Variantet e Covid 19, cilët janë më të përhapurit dhe sa duhet të shqetësohemi

Varianti “indian” dhe ai “anglez” janë viruset Covid 19 më të transmetueshëm, por vaksinat e aprovuara në Evropë janë të gjitha efektive kundër këtyre llojeve. Në Mbretërinë e Bashkuar (ku pak njerëz ka marrë dozën e dytë), po përhapet në mënyrë shqetësuese ai “indian”, por deri tani nuk raportohen infeksione serioze. Autoritetet thonë se 60% e të prekurve nuk kishin marrë as dozën e parë të vaksinës.

Çfarë është një variant?

Varianti është një virus që ka një numër të saktë të mutacioneve krahasuar me llojin origjinal. Ka pasur mijëra variante në qarkullim që nga ditët e para të pandemisë së koronavirusit, por shumica janë "neutrale", sepse nuk përfitojnë nga patogjeni. Të tjerët mund të përmbajnë karakteristika më shqetësuese, sepse ato rrisin transmetueshmërinë e Sars-CoV-2, patogjenicitetin (duke shkaktuar sëmundje më të rëndë) ose anashkalojnë, të paktën pjesërisht, imunitetin e marrë pas një infeksioni natyror ose vaksine.

Cilat janë variantet më shqetësuese?

Organizata Botërore e Shëndetësisë dhe Qendra Evropiane për Parandalimin dhe Kontrollin e Sëmundjeve (ECDC), rendisin katër variante shqetësuese, të ashtuquajturat “VOC” (Variants of concern). Bëhet fjalë për variantin “anglez” (B.1.1.7) sot mbizotërues në Evropë; i “Afrikës së Jugut” (B.1.351); “brazilian” (P.1), dhe lloji i dytë i atij “indian” (B.1.617.2).

Tetë variante të tjera (përfshirë atë “nigerian” dhe dy lloje të tjera “indiane”) klasifikohen me interes.

Ekzistojnë hipoteza shkencore, por ende të pasigurta, që mund të kenë një ndikim në transmetueshmërinë, ashpërsinë dhe imunitetin e virusit. Ndërkohë, njëzet e ca variante të tjera po monitorohen.

Cilat janë karakteristikat?

Ai “anglez” dhe “indian” duket të kenë transmetueshmëri më të madhe; “afrikani” mund të shkaktojë një efekt të pjesshëm të "arratisjes imune" kundër disa anti-trupave monoklonalë, të cilët gjithashtu mund të ndikojnë në një ulje të lehtë të efektivitetit të vaksinave; nga ana tjetër nuk ka siguri që “braziliani” mund të shkaktojë një numër të lartë të ri-infeksioneve, siç u shfaqën në fillim.

Sidoqoftë, variantet që janë gjeneruar deri më tani, janë pasardhës natyralë të adaptimit të virusit tek njerëzit dhe asnjë prej tyre nuk është veçanërisht i rëndësishëm për t'i bërë vaksinat e aprovuara më pak efektive.

Nëse nuk ndalohet qarkullimi i virusit (falë vaksinimit), nuk mund të përjashtohet që në të ardhmen të shfaqet një lloj pjesërisht rezistent ndaj vaksinës që do të tentonte të përhapej edhe në me një popullatë botërore të vaksinuar. Por, për momentin ky variant për fat të mirë nuk ekziston.

Pse flitet kaq shumë për variantin “indian”?

Sepse përmban dy mutacione tashmë të njohura: E484Q dhe L452R, të cilat për herë të parë shfaqen së bashku. I pari rrit transmetueshmërinë me të paktën 50%, sipas të dhënave të para të disponueshme. I dyti mund t'i japë virusit fuqinë për të anashkaluar efektin e vaksinës.

Sa është i përhapur në Evropë?

Sipas bazës së të dhënave “Gisaid”, varianti “indian” është raportuar në mënyrë sporadike në pothuajse të gjitha vendet evropiane. Më shqetësuese është situata në Mbretërinë e Bashkuar, ku javën e fundit u regjistrua më shumë se një e katërta e infeksioneve sesa në të kaluarën dhe rastet e variantit “indian” (7,000 të konfirmuara), u dyfishuan në shtatë ditë me numra absolutë, megjithatë, të përmbajtur.

Sidoqoftë, lloji “indian”, megjithëse është shumë ngjitës, nuk duket se shkakton sëmundje serioze.

A na mbrojnë vaksinat nga variantet?

Agjencia Evropiane e Barnave, thotë se të katër vaksinat që përdoren në Evropë, janë efektive kundër varianteve, të paktën për sëmundje të rënda. Studimet mbi ciklin e plotë të vaksinimit të kryera në Izrael dhe Katar, tregojnë një përgjigje të mirë, megjithëse më pak të fuqishme, të vaksinave “Pfizer” dhe “Moderna” edhe kundër varianteve më të frikshme, në veçanti të “Afrikës së Jugut”.

“AstraZeneca”, duket se funksionon më pak ndaj atij “afrikano-jugor”, por ka një mungesë të të dhënave të konsoliduara. Një analizë e fundit nga Instituti i Shëndetit Publik në Britani, ngriti një shqetësim, i cili, ndërsa theksoi efikasitetin e lartë të vaksinave kundër variantit “indian”, raportoi se pas një doze të vetme, si me “Pfizer”, ashtu edhe “AstraZeneca”, mbrojtja arrin vetëm 33%.

Sidoqoftë, Britania e Madhe në kushte emergjente zgjodhi të vonojë dozën e dytë për të imunizuar sa më shumë njerëz që të jetë e mundur. Nuk dihet nëse rritja e infeksioneve që vuajnë britanikët ditët e fundit, është për shkak të mbërritjes së variantit “indian” ose për faktin se efekti i dozës së parë po mbaron, i cili gjithmonë duhet të rritet me të dytën.

Për momentin nuk ka asnjë provë, që varianti “indian” i shpëton vaksinave standarde, madje edhe ato të vonuara me disa ditë në krahasim me protokollet mjekësore.

Përshtati: Gazeta “Si”

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.