Plakja përshpejtohet rreth moshës 50 vjeç, pse disa organe konsumohen më shpejt se të tjerat

Gazeta Si – Ndjenja e të ndjerit papritur të vjetër, nuk është thjesht një pjellë e imagjinatës së dikujt. Provat e reja mbështesin teorinë se plakja nuk është një proces linear, por më tepër një seri fazash, të karakterizuara nga përshpejtime më të mëdha ose më të vogla.

Një studim i ri, i kryer nga studiues në Akademinë Kineze të Shkencave në Pekin dhe i botuar së fundmi në revistën “Cell”, ka treguar një përshpejtim maksimal në procesin e plakjes rreth moshës 50 vjeç, duke konfirmuar analizat e mëparshme.

Studimi

Në këtë rast, hulumtimi shqyrtoi parametra të ndryshëm që lejuan të kuptohej se si disa organe “dëmtohen” më shpejt, ashtu si disa pjesë brenda një makine që konsumohen më shpejt se të tjerat.

Mostrat e indeve u mblodhën nga 76 persona të moshës 14 deri në 68 vjeç që vdiqën nga dëmtime aksidentale të trurit. Mostrat erdhën nga tetë sisteme të trupit (duke përfshirë sistemin kardiovaskular, imunitar dhe tretës).

Pika e kthimit pas moshës 45 vjeç

Studiuesit u përqendruan te proteinat dhe nxorën në pah një “pikë kthese” midis moshës 45 dhe 55 vjeç: nivelet e proteinave ndryshuan, me shprehje të shtuar të 48 proteinave të shoqëruara me sëmundje.

Ndryshimi më i rëndësishëm u gjet në aortë, me prodhimin e një proteine që, kur u administrohej minjve, shkaktoi shenja të plakjes së parakohshme.

Studimi tregoi se si enët e gjakut plaken më shpejt se indet e tjera dhe identifikoi molekulat që mund të përshpejtojnë kalimin e kohës.

Hulumtime të tjera

Ky studim i shtohet të tjerëve që kanë analizuar molekulat që qarkullojnë në gjak, në vend të mostrave të indeve të marra nga organe individuale.

Vitin e kaluar, një analizë e kryer nga një ekip nga Departamenti i Gjenetikës në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit Stanford (Kaliforni), tregoi se një numër i konsiderueshëm molekulash shfaqnin modele jolineare të plakjes, duke çuar në krijimin e diapazoneve specifike të moshës në të cilat ndodhën ndryshimet: në moshën mesatare 44 dhe 60 vjeç.

Kulmi në mesin e të 40-tave tregoi ndryshime në molekulat që lidhen me metabolizmin e lipideve (yndyrës), kafeinës dhe alkoolit, të cilat ishin të lidhura me sëmundjet kardiovaskulare dhe mosfunksionimin e lëkurës dhe muskujve.

Kulmi në fillim të të 60-tave ishte i lidhur me metabolizmin e karbohidrateve dhe kafeinës, sëmundjet kardiovaskulare, lëkurën dhe muskujt, rregullimin imunitar dhe funksionin e veshkave.

Një studim i ngjashëm i vitit 2019 nga Universiteti i Stanfordit, gjeti gjithashtu kulme në moshat 34, 60 dhe 78 vjeç.

Perspektiva

Edhe pse përfundimet e studimeve mund të jenë paksa të ndryshme, sepse varen nga përdorimi i llojeve të ndryshme të mostrave, popullatave dhe qasjeve analitike, ka të ngjarë që rrugët kryesore molekulare të përfshira në plakje të konvergojnë.

Kjo mund të ndihmojë në zhvillimin e ndërhyrjeve për të nxitur plakjen e shëndetshme, megjithëse sfida është të kuptuarit saktësisht se cilat procese shkaktojnë këto tranzicione.

Përshtati: Gazeta “Si”