.png)
Një nga momentet më të çuditshme ‘në festën e dashurisë së kësaj jave’ mes Xi Jinping dhe Vladimir Putin në Moskë ishte kur Putini e uroi Xi-n për "rizgjedhjen" e tij si president i Kinës dhe Xi i tha Putinit se ishte i sigurt se lideri rus do të fitonte rizgjedhjen e tij në vitin 2024 (madje edhe pse Putini nuk ka njoftuar ende se do të kandidojë).
Pse këta diktatorë mundohen të pretendojnë se janë fitues në garat demokratike? Kë mendojnë se po mashtrojnë?
Autokratët që përdorin zgjedhje të rreme për të kërkuar mbështetjen e popullit ndërsa konsolidojnë pushtetin nuk janë diçka e re. Saddam Hussein dhe Moammar Gaddafi i përdorën këto taktika përkatësisht në Irak dhe Libi. Por Xi dhe Putin nuk po fshihen vetëm pas një “gjetheje fiku” legjitimiteti; ata po përpiqen të ripërcaktojnë kuptimin e botës për atë që do të thotë "demokraci". Kjo është e rrezikshme dhe demokracitë e vërteta duhet të tërhiqen.
Për disa, loja e demokracisë së Putin dhe Xi mund të duket e padëmshme. Në fund të fundit, të gjithë e dinë se kanë shuar karakteristikat demokratike në sistemet e tyre duke shtypur disidencën politike, duke mohuar lirinë e shtypit, duke kriminalizuar avokatinë qytetare dhe duke i dhënë vetes mandate të pakufizuara si sundimtarë.
Por samiti i kësaj jave Putin-Xi tregoi se këta dy liderë nuk po përpiqen thjesht të riformulojnë demokracinë për qëllime të brendshme. Ata po pretendojnë pronësinë e konceptit të demokracisë si një cështje kyçe e rendit të ri botëror të propozuar - një rendi ku lufta aktuale për përparimin demokratik demonizohet dhe mohohet. Në vitin 2021, Zyra e Informacionit e Këshillit Shtetëror të Kinës publikoi madje një letër të bardhë të titulluar "Kina: Demokracia që funksionon" dhe e ofroi atë si një model për botën në zhvillim.
Ministri i Jashtëm i Kinës, Qin Gang, kritikoi kuadrin e administratës Biden për një konkurrencë globale midis demokracive dhe autokracive, duke thënë se "Kina dhe Rusia janë të përkushtuara për të promovuar një botë shumëpolare dhe një demokraci më të madhe në marrëdhëniet ndërkombëtare".
“Ne po punojmë në solidaritet për formimin e një rendi botëror shumëpolar më të drejtë dhe më demokratik”, tha Putin këtë javë në faqen e internetit të Kremlinit.
Është absurde të shpallësh “demokraci më të madhe” në botë, ndërsa mbron pushtimin rus të Ukrainës për të rrëzuar qeverinë e saj të zgjedhur në mënyrë demokratike. Dhe nëse Putini dhe Xi besonin vërtet në "demokracinë në marrëdhëniet ndërkombëtare", ata do të nderonin votën dërrmuese të Kombeve të Bashkuara që i bënin thirrje Rusisë të tërhiqej.
Por ka një audiencë për narrativën Putin-Xi, sado jo e sinqertë. Pretendimi i Pekinit për të praktikuar atë që ai e quan "demokracia e gjithë procesit" është tërheqës për diktatorët dhe despotët e tjerë që nuk duan të pranojnë se po e mbajnë pushtetin thjesht përmes forcës brutale.
Më gjerësisht, Putin dhe Xi po përpiqen të zbrazin vetë nocionet e demokracisë, të drejtave të njeriut dhe sundimit të ligjit në sistemin ndërkombëtar.
“Sapo të fitosh shijen e të qenit autokratik në vendin tënd, dëshiron të jesh autokratik në botë,” tha Moisés Naím, autor i librit “ Hakmarrja e pushtetit : Si autokratët po rishpikin politikën për shekullin 21”. . “Ajo që ndodh në autokraci nuk qëndron në autokraci. Udhëton.”
Demokracitë perëndimore do të ishin naive të mendonin se narrativa e Pekinit nuk po përhapet. Një raport nga Instituti Amerikan i Paqes detajoi fushatën e gjerë globale të qeverisë kineze për të ndikuar mediat në botën në zhvillim përmes sasive masive të propagandës, korrupsionit të mediave lokale dhe operacioneve të ndikimit të fshehtë.
“Pekini kërkon të angazhojë një koalicion të gjerë partnerësh me mendje në të gjithë Jugun Global për të bërë jehonë ndaj pretendimeve të tij se sistemi politik kinez është superior dhe se Shtetet e Bashkuara janë një neo-imperialist i padëshiruar”, thuhej në raport.
Sulmet e Putinit dhe Xi ndaj konceptit perëndimor të demokracisë ndihmohen nga erozioni i mbështetjes për promovimin e demokracisë këtu në shtëpi. Disa ekspertë amerikanë argumentojnë se Shtetet e Bashkuara duhet të injorojnë komponentin ideologjik të konkurrencës së fuqive të mëdha, sepse ajo zvogëlon hapësirën për bashkëpunim me diktaturat.
Por sasia e madhe e kohës, përpjekjeve dhe burimeve që Putin dhe Xi i kushtojnë projeksionit ideologjik tregon rëndësinë e saj për ta dhe prandaj kërkon një përgjigje. Administrata Biden javën e ardhshme po pret përsëritjen e dytë të Samitit të saj për Demokraci , i cili synon të forcojë mbështetjen ndërkombëtare për këto vlera. Por një konferencë në vit nuk mjafton.
Putin dhe Xi duan ta kenë të dyja mënyrat; ata duan të drejtojnë sistemet e tyre si diktatorë ndërsa pretendojnë mantelin e demokracisë në shekullin e 21-të. Fakti që ata pretendojnë tregon se ata e dinë se modeli i tyre aktual nuk është as popullor dhe as i drejtë. Udhëheqësit në shoqëritë e hapura duhet të sigurojnë që demokracia të mos përcaktohet nga ata që e kundërshtojnë atë.
Burimi: Washington Post/ Përshtati: Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
