Shendet

Shumë po vuajnë nga gjendja e post Covid-19 për mbi 1 vit

Një vit pasi vala e parë e infeksioneve Covid-19 përfshiu të gjithë botën, ka disa pacientë që po përjetojnë një sëmundje që nuk do të zhduket kurrë. Shumë pacientë vuajnë nga gjendja e post Covid-19, ose Covid të zgjatur, por ka nga ata që kjo periudhë iu ka zgjatur gati një vit që prej diagnostikimit. Muaj më vonë, ata po përballen me simptoma që përfshijnë lodhjen, gulçimin, rrahjet e larta të zemrës dhe një paaftësi fizike. Mjekët po përpiqen të përcaktojnë se çfarë i shkakton simptomat, saktësisht sa njerëz preken dhe pse disa vuajnë ndërsa të tjerët shërohen. Është e paqartë pse gratë përgjithësisht më të reja ose në moshë të mesme, të cilat më parë ishin të shëndetshme duket se preken më shumë nga gjendja post-Covid. Institutet Kombëtare të Shëndetit në shtete të ndryshme në SHBA njoftuan një iniciativë të madhe për të studiuar gjatë Covid-19, mbështetur nga 1.15 miliardë dollarë në financim.
"Një numër i madh i pacientëve që janë infektuar me Covid-19 vazhdojnë të përjetojnë një swrw simptomave shumë kohë më parë se sa janë shëruar nga fazat fillestare të sëmundjes Covid-19", tha drejtori i një nga Instituteve Francis S. Collins.
Një studim në shkurt i botuar në revistën mjekësore “JAMA” zbuloi se afërsisht një e treta e 177 njerëzve që kishin kryesisht raste të lehta Covid raportuan simptoma të vazhdueshme deri në nëntë muaj pas sëmundjes. Gati 30% e pacientëve jo të shtruar në spital raportuan se vazhdimisht kishin probleme shëndetësore. Një studim tjetër i kohëve të fundit, në revistën “Sëmundjet Infektive Klinike”, zbuloi se 66% e 118 pacientëve me Covid të lehtë deri të moderuar kishin të paktën një simptomë identifikuese të Covid-19 katër muaj më vonë.
"Ajo që po shohim nuk është një kusht, është një seri e tërë gjërash", thotë Martin McKee, një profesor i shëndetit publik Evropian në Shkollën e Higjenës dhe Mjekësisë Tropikale në Londër, i cili ishte autori kryesor i një dokumenti të Organizatës Botërore të Shëndetit në Covid-19 të zgjatur.
Disa pacientë kanë parë përmirësim gradual me rehabilitim shumë të ngadaltë.
“Mali Sinai” në Nju Jork ishte një nga spitalet e para që krijoi një qendër të dedikuar për kujdesin post-covid.
“Nga 800 pacientë të regjistruar në programin e rehabilitimit të qendrës, rreth 150 i janë nënshtruar rreth katër muaj rehabilitimi. Pothuajse të gjithë ata 150 po përmirësohen, por asnjë nuk është rikuperuar plotësisht,” thotë David Putrino, drejtori i pavijonit rehabilitues në spital.
Ai beson se pacientët me covid të zgjatur do të kenë nevojë për minimumi gjashtë deri në 12 muaj rehabilitim. Programi në Sinai përfshin realizimin e ushtrimeve të frymëmarrjes për të rritur performancën e mushkërive në mënyrë që pacientët të fillojnë të tolerojnë rikonservimin gradual të stërvitjes.

Klinika Mayo në Rochester, Minn., ka një program për të trajtuar pacientët me Covid-19 të cilët janë të sëmurë deri në tre muaj dhe një program të veçantë me fibromialgjinë dhe specialistët e sindromës së lodhjes kronike për pacientët që janë të sëmurë më gjatë.
"Ne kemi pasur pacientë të shëruar plotësisht, duke përfshirë pacientë që kishin funksion shumë të dobët të mushkërive në fillim të trajtimit", thotë Greg Vanichkachorn, një mjek në Mayo.
Të tjerët janë përmirësuar, por ende po përjetojnë simptoma një vit më vonë. Disa mjekë thonë se simptomat e mushkërive, duket se përmirësohen më shpejt me trajtimin sesa ato neurologjike.
"Janë me të vërtetë efektet neurokognitive të cilat duket se po zgjasin më gjatë," thotë Aruna Subramanian, një profesore klinike e mjekësisë në Universitetin e Stanfordit.
Grupi i saj po kryen testimin neurokognitiv, si dhe MRI funksionale në disa pacientë.
"Të dhënat paraprake atje tregojnë ulje të ndjeshme të vëmendjes, funksionit ekzekutiv, kujtesës dhe mosfunksionimit të përgjithshëm njohës," thotë Subramanian.
Teoritë mbi shkaqet e simptomave përqendrohen në faktin nëse ato janë me natyrë autoimune, inflamatore ose të dyja. Akiko Iëasaki, profesor i imunobiologjisë në Yale, thotë se ka prova që Covid i zgjatur mund të shkaktohet nga një rezervuar viral; mbetjet e virusit në trup duke shkaktuar inflamacion; ose një sëmundje autoimune. Ajo po shikon gjithashtu nëse vaksinat mund të përmirësojnë simptomat tek pacientët.
Iëasaki dhe Putrino po studiojnë përgjigjen imune të pacientëve me Covid të zgjatur. Sipas tyre ka mundësi që Covid të shkaktojë një përgjigje masive inflamatore duke prodhuar një gjendje citokine, madje edhe në raste të lehta, të cilat mund të dëmtojnë indet dhe organet e trupit. Pacientët e shtruar në spital që i nënshtrohen të ashtuquajturës stuhi citokine marrin ilaçe për të ulur përgjigjen e tyre inflamatore, por pacientët në shtëpi mund të mos e kuptojnë se trupi i tyre po kalon një ngjarje të tillë. "Ky mund të jetë një shpjegim i fortë se pse rastet më pak të rënda kanë më shumë të ngjarë të çojnë në këtë fenomen post-akut Covid", thotë Putrino.
Burimi: The Wall Street Journal/ Përshtati: Gazeta “Si”


Copyright © Gazeta “Si”


Lajme të lidhura

Më Shumë