Variantet e reja Covid-19 mund të shkaktojnë më shumë infeksione e të kërkojnë vaksina të ndryshuara

Kur numri i rasteve COVID-19 filloi të rritet përsëri në Manaus, Brazil, në dhjetor 2020, Nuno Faria u shtang. Virologu në Kolegjin “Imperial” në Londër dhe profesor në Universitetin e Oksfordit ishte bashkëautor i një dokumenti të botuar në “Scienceestimating” që tre të katërtat e banorëve të qytetit ishin infektuar tashmë me SARS-CoV-2, e kështu dukej që imuniteti i tufës po zhvillohej.
Megjithatë spitalet po mbusheshin përsëri.
“Ishte e vështirë t’i kuptonim këto gjëra”, thotë Faria.
Ai filloi të gjente për mostrat që mund t’i rendiste për të zbuluar nëse ndryshimet në virus mund të shpjegonin ringjalljen. Më 12 janar, Faria dhe kolegët e tij postuan përfundimet e tyre fillestare në faqen e internetit “virological.org”. Trembëdhjetë nga 31 mostrat e mbledhura në mes të dhjetorit në Manaus rezultuan të ishin pjesë e një linje të re virale që ata e quajtën P.1. Sipas tyre nevojiten shumë më shumë kërkime, por ata thonë se një mundësi është që te disa njerëz, P.1 të shmangë përgjigjen imune njerëzore.
Variantet e reja të koronavirusit janë përfolur që kur shkencëtarët ngritën alarmin mbi B.1.1.7, një variant SARS-CoV-2 që tërhoqi për herë të parë vëmendjen e shkencëtarëve në Angli në dhjetor dhe që është më i transmetueshëm sesa viruset që qarkullonin më parë. Por tani, ata po përqendrohen gjithashtu në një kërcënim të ri të mundshëm: variante që mund të bëjnë një ndalim të përgjigjes imune të njeriut.
“Shpëtime imune” të tilla mund të nënkuptojnë që më shumë njerëz që kanë pasur COVID-19 mbeten të ndjeshëm ndaj ri-infektimit dhe se vaksinat e provuara, në një moment, mund të kenë nevojë për një azhurnim. Në një takim të Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH) në 12 Janar, qindra studiues diskutuan pyetjet më të rëndësishme shkencore të ngritura nga vala e mutacioneve të reja. OBSH gjithashtu mblodhi Komitetin e Emergjencave COVID-19 në 14 Janar për të diskutuar ndikimin e varianteve të reja dhe kufizimet e udhëtimeve. Komiteti bëri thirrje për një përpjekje globale për renditjen dhe ndarjen e më shumë gjeneve SARS-CoV-2 për të ndihmuar në gjurmimin e mutacioneve. Ai gjithashtu u kërkoi vendeve të mbështesin “përpjekjet globale të kërkimit për të kuptuar më mirë panjohjet kritike rreth mutacioneve dhe varianteve specifike të SARS-CoV-2”.
Varianti më i transmetueshëm, B.1.1.7, tashmë po përhapet me shpejtësi në Mbretërinë e Bashkuar, Irlandë dhe Danimarkë, dhe ndoshta në shumë vende të tjera. Qendrat Amerikane për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve treguan një studim të Premten që tregon se lloji mund të bëhet varianti që do të mbizotërojë në infektimet e Shteteve të Bashkuara në Mars. Por shkencëtarët janë po aq të shqetësuar për 501Y.V2, një variant i zbuluar në Afrikën e Jugut. Disa nga mutacionet që mbart, duke përfshirë ato me emrin E484K dhe K417N, ndryshojnë proteinën e saj sipërfaqësore. Në një raport të botuar në fillim të këtij muaji, Jesse Bloom, një biolog evolucionar në Qendrën Kërkimore të Kancerit Fred Hutchinson, tregoi se E484K gjithashtu uli fuqinë e serive të rikuperimit nga disa dhurues 10 herë, edhe pse ai është i shpejtë për të shtuar këtë nuk do të thotë domosdoshmërisht se mutacioni do të bënte që imuniteti i njerëzve ndaj llojit të ri të bjerë 10-fish. P.1 shton shqetësimet sepse duket se ka goditur një konstelacion të ngjashëm të mutacioneve dhe është shfaqur në një vend me një nivel të lartë të imunitetit.
“Në çdo kohë ju shihni të njëjtat mutacione që lindin dhe fillojnë të përhapen shumë herë, në shtame të ndryshme virale në të gjithë botën, kjo është vërtet provë e fortë se ka disa përparësi evolucionare ndaj këtyre mutacioneve”, thotë Bloom.
Ashtu si B.1.1.7, varianti i identifikuar në Manaus është tashmë në lëvizje. Ndërsa, Faria po mbaronte analizën e tij për gjenomet e Brazilit, u botua një raport i një varianti të zbuluar tek udhëtarët që mbërrinin në Japoni nga Brazili dhe doli të ishte P.1. Mënyra se si këto variante të reja po ndikojnë në rrjedhën e pandemisë është ende e paqartë.
“Në Manaus, për shembull, P.1 mund të mos ketë të bëjë me rritjen e re të infeksioneve; imuniteti i njerëzve thjesht mund të zbehet,”thotë epidemiologu i Oksfordit Oliver Pybus.
Në një konferencë shtypi sot, Mike Ryan i OBSH paralajmëroi se ndryshimet në sjelljen njerëzore janë ende forca kryesore lëvizëse për ringjalljen e virusit.
“Është shumë e lehtë të hedhësh vetëm fajin te variantet dhe të thuash se është virusi që e bëri atë,” tha ai.Në mënyrë të ngjashme, në një studim të kohëve të fundit për modelimin, studiuesit në London School of Hygiene & Mjekësia Tropikale llogaritën që varianti 501Y.V2 i Afrikës së Jugut mund të jetë 50% më i transmetueshëm, por jo më i mirë në shmangien e imunitetit.
“Realiteti mund të qëndrojë midis këtyre ekstremeve”, shkruan një nga autorët. Ester Sabino, një biolog molekular në Universitetin e São Paulo, po fillon një studim për të gjetur ri-infeksionet në Manaus që mund të ndihmojnë në zgjidhjen e këtyre hipotezave për P.1. Ajo po punon gjithashtu për të renditur më shumë mostra nga Manaus që nga janari për të ndjekur përhapjen e variantit.
Studimet laboratorike që hetojnë variantet janë gjithashtu në proces. Mbretëria e Bashkuar sot nisi një konsorcium të ri, G2P-UK (për “gjenotipin në fenotip-MB”), kryesuar nga Wendy Barclay në Kolegjin Imperial në Lomdër, për të studiuar efektet e mutacioneve në zhvillim në SARS-CoV-2.
Një tjetër ide e diskutuar në takimin e 12 janarit të OBSH-së është krijimi i një biobanke që do të ndihmonte studimet duke strehuar mostra të virusit, si dhe plazmën nga marrësit e vaksinave dhe pacientët e rikuperuar. Ndërveprimet midis mutacioneve të reja mund ta bëjnë më të vështirë për të ngacmuar efektet e tyre. Variantet nga Mbretëria e Bashkuar, Afrika e Jugut dhe Manaus të gjithë ndajnë një mutacion të quajtur N501Y, për shembull, ose Nelly, siç e quajnë disa studiues. Por mutacioni, i cili ndikon në proteinën spike, gjithashtu ndodh në disa variante që nuk përhapen më shpejtësi, duke sugjeruar që N501Y nuk operon vetëm.

