Njerez

Vdes në moshën 100-vjeçare Henry Kissinger, protagonisti absolut i politikës së jashtme të SHBA

Gazeta Si - Ish-sekretari amerikan i Shtetit, Henry Kissinger, ka vdekur në moshën 100-vjeçare. Lajmi bëhet i ditur nga gazeta “Washington Post” në një shënim ku saktësohet se politikani ka vdekur në shtëpinë e tij në Konektikat.

Kissinger ushtroi pushtet të pashembullt mbi politikën e jashtme të SHBA-së në vitet 1970, gjatë administratave të presidentëve Richard M. Nixon dhe Gerald Ford dhe për dekada më pas, si konsulent dhe shkrimtar, ai shprehu mendime me rëndësi të madhe për udhëheqjen e SHBA-së për çështjet globale.

Vdekja e Kissinger u njoftua në një deklaratë nga firma e tij konsulente. Gjatë karrierës së tij të shquar diplomatike, Kissinger orkestroi hapjen e Shteteve të Bashkuara ndaj Kinës, negocioi daljen e fuqisë kryesore botërore nga Lufta e Vietnamit dhe përdori hile, ambicie dhe inteligjencë për të formësuar marrëdhëniet e Uashingtonit me Bashkimin Sovjetik në të gjithë botën nw kulmin e Luftës së Ftohtë, ndonjëherë duke sakrifikuar vlerat demokratike.

Nuk është rastësi që një nga frazat e tij më të famshme ishte "fuqia është afrodiziaku i fundit": figura e tij ka qenë gjithmonë e ndarë mes atyre që e konsideronin gjenial diplomatik dhe atyre që e konsideronin gjeni të keq.

I lindur në Furth, Gjermani, më 27 maj 1923, Heinz Alfred Kissinger e gjeti veten duke ikur nga Evropa në moshën pesëmbëdhjetë vjeç në prag të Luftës së Dytë Botërore, për të gjetur një shtëpi të dytë në Shtetet e Bashkuara.

Atje Heinz u bë Henri dhe mësoi të shprehej në një anglishte të përsosur duke ruajtur gjithmonë theksin e tij gjerman.

Ai bëri rrugën e tij fillimisht në Harvard, pastaj në Uashington, derisa arriti, falë Nelson Rockefeller, në çatinë e botës në shërbim të dy presidentëve: Richard Nixon dhe pas skandalit amerikan të quajtur “Ëatergate”, Gerald Ford.

Kissinger i përqendroi të gjitha negociatat në duart e tij, duke e bërë të tepërt punën e rrjetit diplomatik: nga ulja e parë ndaj BRSS, deri te shkrirja me Kinën, duke kulmuar me udhëtimin e Niksonit në Pekin.

Marrëveshjet e Parisit për armëpushimin në Vietnam pas gati 60 mijë vdekjeve të SHBA-së, i dhanë atij një çmim të diskutueshëm Nobel për Paqen: dy juri dhanë dorëheqjen në shenjë proteste.

Kissinger ishte në fakt një president në hije, edhe pse tavolina në Zyrën Ovale mbetej gjithmonë një mirazh i pamundur për të për faktin se ai nuk kishte lindur në SHBA.

Humbja e Fordit dhe zgjedhja e demokratit Jimmy Carter shënuan fundin e karrierës së tij publike, jo përfshirjen e tij në politikën e jashtme përmes grupeve si Trilaterali.

Pas largimit nga qeveria në vitin 1977, Kissinger themeloi firmën e famshme të konsulencës “Kissinger Associates”, përmes “derës rrotulluese” të së cilës kalonin ministrat dhe nënsekretarët dhe klientët përfshinin qeveritë botërore të mëdha dhe të vogla.

Kissinger ka qenë aktiv dhe i kthjellët deri vonë. Me rastin e ditëlindjes së tij të njëqindtë në gazetën "Washington Post", djali i tij David, duke pyetur veten për vitalitetin e jashtëzakonshëm fizik dhe mendor të një njeriu që varrosi admiruesit dhe kritikuesit, pavarësisht një diete të bazuar në “bratëurst” dhe “Ëiener schnitzel”, e identifikoi recetën atërore të pashtershme me sfidat ekzistenciale të momentit: nga kërcënimi i bombave atomike në vitet 1950, tek inteligjenca artificiale mbi të cilën dy vjet më parë ai shkroi librin e parafundit, “The age of AI: and our human future", i cili u pasua nga “Leadership: Six studies in world strategy".


Copyright © Gazeta “Si”


Lajme të lidhura

Më Shumë