.png)
Personat e armatosur erdhën nga ajri, deti dhe toka. Ata qëlluan mbi civilët, morën pengje dhe i detyruan familjet të mbylleshin brenda, nga frika për jetën e tyre.
Një ditë që filloi me sirenat e sulmit ajror në mëngjes herët, në mesditë u kthye në një nga sulmet më të tmerrshme që Izraeli ka njohur në 75 vitet e ekzistencës së tij. Sulmuesit nga Hamasi, grupi militant islamik që kontrollon Rripin e Gazës të varfër dhe me popullsi të dendur, kishin vrarë natën qindra njerëz dhe plagosur qindra të tjerë.
Megjithëse Izraeli nuk është i huaj për sulmet terroriste, sulmi i së shtunës ishte i paprecedentë – jo më pak për shkak të mungesës së paralajmërimit. Ushtria izraelite të shtunën e gjeti veten të pasigurt, pavarësisht dekadave në të cilat vendi u bë një central elektrik teknologjik që krenohet me një nga forcat e armatosura më mbresëlënëse në botë dhe një agjenci kryesore të inteligjencës.
Kanë kaluar më shumë se 17 vjet që kur një ushtar izraelit u kap si rob lufte në një sulm në territorin izraelit. Dhe Izraeli nuk e ka parë këtë lloj infiltrimi në baza ushtarake dhe qytete që nga luftimet qytet pas qytet në luftën e pavarësisë të vitit 1948. Si mundi një grup terrorist nga një prej enklavave më të varfra në botë të arrinte të kryente një sulm kaq shkatërrues?
“I gjithë sistemi dështoi. Nuk është vetëm një komponent. Është e gjithë arkitektura e mbrojtjes që me sa duket nuk arriti të sigurojë mbrojtjen e nevojshme për civilët izraelitë”, tha Jonathan Conricus, një ish-zëdhënës ndërkombëtar për Forcat e Mbrojtjes të Izraelit.
IDF ka shmangur vazhdimisht pyetjet nëse ngjarjet e së shtunës përbëjnë një dështim të inteligjencës. Zëdhënësi ushtarak nënkoloneli Richard Hecht i tha CNN se Izraeli ishte i fokusuar në luftën aktuale dhe mbrojtjen e jetëve të civilëve.
"Ne do të flasim për atë që ndodhi më pas nga ana e inteligjencës," tha Hecht.
"Natyrisht që nuk mbrohet në mënyrë adekuate"
Qoftë rastësi apo projektim, sulmet erdhën një ditë pas 50-vjetorit të një tjetër konflikti të paparashikuar, kur një koalicion shtetesh arabe nisi një sulm të befasishëm kundër Izraelit në Yom Kippur, ditën më të shenjtë të kalendarit hebre, në 1973.
Që kur Izraeli u tërhoq nga Gaza në vitin 2005, ai ka shpenzuar miliarda dollarë për të siguruar kufirin nga sulmet. Kjo ka ndaluar terroristët të përpiqen të kalojnë kufirin nga ajri ose nëntoka duke përdorur tunele. Për të ndaluar sulmet me raketa, Izraeli ka përdorur Iron Dome, një sistem efektiv mbrojtës raketor i zhvilluar me ndihmën e Shteteve të Bashkuara.
Izraeli shpenzoi gjithashtu qindra miliona dollarë për ndërtimin e një sistemi kufitar të zgjuar me sensorë dhe mure nëntokësore, i cili, sipas Reuters, përfundoi në fund të vitit 2021.
Zyrtarët izraelitë pothuajse me siguri do të shikojnë se ku dështuan këto sisteme të shtunën. Që nga mëngjesi i së shtunës, Izraeli tha se Hamasi kishte lëshuar 2200 raketa, megjithëse nuk dha shifra se sa prej tyre u kapën. Zyrtarët nuk kanë komentuar nëse gardhi kufitar e bëri punën e vet.
Aaron David Miller, një ish-negociator i Departamentit të Shtetit për çështjet e Lindjes së Mesme, i tha CNN se komunitetet izraelite pranë Gazës "natyrisht nuk ishin të mbrojtura siç duhet".
"Unë thjesht nuk mendoj se izraelitët e parashikuan këtë," tha Miller.
Mënyra se si Izraeli përgjigjet ka të ngjarë të përfshijë më shumë sesa thjesht përforcime kufitare. Forcat e Mbrojtjes së Izraelit kanë filluar tashmë sulmet ajrore në Gaza duke synuar infrastrukturën e Hamasit, duke rezultuar në qindra të vdekur dhe të plagosur.
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu tha se vendi do të "kthejë zjarrin e një përmase që armiku nuk e ka njohur", ndërsa zyrtari më i lartë i ngarkuar me aktivitetet në territoret palestineze, gjeneralmajor Ghassan Alian, tha se Hamasi kishte "hapur portat e ferrit.”
Conricus, ish-zëdhënësi i IDF, tha se ngjarjet e së shtunës do ta detyrojnë Izraelin të mbështesë atë retorikë dhe të përgjigjet "në një mënyrë që nuk është përgjigjur kurrë më parë".
Burimi: CNN/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
