Si mund ta fitojë luftën Ukraina

Nga "The Economist"-Një nga shumë justifikimet që Vladimir Putin ka dhënë për pushtimin e vendit fqinj është se Ukraina dhe Rusia janë "një komb", i cili duhet të bashkohet nën sundimin e tij të mirë.

"A mendoni akoma kështu?" pyeti presidenti i Ukrainës, ndërsa trupat e tij fshinë mijëra pushtues rusë nga provinca e Kharkiv këtë javë.

Sarkazma triumfuese e Volodymyr Zelensky ishte e justifikuar. Kundërofensiva e Kharkiv, e cila filloi më 5 shtator, shënon përmbysjen më dramatike ruse që kur Putin braktisi përpjekjet e tij për të pushtuar Kievin, kryeqytetin ukrainas, në fund të marsit.

Rëndësia e këtij rezultati nuk është vetëm tek çlirimi i 6000 kilometrave katrorë territor brenda pak ditësh – më shumë se sa kishte fituar Rusia në pesë muajt e mëparshëm. Nuk është as konfiskimi nga Ukraina i tankeve, armëve dhe municione që ushtarët rusë lanë pas ndërsa iknin në mënyrë të çrregullt.

Ukraina gjithashtu ka rimarrë dy qendra transporti, Izyum dhe Kupyansk, të cilat Rusisë i duhen nëse dëshiron të përfundojë pushtimin e rajonit të Donbasit dhe ta integrojë atë në Rusi. Planet e Putinit për të organizuar "referendume" të rreme për aneksimin e pjesëve të pushtuara të Ukrainës jugore dhe lindore tani janë pezull, pasi Ukraina kundërsulmon në të dyja zonat. Parashikimet në luftë janë gjithmonë të rrezikshme, por batica duket se ka ndryshuar. Pushtimi i Rusisë kudo mbahet nën kontroll dhe Ukraina gradualisht - dhe ndonjëherë papritmas - po i rimerr territoret.

Përparësitë e Ukrainës: armatime dhe burra

Në harduer, ajo ka një avantazh gjithnjë në rritje. Amerika dhe shtetet e tjera mike i kanë dërguar raketa me rreze dhe saktësi të mjaftueshme për të ndryshuar raportet e forcave. Ukraina mund të shohë dhe të godasë me siguri depotë e municioneve të armikut, qendrat e komandës dhe nyjet logjistike shumë prapa vijave të frontit; Rusia nuk mundet.

Epërsia e supozuar ajrore e Rusisë është shtypur nga mbrojtja ajrore e lëvizshme. Dhe ndërsa Rusia po mbaron rezervat e saj të armëve, ato të Ukrainës po rriten edhe më të bollshme dhe më të fuqishme, pasi pajisjet superiore të NATO-s zëvendësojnë kompletin e vjetër të Paktit të Varshavës.

Avantazhi i fuqisë punëtore të Ukrainës po rritet gjithashtu. Forca fillestare pushtuese e Putinit prej 200 mijë vetësh nuk ishte kurrë aq e madhe sa për të pushtuar Ukrainën. Humbjet e Rusisë kanë qenë të tmerrshme; sipas një vlerësimi 70,000-80,000 ushtarë të saj janë vrarë ose plagosur. Pavarësisht bastisjes së burgjeve dhe ofrimit të shpërblimeve të mëdha, Putin po përpiqet t'i zëvendësojë ato.

Në të kundërt, Ukraina ka të gjithë popullsinë e saj të rritur meshkuj për t'u thirrur. Morali i tyre është shumë i lartë dhe, pjesërisht falë NATO-s, ata janë të pajisur mirë dhe gjithnjë e më shumë të trajnuar mirë. Ata do të fitojnë besim vetëm kur Rusia lëkundet. Ata po luftojnë për shtëpitë dhe bashkëqytetarët e tyre. Trupat ruse po luftojnë për një shportë gënjeshtrash: se Ukraina drejtohet nga "nazistët", se ajo përbën një kërcënim për Rusinë, se populli i saj dëshiron të "çlirohet" nga Rusia.

 Zoti Putin teorikisht mund të urdhërojë një mobilizim të përgjithshëm dhe të detyrojë shumë më tepër të rinj rusë në betejë; por ai e di se kjo do të ishte jashtëzakonisht e papëlqyeshme, prandaj nuk e ka bërë ende. Edhe nëse do ta bënte, do të duheshin shumë muaj për të rekrutuar, trajnuar, pajisur dhe vendosur përforcimet ngurruese dhe të tmerruara.

