Si lindi Muzeu Van Gogh 50 vjet më parë

Nga Gazeta Si – Koleksioni familjar u bë zemra e muzeut Van Gogh në Amsterdam, i ekspozuar që nga viti 1973, viti i themelimit të tij. Për ta mbajtur të bashkuar, para se të bëhej publike, ishte kunata e Vincentit, Jo van Gogh Bonger, një grua me temperament të fortë, gruaja më pas e veja e re e Theo (vëllai i piktorit të torturuar) të cilët kishin edhe një djalë të lindur në 1890, të cilit i dhanë emrin e xhaxhait duke e bërë atë të lumtur. Në Paris, si në papafingo të shtëpisë ku ata jetonin, Villa Helma në Bussum, ruheshin rreth njëqind piktura të Van Gogh dhe shumë dokumente (përfshirë shkëmbimin intensiv të letrave midis dy vëllezërve).

Kur burri i saj Theo vdiq, asaj iu desh të ruante dhe menaxhonte me kujdes këtë trashëgimi të rëndësishme, duke përfshirë edhe atë morale. Ajo u shiti shumë vepra tregtarëve të mëdhenj dhe muzeve, por mbi të gjitha vendosi një moment historik në historinë e artit, duke realizuar, në vitin 1905, në Stedelijk në Amsterdam, retrospektivën e parë të Van Gogh-ut, me 484 vepra të tij, përballë ostracizmit të disa kritikëve.

Ekspozita “Zgjedhja e Vincentit. Nga Koleksioni Familjar në Muzeun e Van Gogut” është prologu interesant biografik i tij i pesëdhjetëvjetorit të muzeut, i cili do të fokusohet në periudhën e fundit të Van Gogh në Auvers-sur-Oise, ku ai mbërriti në 1890 dhe kreu vetëvrasje dy muaj më vonë. Pranë tij, në shtratin e vdekjes, vrapoi vëllai i tij Theo, i cili, brenda një xhepi të xhaketës së tij, gjeti një draft të një letre në të cilën Vincent i shprehte të gjithë mirënjohjen e tij vëllait të tij për mbështetjen morale dhe financiare dhe për frymëzimin për shumë vepra. Në fakt, atij i është kushtuar edhe piktura “Still Life with Apples, Pears, Lemons and Grapes” në vitin 1887.

Lidhja mes Vincentit dhe vëllait të tij ishte shumë e ngushtë edhe pse ndonjëherë jo pa fërkime, të dy ishin tregtarë arti, i shisnin veprat e Gauguin shumë mirë, madje disa i mbanin për vete. Vincent kishte një pasion të madh për grafikën dhe në çdo lëvizje të tij sillte me vete vizatime dhe printime me të cilat mbulonte muret e dhomës. I zhytur në atë peizazh të fshatit francez, ai pikturoi disa kryevepra, duke përfshirë “Wheatfield with Crows”, portretin e Dr. Paul Gachet, Adeline Ravoux (nga një koleksion privat), të cilat janë pjesë e pesëdhjetë pikturave të ekspozuara ( përveç njëzet vizatimesh), duke përfshirë tetë të huazuara nga Musée d’Orsay në Paris, partner i kësaj ekspozite (nga 12/05 deri në 3/09).