firmë të falimentuar të riorganizohet dhe jo të likuidohet. Procesi zakonisht luhet si një përleshje ligjore midis një kompanie dhe kreditorëve të saj. Firma, të cilës i thotë gjykata se çfarë detyrimesh ka, përpiqet të bindë huadhënësit të pranojnë aksione në biznes dhe jo para në dorë. Nëse është i suksesshëm, ai del me më pak huamarrje dhe një plan të ri të shndritshëm rritjeje. Nëse nuk ka sukses, mbyll biznesin.
FTX ka mbi 1 mln kreditorë, duke e bërë, duke e bërë kështu, vdekjen më të shëmtuar ndonjëherë të një korporate.
Rënia e perandorisë ka lënë 134 subjekte të falimentuara në 27 juridiksione. Ato variojnë nga FTX Zuma, një shkëmbim në Nigerinë rurale, tek Good Luck Games, një zhvillues i lojërave online me letra. Procedurat mund të zgjasin një dekadë dhe mund të shfaqen më shumë akuza për keqbërje. Ndërsa ai rregullon rrëmujën, John Ray III, pasardhësi i Bankman-Fried si shef i FTX, është bërë një hetues federal de fakto. Në një seancë dëgjimore të kohëve të fundit në Kongres, ai premtoi të rekomandojë më shumë të dyshuar për akuza penale nëse ndeshet me kandidatë.
Detyra e parë e gjykatës është të gjejë paratë borxh. Kreditorët janë të prirur të reagojnë egër, por jo në falimentimet e kriptove. Për shumë, ruajtja e pasurisë në këtë mënyrë është pafytyrësi. Paraqitja e një kërkese kërkon një kontroll të kartës së identitetit, kështu që kreditorët duhet të vendosin midis dëshirës së tyre për privatësi. Investitorët, të cilët përfshijnë disa nga financuesit më të shquar të teknologjisë, gjithashtu hezitojnë të pranojnë përfshirjen e tyre. Për t'i larguar ata nga fshehja, gjykata - në një veprim shumë të pazakontë - ka rënë dakord të mbajë të fshehtë 50 kreditorët më të mëdhenj të FTX.
Në të njëjtën kohë, Ray po sakrifikon që të lokalizojë asetet. Kjo përfshin rindërtimin e llogarive të korporatës nga ajo që ai e quan “ruajtja më e keqe e të dhënave” që ka parë ndonjëherë. FTX as nuk mbajti shënim se sa depozituan klientët. Miliarda dollarë humbën nga Alameda, një firmë simotër tregtare. Deri më 29 nëntor avokatët mendonin se kishte shumë pak kredi të jashtme. Pastaj BlockFi, një bursë tjetër e falimentuar, kërkoi 500 milionë dollarë në aksione që FTX mbante në Robinhood, një platformë e tregtimit të aksioneve, duke këmbëngulur që FTX i kishte vënë ato si kolateral për huamarrje.
Deri tani, Ray ka bashkuar vetëm disa mld dollarë asete. Gjetja e tyre është vetëm gjysma e betejës, marrja e tyre është akoma më e vështirë.
Në një debat të hershëm, autoritetet amerikane dhe bahamiane kaluan muaj me snajper kundër njëri-tjetrit, përpara se të binin dakord të sillnin token me vlerë të paktën 3.5 miliardë dollarë në procedimet amerikane. Ray po heton gjithashtu donacionet e FTX. Bankman-Fried u dha lirisht donacione politikanëve dhe organizatave bamirëse. Shefi i ri i FTX ka thënë se do të padisë për paratë.
Gjykatat amerikane një problem thelbësor në ristrukturimin e kriptomonedhave. Ato kanë qarkulluar për 15 vite, por prap askush nuk bie dakord se çfarë janë. Monedhat transferohen në blockchain pa kontrollin e një personi fizik. Kjo nuk përshtatet me ligjin e pronësisë. Aksionet kanë certifikata pronësie. Ligji nuk parashikon asnjë akuzë mbi para jo fizike.
Gjithësesi, prap kreditorët mund të mos kompensohen. Kur një shkëmbim tregtimi i aksioneve bie, klientët mbrohen nga Kodi Tregtar Uniform, një ligj që rregullon transaksionet tregtare në Amerikë. Kushtet e përdorimit të FTX shpërfillin në mënyrë eksplicite këtë ligj. Më 4 janar, gjykatësi në një tjetër falimentim të kriptove vendosi se disa prej klientëve nuk kanë të drejtë pronësie mbi depozitat e tyre. Klientët e FTX mund të duhet të presin vite për të zbuluar se çfarë do të marrin.
Edhe në rast se çështja rregullohet, klientët kanë një rrezik tjetër. Vlerat në FTX janë në kripto, por për tu shpërndarë do të kthehen në dollarë. Pyetja është cili kurs këmbimi do të përdoret, i cilës ditë. FTX mbante aq shumë monedha digjitale sa që shitja e tyre e menjëhershme mund të djegë tregun.
Një rrugë tjetër do të ishte shitja e llogarive në një bursë tjetër. Më 5 janar, rregullatorët amerikanë ndërhynë për të bllokuar një marrëveshje që do të kishte parë Binance, bursa më e madhe në botë, të merrte 1 miliard dollarë aktive nga Voyager, një tjetër firmë e falimentuar. Ka një siguri nga procedurat e ardhshme. FTX do të bjerë siç ka jetuar: në kaos që të lë pa frymë.
Burimi: The Economist, përshtati: Gazeta ‘SI’
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