Fitorja për Ukrainën nuk është ende e sigurt, por një rrugë është e dallueshme. Dëbimi i Rusisë tërësisht nga Ukraina do të jetë i vështirë sepse do të thotë ta shtyshë atë jashtë territorit ku është shumë më mirë i vendosur dhe e organizuar sesa në Kharkiv. Megjithatë një kolaps i përgjithshëm i forcave ruse nuk mund të përjashtohet, megjithëse duket i pamundur.

Perëndimi duhet të përforcojë suksesin.

Ukraina ka treguar se mund të përdorë armë perëndimore për të rimarrë territorin; Perëndimi duhet të dërgojë më të mirat, si p.sh. municionet me rreze më të gjatë veprimi të cilat kanë rezultuar kaq efektive, por që më parë parë hezitonte t'i furnizonte.

Për të shmangur përshkallëzimin, armët e avancuara të NATO-s nuk duhet të godasin Rusinë; Ukraina me siguri do të ketë nevojë për një fluks të besueshëm të municioneve për ofensivat e ardhshme dhe mjete të blinduara për të lëvizur forcat shpejt. Perëndimi duhet gjithashtu të marrë parasysh se çfarë mund t'i duhet Ukrainës vitin e ardhshëm – dhe të zgjerojë në masë të madhe shkallën e trajnimit për trupat ukrainase jashtë vendit.

Momenti në luftë mund të jetë i vetëqëndrueshëm. Nëse ukrainasit në qytetet e pushtuara besojnë se pushtuesit janë aty për të qëndruar , disa mund të pranojnë përfundimisht apo edhe të bashkëpunojnë. Nëse ata mendojnë se rusët do të largohen pas disa muajsh, ata kanë nxitjen e kundërt: rezistentët do të presin të jenë në anën fituese; bashkëpunëtorët, të izolohen. Pra, sa më shumë tokë të vjedhur të humbasë Rusia, aq më e vështirë do ta ketë të mbajë pjesën tjetër.

Evropa duhet t'i rezistojë shantazhit energjetik të Putinit

Që kur Putin ndërpreu furnizimin me gaz rus, qeveritë evropiane janë zotuar të punojnë fortë  për të parandaluar ngrirjen e qytetarëve të tyre këtë dimërr, edhe pse ata kërkojnë botën për furnizime alternative me energji. Ju mund të grindeni për detajet e politikës, por gjëja kryesore është të ruani solidaritetin pavarësisht dhimbjes.

Ndërkohë, zoti Putin po vuan të çarat e para në atmosferën e tij të pamposhtur të kultivuar me kujdes. Ai ka mbytur shumicën e mospajtimeve, megjithatë shqetësimi po transmetohet. Zëra të fortë po kritikojnë zhvillimin e luftës. Ramzan Kadyrov, një kryekomandant i frikshëm çeçen, njerëzit e të cilit kanë luftuar dhe terrorizuar ukrainasit, e ka quajtur situatën në terren "të habitshme". Një nacionalist në televizionin rus sugjeroi me takt se zoti Putin ishte këshilluar keq. Disa politikanë të guximshëm vendas në Moskë dhe Shën Petersburg kanë bërë thirrje që njeriu në Kremlin të japë dorëheqjen.

Iluzione të një plaku

Ekonomia e Rusisë i ka përballuar sanksionet më mirë se sa pritej, por ngadalë po ngec dhe çmimet e energjisë kanë rënë. Perëndimi duhet të përpiqet të ngrejë një pykë midis regjimit dhe popullit rus. Udhëheqësit perëndimorë duhet të theksojnë se grindja e tyre është me Putinin, jo me subjektet e tij.

Vendet perëndimore duhet të mirëpresin dezertorët rusë, veçanërisht ata më të arsimuarit. Rusëve që i shërbejnë regjimit, përkundrazi, duhet t'u mohohet viza. Me fat, elita e Rusisë përfundimisht do të lodhet nga izolimi, pasi forcat e saj të sigurisë lodhen duke u futur në një luftë të pafitueshme nga një tiran me iluzionet e madhështisë historike. Rusia mund t'i japë fund këtij konflikti sa herë që të dojë. Por paqja nuk do të jetë sipas kushteve të parashikuara fillimisht nga zoti Putin.