.png)
Një nga gjetjet më befasuese në shkencën e marrëdhënieve është se romanca dhe miqësia shpesh fillojnë në të njëjtën mënyrë - me një shkëndijë.
Por, çfarë ndodh më pas? Shpesh, ne i vendosim partnerët tanë mbi gjithçka dhe i lëmë miqtë mënjanë, thonë ekspertët. Megjithatë, një numër në rritje i kërkimeve tregojnë se miqtë janë thelbësorë për një jetë të shëndetshme - dhe ata janë po aq të rëndësishëm për mirëqenien tonë sa zakonet e të ushqyerit të shëndetshëm ose një gjumë i mirë gjatë natës.
"Ne e kemi pasur gjithmonë këtë hierarki dashuria e para dhe pastaj miqësia," tha Marisa G. Franco, profesore në Universitetin e Maryland dhe autore e "Platonic: Si mund të ndihmojë shkenca e lidhjes". "Ne vazhdimisht ushqehemi me idenë se marrëdhënia është e vetmja që ka rëndësi."
Por njerëzit me miqësi të forta priren të kenë një shëndet më të mirë mendor dhe studimet sugjerojnë se ata janë gjithashtu më mirë fizikisht. Studiuesit kanë zbuluar se rrjetet e mëdha sociale ulin rrezikun e vdekjes së parakohshme më shumë se sa të ushtrohemi apo të mbajmë vetëm dietë
Një studim gjashtëvjeçar i 736 burrave suedezë të moshës së mesme zbuloi se të pasurit e një partneri në jetë nuk ndikonte në rrezikun e atakut në zemër ose sëmundjes fatale koronare të zemrës – por të pasurit e miqve ndikonin. Një studim 10-vjeçar australian zbuloi se njerëzit e moshuar me shumë miq kishin 22 për qind më pak gjasa të vdisnin gjatë periudhës së studimit sesa ata me pak miq. Veçanërisht, pasja e një rrjeti fëmijësh dhe të afërm nuk ka ndikuar në normat e mbijetesës.
"Ne kemi nevojë për një komunitet të tërë për t'u ndjerë i plotë," tha Franko. "Të jesh rreth njerëzve të ndryshëm nxjerr në pah anë të ndryshme të identitetit tonë"
Pse miqtë janë të mirë për shëndetin tonë
Ka shumë teori rreth lidhjes midis miqësisë dhe shëndetit më të mirë. Një pjesë e efektit mund të jetë për shkak të faktit se është më e lehtë për njerëzit e shëndetshëm të bëjnë miq.
Por ka edhe një efekt psikologjik të miqësisë që ka të ngjarë të luajë një rol. Miqtë na ndihmojnë të përballojmë stresin. Në një studim në Universitetin e Virxhinias, shumë njerëz u frikësuan nga perspektiva e ngjitjes në një kodër të pjerrët. Por studiuesit zbuluan se kur njerëzit qëndronin pranë një shoku, ata e vlerësuan kodrën më pak sfiduese sesa ata që ishin vetëm.
Studimet e imazhit të trurit sugjerojnë se miqësia ndikon në sistemet e trurit të lidhura me shpërblimin, stresin dhe emocionet negative, duke ofruar një shpjegim përse lidhja sociale përmirëson shëndetin dhe mirëqenien mendore.
Madje, miqësia duket se ndikon në reagimin tonë imunitar. Në një studim të jashtëzakonshëm, 276 vullnetarëve të shëndetshëm iu dhanë pika për ti hedhur në hundë që përmbanin virus të ftohjes. Ata me lidhje të ndryshme sociale kishin më pak gjasa të zhvillonin simptoma të ftohjes.
Franko vëren se termi "dashuri platonike" fillimisht kishte për qëllim të pasqyronte vizionin e Platonit për një dashuri "aq të fuqishme sa e tejkalonte atë fizike".
Si të bëni miq të rinj dhe të mbani të vjetrit
Miqtë nuk shfaqen thjesht nga hiçi, tha Franko. Ja këshilla e saj për të krijuar lidhje të reja dhe për të ruajtur ato të vjetrat.
Merrni iniciativën. Besoni mendjen tuaj kur takoni njerëz të rinj. Ne jemi veçanërisht të mirë për të ditur kur dikush është një mik i ri i mundshëm (mbani mend atë shkëndijë). Dhe, ju duhet të supozoni njerëz si ju. Ne shpesh nënvlerësojmë se sa pozitivisht mendojnë të tjerët për ne, tha Franko.
"Njerëzit ju pëlqejnë më shumë sesa mendoni," tha Franko. “E di që është e frikshme të afrohesh, por ka të ngjarë të përfundojë më pozitivisht sesa supozon truri yt”.
