Sa më të informuar mbi vettingun, aq më shumë mosbesues

Sa më të informuar të jenë qytetarët për reformën në drejtësi, aq më shumë humbasin besueshmërinë tek ky proces. Komiteti Shqiptar i Helsinkit publikoi sondazhin e tij në lidhje me perceptimin e publikut, sidomos për procesin e vettingut.

KShH thotë se vëmendja mediatike, institucionale dhe pesha që ka patur ky proces në fjalorin publik e politik u kanë dhënë qytetarëve një informacion përgjithësisht të bollshëm sa i takon reformës në drejtësi, e veçanërisht procesit të rivlerësimit të prokurorëve dhe gjyqtarëve.

Sondazhi është kryer në muajin shkurt dhe KSH thotë se njohja e publikut me vettingun ka ardhur në rritje, ndërkohë që besimi i tij është ulur, duke mos qenë më në nivele të kënaqshme.

Rezultati i anketes: A mendoni se jeni të informuar sa duhet, për procesin e Vetting-ut?

Anketa është zhvilluar përmes kanaleve online të komunikimit, ndaj rezultati i saj nuk duhet marrë si krejtësisht i mirëqënë.

“Edhe në komentet e tyre (qytetarëve) bie në sy që shumica e personave janë mosbesues ndaj procesit të Vettingut. Kjo për disa arsye. Për një pjesë të komentuesve, vettingu ka ndikime të natyrës politike për të goditur kundërshtarët. Për një komentues i gjithë procesi është “formal”. Në lidhje me zhvillimin e procesit ka vërejtje për sa i takon ritmeve e tij të ngadalta dhe faktit se, kryesisht, është përqendruar te komponenti i pasurisë, duke anashkaluar 2 komponentët e tjerë shumë të rëndësishëm, përkatësisht komponentin e figurës dhe të aftësive profesionale. Për komentues të tjerë ata gjyqtarë, apo prokurorë që janë konsideruar gjithmonë “të paprekshëm”, vazhdojnë të mbeten të tillë, pavarësisht Vettingut. Një bindje e tillë përforcohet nga një komentues tjetër, sipas të cilit në kontrollin e figurave përdoren “standarde të dyfishta” si në rastin e disa subjekteve, të cilët edhe pse nuk e kanë justifikuar pasurinë, vazhdojnë të qëndrojnë në detyrë”, thotë KShH.

Rezultati i anketes: A e kuptoni mjaftueshëm këtë proces nëse e keni ndjekur?

Pakica e të anketuarve shprehin besimin se ky proces do të përmirësojë sistemin e drejtësisë dhe do të ndihmojë në hapjen e negociatave të anëtarësimit, por kërkohet përshpejtimi i procesit, që deri më tani vlerësohet jo vetëm nga qytetarët, por edhe nga ekspertët si tejet i ngadaltë.

Një kategori tjetër që KShH identifikon në sondazhin e kryer, është ajo e pesimistëve që vlerësojnë reformën në drejtësi dhe vettingun, por shprehen se krimi dhe nivelet e larta të korrupsionit mund të kapin edhe drejtësinë e re.

Rezultatet e anketes: Nëse e keni ndjekur procesin, a keni besim se ky proces është i drejtë, nisur nga rezultatet që ka pasur deri tani?

Sondazhi reflekton rënien e besueshmërisë tek një proces që pak pasi nisi gëzonte mbështetjen e mbi 90 për qind të shqiptarëve, të paktën sipas disa sondazhe. Këtyre të dhënave u referohej edhe ish-ambasadori amerikan, Donald Lu kur kërkonte me ngulm votimin e reformës dhe nisjen e procesit të vettingut.

Rezultatet e anketes: A mendoni se Vettingu do të pastrojë vërtet sistemin e drejtësisë dhe do të bëjë këtë sistem më të mirë dhe të besueshëm për qytetarët?

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.