Gazeta Si – Të mërkurën, presidenti i Shteteve të Bashkuara Joe Biden nënshkroi një ligj që e bën shqiponjën kokëbardhë simbolin zyrtar të Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
Shpendi ka qenë tashmë simboli i vendit për më shumë se dy shekuj, edhe pse një ligj që e zyrtarizon dhe e bën atë zyrtar, nuk ishte miratuar kurrë më parë.
Shqiponja kokëbardhë, emri shkencor i të cilës është “Haliaeetus leucocephalus”, është shfaqur gjithmonë në stema, dokumente, monedha, flamuj, pulla, simbole, ndërtesa qeveritare dhe uniforma ushtarake amerikane.
Ligji i nënshkruar nga Biden, pra, nuk përfshin asgjë konkrete, por megjithatë ka një vlerë simbolike: Brad Finstad, kongresmeni republikan nga Minesota, i cili disa kohë më parë kishte depozituar projektligjin e sapo nënshkruar nga Biden në Dhomën e Përfaqësuesve, tha se tani i është dhnë shqiponjës “një njohje e vonuar”.
Konkretisht, projektligji amendon Kodin e Shteteve të Bashkuara, koleksionin e ligjeve federale të SHBA-ve, duke përfshirë një nen në të cilin shqiponja kokëbardhë përcaktohet si “zogu kombëtar” i Shteteve të Bashkuara.
Ligji u promovua nga një grup politikanësh nga Minesota, një shtet ku jeton një nga popullatat më të mëdha të shqiponjave kokëbardhë në të gjithë Shtetet e Bashkuara dhe u miratua korrikun e kaluar në Senat me një votë dypartiake, domethënë me mbështetjen e të dy formacioneve kryesore politike, republikanët dhe demokratët.
Biden e nënshkroi atë, duke e futur në fuqi, së bashku me rreth pesëdhjetë ligje të tjera. Shqiponja është konsideruar si simbol i forcës, guximit dhe lirisë që nga koha e Romës së lashtë dhe është zgjedhur si simboli i Shteteve të Bashkuara të Amerikës pikërisht në bazë të këtij kriteri.
Në vitin 1776, kur përfaqësuesit e 13 kolonive britanike nënshkruan Deklaratën e Pavarësisë dhe për rrjedhojë, kur lindën Shtetet e Bashkuara, tre komitete të ndryshme u përpoqën të propozonin një simbol që konsiderohej i përshtatshëm për të përfaqësuar vendin, pa arritur të merrnin miratimin e Kongresit.
Propozimi i shqiponjës u parashtrua nga Charles Thomson, Sekretar i Kongresit dhe një nga të ashtuquajturit “baballarët themelues” të Shteteve të Bashkuara: duke kombinuar disa tipare të propozimeve të bëra deri në atë pikë, ai krijoi atë që njihet edhe sot si Vula e Madhe, dhe që në fakt ka qenë simboli i Shteteve të Bashkuara që atëherë: një rreth me një shqiponjë në qendër që shtrëngon një degë ulliri dhe disa shigjeta në kthetrat e saj.
Propozimi origjinal përmbante një shqiponjë të vogël të bardhë, por më pas u vendos që të zëvendësohej me shqiponjën kokëbrdhë, një specie që konsiderohet vendase në Shtetet e Bashkuara.
Edhe sot, popullatat indigjene ende e konsiderojnë atë të shenjtë. Kongresi miratoi propozimin në vitin 1782, dhe që atëherë shqiponja është bërë një pjesë integrale e ikonografisë së Shteteve të Bashkuara të Amerikës.
Edhe pse ky simbol është shfaqur kudo për më shumë se dy shekuj, madje edhe në stemën zyrtare të Presidentit të Shteteve të Bashkuara, nuk ishte miratuar asnjë ligj që të zyrtarizonte vlerën simbolike të kësaj kafshe.
Në vitet e fundit, propozimi për ta bërë këtë nëpërmjet një ligji ishte mbështetur mbi të gjitha nga Qendra Kombëtare e Shqiponjave, një muze dhe qendër informacioni në Wabasha, Minesota, kushtuar shqiponjave.
Në vitin 2010, një nga eksponentët dhe studiuesit e saj, Preston Cook, zbuloi se vlera simbolike e shqiponjës për Shtetet e Bashkuara nuk ishte zyrtarizuar kurrë dhe për këtë arsye krijoi Iniciativën Kombëtare të Zogjve për të kërkuar miratimin e një ligji.
Kur shqiponja kokëbardhë u bë simboli i Shteteve të Bashkuara në fund të shekullit të 18-të, kishte shumë prej tyre në vend.
Që atëherë ato janë pakësuar shumë, deri në pikën për t’u deklaruar se i përkasin një specie në rrezik zhdukjeje (nuk kanë qenë më të tilla që nga viti 2007).
Në vitin 1940 u miratua një ligj që e bënte të paligjshme zotërimin, vrasjen ose shitjen e kësaj shqiponjeje dhe në dekadat në vijim u morën masa të tjera për mbrojtjen e tyre.
Sipas të dhënave nga “US Fish and Wildlife Service”, një agjenci qeveritare që merret me mbrojtjen e kafshëve të egra, në vitin 2020 në Shtetet e Bashkuara jetonin afërsisht 316 mijë individë të shqiponjës kokëbardhë, katërfish në krahasim me regjistrimin e vitit 2009.
Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