Filloni me një tekst. Filloni pak duke lëvizur nëpër telefonin tuaj dhe duke shkrepur një mesazh me tekst një miku të vjetër me të cilin keni dashur të rilidheni.
Tregoni mirënjohjen tuaj. Nëse një mik i mundshëm ju afrohet për të rrëmbyer kafe ose pica, tregojini se sa të lumtur jeni për këtë xhest dhe se e vlerësoni përpjekjen, tha Franko.
Në një studim të Universitetit të Utah-s, studiuesit i kërkuan 70 studentëve të parë të kolegjit që të mbanin një listë kontrolli të ndërveprimeve të caktuara – si psh të shkonin për të parë një film së bashku ose duke telefonuar thjesht për të përshëndetur – në këtë mënyrë ata bënë me miq të rinj. Pas tre muajsh, studiuesit zbuluan se miqësitë e ngushta kishin më shumë gjasa të krijoheshin kur çiftet shprehnin dashuri për njëri-tjetrin.
“Kur nuk shprehim dashuri, rrezikojmë të humbasim vetë miqësinë”, tha Franko.
Ftoni miqtë në gjërat që keni planifikuar tashmë. Nëse është e vështirë të gjesh kohë për miqtë, mendoni për detyrat që duhet të përmbushni tashmë dhe etiketoni një mik, tha Franko. Herën tjetër që do të stërviteni në palestër, për shembull, mund të ftoni dikë të bashkohet.
Bashkohuni në një klub leximi, merrni një klasë ose luani një sport. Ndërveprimi i rregullt me njerëz që ndajnë të njëjtat interesa si ju mund të çojë në miqësi. Një tjetër studim i Universitetit të Maryland zbuloi se kadetët që uleshin pranë njëri-tjetrit në akademinë e policisë kishin më shumë gjasa të bëheshin miq të ngushtë. Është ajo që studiuesit e quajnë "aftësi", të qenit në afërsi me të tjerët. Është provë, tha Franko, "se miqësia nuk është magjike".
Trajtimi i një epidemie të vetmisë
Amerikanët kanë më pak miq se dikur dhe po kalojnë më shumë kohë vetëm. Afërsisht gjysma e amerikanëve thonë se kanë humbur kontaktin me të paktën një mik gjatë pandemisë, sipas një sondazhi të vitit 2021. Në vitin 2021, 12 përqind e amerikanëve të anketuar thanë se nuk kishin miq të ngushtë.
Ndërsa të kesh miq është e mirë për shëndetin, mospasja e tyre mund të jetë e dëmshme. Sipas Qendrës për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve, vetmia është shoqëruar me shkallë më të lartë të depresionit, ankthit dhe vetëvrasjes. Për gratë e moshuara, vetmia dhe izolimi social mund të rrisin rrezikun e sëmundjeve të zemrës deri në 27 për qind.
Vetmia është në thelb hendeku i perceptuar midis marrëdhënieve që keni dhe marrëdhënieve që dëshironi në jetën tuaj, tha Adam Smiley Poswolsky, autori i "Miqësisë në epokën e vetmisë".
Një studim i vitit 2018 zbuloi se vetmia është e zakonshme në të gjitha grupmoshat. Vetmia mund të rritet gjatë gjithë jetës - fillimisht në fund të viteve 20, pastaj në mesin e viteve 50 dhe në fund në fund të viteve 80.
Mediat sociale mund të përkeqësojnë perceptimin tonë për vetminë duke na bombarduar me foto dhe video të miqve dhe të njohurve që në dukje kalojnë kohën e tyre pa ne, tha Poswolsky.
“Është diçka për të cilën nuk flasim, por të gjithë po luftojnë me të”, tha Poswolsky. "Askush nuk mendon se mund të flasë për këtë, sepse ka shumë turp që lidhet me vetminë."
Billy Baker, autori i "Ne Need to Hang Out", një kujtim i udhëtimit të tij personal për të gjetur miq të rinj si një burrë i moshës së mesme, tha se e kuptoi se duhej të ndërtonte lidhje miqësore përtej atyre miqësive të përjetshme që bëri në shkollë të mesme ose kolegj.
Baker tha se nuk kishte shumë njerëz që mund t'i telefononte në mes të natës nëse kishte një urgjencë. Për ta shmangur këtë fakt, ai filloi një tip vëllazërie për baballarët e lagjes që takoheshin çdo të mërkurë mbrëma, dhe grupi tani mblidhet edhe në ditët e tjera dhe në fundjavë.
Burimi: washingtonpost/ Përshtati: Gazeta 'Si'
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
