Analize

Pse Izraeli do ta marrë Rafahun pikërisht tani?

Nga Gazeta ‘Si’- Më 6 janar 2024, një vlerësim i Kombeve të Bashkuara arriti në përfundimin se nuk ka " nuk ka vend të sigurt" në Gaza.

Madje as Rafahu, qyteti më jugor në Rripin e Gazës, i përcaktuar si "zonë e sigurt" nga Izraeli, edhe pse ushtria e tij nuk e ndaloi kurrë bombardimin e tij.

Tashmë në janar, 1.5 milionë nga 2.3 milionë gazanë u grumbulluan në qytet, pranë kufirit me Egjiptin. Në fillim të shkurtit, kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu njoftoi se ushtria izraelite do të pushtonte Rafahun. Kjo ofensivë tokësore – të cilën OKB-ja paralajmëroi se mund të çonte në një “tragjedi të patregueshme” – që atëherë ka qenë një shpatë e varur mbi kokën e këtyre palestinezëve të zhvendosur.

Të hënën, kërcënimi filloi të materializohej kur Izraeli urdhëroi 100.000 njerëz të evakuoheshin në "zonat e sigurta" të supozuara të enklavës palestineze. Të martën, tanket izraelite pushtuan pikën kufitare Rafah, e vetmja që Izraeli nuk e kontrollonte plotësisht.

“Një sulm në Rafah do të ishte një gabim strategjik, një fatkeqësi politike dhe një makth humanitar”, tha Sekretari i Përgjithshëm i OKB-së, António Guterres.

Pse ta marrin Rafahun tani?

Ministri izraelit i Mbrojtjes, Yoav Gallant, tha të hënën se vendi i tij "nuk ka zgjidhje" përveç pushtimit të Rafahut.

Një ditë më parë, në raundin e fundit të bisedimeve në Kajro për të negociuar një marrëveshje për lirimin e 132 pengjeve izraelitë ende në Gaza, Hamasi kishte refuzuar një propozim që nuk përfshinte kushtin kryesor të lëvizjes palestineze: një armëpushim përfundimtar. Të dielën, grupi fundamentalist sulmoi një garnizon ushtarak pranë pikës kufitare Kerem Shalom dhe vrau katër ushtarë izraelitë. Po atë ditë, Izraeli mbylli selinë e rrjetit Al Jazeera në Jerusalem.

Sipas The New York Times, ishte këmbëngulja e Netanyahut që ai të pushtonte Rafahun që e bëri Hamasin të ashpërsonte qëndrimin e tij. Të hënën vonë, një deklaratë nga shefi politik i Hamasit, Ismail Haniyeh tha se lëvizja më në fund kishte miratuar një marrëveshje të propozuar për armëpushim, të cilën Izraeli tha se do ta studionte.

Menjëherë pas kësaj, Netanyahu tha se ofensiva në Rafah po vazhdonte dhe të martën, tanket izraelite arritën në pikën kufitare të qytetit me Egjiptin. Kryeministri izraelit pretendon se Rafah është bastioni i fundit i Hamasit dhe ku pengjet e mbetura izraelite, të vdekur apo të gjallë, po mbahen rob në Gaza. Partnerët e tij të qeverisë së ekstremit të djathtë kërcënuan se do të tërhiqnin mbështetjen e tyre nëse ai nuk pushtonte qytetin palestinez.

Çfarë pasojash mund të kishte ky pushtim?

Në provincën e Rafahut - e cila kishte një popullsi prej rreth 220.000 njerëz para luftës që filloi më 7 tetor - 1.5 milionë palestinezë tani janë të grumbulluar në 25 milje katrorë. Tetëdhjetë përqind jetojnë në tenda ose nën strehimore plastike, me pothuajse asnjë ushqim, ujë të pijshëm, kanalizime ose kujdes mjekësor. Më 3 maj, zëdhënësi i Zyrës së OKB-së për Koordinimin e Çështjeve Humanitare (OCHA), Jens Laerke, paralajmëroi: “Qindra mijëra njerëz që ndodhen atje do të ishin në rrezik të menjëhershëm të vdekjes nëse do të ketë një sulm në Rafah.”

Do të ishte gjithashtu "një goditje e pabesueshme për operacionin humanitar në të gjithë brezin, sepse ai është i drejtuar kryesisht nga Rafah," tha ai.