Azhurnime të vaksinave

Deri më tani, virusi nuk duket të jetë bërë rezistent ndaj vaksinave COVID-19, thotë vaksinologu Philip Krause, i cili kryeson një grup pune të OBSH-së për vaksinat COVID-19.
“Lajmi jo dhe aq i mirë është se evolucioni i shpejtë i këtyre varianteve tregon që nëse është e mundur që virusi të evoluojë në një fenotip rezistent ndaj vaksinës, kjo mund të ndodhë më shpejt sesa na pëlqen”, shton ai.
Nëse shfaqen shtame SARS-CoV-2 rezistente ndaj vaksinave, vaksinat mund të kenë nevojë të ndryshohen. Disa vaksina mund të ndryshohen lehtësisht për të pasqyruar ndryshimet e fundit, por rregullatorët mund të kundërshtojnë autorizimin e tyre pa parë të dhëna të azhurnuara të sigurisë dhe efikasitetit, sipas ekapertëve. Nëse variante të reja qarkullojnë krahas shtameve të vjetra, madje mund të jenë të nevojshme vaksina shumëvalente, efektive kundër disa prejardhjeve.
  Ravindra Gupta, një studiues në Universitetin e Kembrixhit, thotë se prodhuesit duhet të fillojnë të prodhojnë vaksina të dizajnuara për të gjeneruar imunitet ndaj versioneve të mutuara të proteinave spike, sepse ato vazhdojnë të zhvillohen
“Kjo na tregon që ne duhet t’i kemi këto mutacione në vaksinat tona, në mënyrë që të mbyllni përherë rrugët e virusit,” shtoi ai. 
Burimi: Science/ Përktheu: Gazeta “Si”