Organizata Botërore e Shëndetësisë paralajmëroi se një operacion i tillë mund të çojë në një "banjë gjaku" dhe do të paralizojë më tej "një sistem shëndetësor tashmë të prishur". Nga shtatë spitalet pjesërisht funksionale në Gazën jugore, tre janë në Rafah. Deri më tani, shumica dërrmuese e kamionëve me ndihma humanitare për Gazën hynë përmes postave kufitare në Rafah dhe Kerem Shalom, të cilat tani janë të mbyllura.

A ka zona të sigurta për personat e zhvendosur në Gaza?

Të ashtuquajturat zona të sigurta ku Izraeli ka urdhëruar njerëzit e zhvendosur nga Rafah të shkojnë janë Al-Maëasi - një brez bregdetar shtatë milje i gjatë dhe më pak se një milje i gjerë që nuk kishte shërbime edhe para luftës - dhe qyteti pothuajse i shkatërruar i Khan Yunis.

Ai e ka quajtur këtë zonë "zona e zgjeruar humanitare". Një pjesë e Al-Mawasi u pushtua nga ushtria izraelite më 22 janar, edhe pse ishte caktuar si strehë. Deri më tani, Rafah përshkruhej gjithashtu si një "zonë e sigurt" pavarësisht se vuante granatimet pothuajse të përditshme.

Një hetim nga Forensic Architecture , një agjenci kërkimore me bazë në Goldsmiths, Universiteti i Londrës, denoncoi se këtyre "zonave të sigurta" në Gaza jo vetëm që "u mungon infrastruktura bazë për strehimin, ushqyerjen dhe kujdesin mjekësor për një numër të tillë civilësh", por çfarë Izraeli përkufizon si "politikat humanitare" të saj në Gaza funksionin si "një mjet zhvendosjeje masive, duke i shtyrë civilët në zona të pajetueshme që më vonë sulmohen, duke shtuar fushatën gjenocidale të Izraelit kundër popullsisë palestineze".

A janë të ligjshme zhvendosjet masive të popullsisë?

Izraeli është fuqia pushtuese në Gaza,. Sipas OKB-së Konventa e Gjenevës përcakton: "Transferimet individuale ose masive të dhunshme" janë të ndaluara, "pavarësisht nga motivi i tyre". Edhe në ato pak përjashtime të parashikuara në këtë rregull, ai thotë se pushteti pushtues duhet “të sigurojë, në masën më të madhe praktike, që të sigurohet strehimi i duhur për të pritur personat e mbrojtur, që largimet të kryhen në kushte të kënaqshme higjienike, shëndetësore, sigurinë dhe ushqimin, dhe se anëtarët e së njëjtës familje nuk janë të ndarë.”

Cilat kanë qenë reagimet për urdhrin e evakuimit të Rafahut?

Presidenti i SHBA Joe Biden përsëriti të hënën "pozicionin e tij të qartë" për ofensivën në Rafah në një telefonatë me Netanyahun.

Uashingtoni nuk e kundërshton vetë pushtimin, por me kushtin që Izraeli të paraqesë një plan "të besueshëm" për të mbrojtur civilët.

Kreu i diplomacisë evropiane, Josep Borrell, i kërkoi BE-së të veprojë për të ndaluar pushtimin, të cilin ai e ka quajtur "të papranueshëm", ndërsa zëdhënësi i OKB-së Stéphane Dujarric lexoi një deklaratë të hënën në të cilën ai përsëriti atë që ishte njoftuar më parë nga Kombet e Bashkuara. Agjencia për refugjatët palestinezë (UNRWA): organizata nuk do të marrë pjesë në asnjë zhvendosje masive dhe “të pavullnetshme” të popullsisë.

Arabia Saudite - fuqia e madhe rajonale sunite, me të cilën Izraeli kishte shpresuar të krijonte marrëdhënie diplomatike përpara luftës - e dënoi pushtimin në një deklaratë të ashpër që e quajti ofensivën izraelite "gjenocid" për herë të parë që nga fillimi i luftës.

Burimi:El Pais/Përshtati Gazeta Si


Copyright © Gazeta “Si”


Lajme të lidhura

Më Shumë