Mjedis

Projekti që do të shpëtojë krapin e Shkodrës nga zhdukja

Krapi dikur ishte 'Mbreti i Liqenit të Shkodrës'. I gjendur me bollëk në masën më të madhe të ujit në Gadishullin Ballkanik, në kufirin e Shqipërisë dhe Malit të Zi, krapi ishte një shpëtim për peshkatarët dhe komunitetet e tyre për breza.

Zhvillimi i bregut të liqenit, ndotja, ndryshimet klimatike dhe peshkimi i tepërt kanë shkaktuar një dëm të madh në biodiversitetin e liqenit, duke përfshirë krapin dhe rezervat e tjera të peshkut, dhe kjo ka ndikuar në jetesën e atyre që varen prej tyre.

“Shumë herë kemi menduar të braktisnim fare peshkimin”, thotë Musa Hysa, një peshkatar që e ka ndjerë ndikimin e këtyre ndryshimeve.

Tani rreth 420 peshkatarë po marrin pjesë në një nismë të FAO-s, të zbatuar së bashku me Ministrinë e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural të Shqipërisë, një organizatë lokale për menaxhimin e peshkimit dhe organizatat joqeveritare (OJQ), për të përmirësuar praktikat e qëndrueshme të peshkimit dhe për të rindërtuar stoqet e mbarështimit duke përdorur akuakulturën.

Projekti AdriaMed i FAO-s po punon me OJQ-të dhe qeverinë shqiptare për të ndihmuar peshkatarët të rifillojnë praktikën jetike.

Kjo është pjesë e Projektit AdriaMed të FAO-s, i cili financohet nga Ministria Italiane e Politikave të Bujqësisë, Ushqimit dhe Pyjeve.

Ai promovon bashkëpunimin shkencor dhe institucional midis vendeve në detin Adriatik dhe Mesdhe dhe kërkon të përmirësojë menaxhimin rajonal të aktiviteteve të peshkimit dhe akuakulturës. Vitet e fundit peshkatarët panë një rënie shqetësuese të rezervave të peshkut të liqenit. Peshkimi i paligjshëm dhe i tepruar shtoi humbjet e peshkatarëve dhe njerëzit u detyruan të lëviznin diku tjetër ose të gjenin mënyra të tjera për të fituar të ardhura për të mbijetuar.

Duke u mbështetur në trashëgiminë e komunitetit, projekti shqiptar ndihmoi për të ndarë me peshkatarët e rinj teknikat e mbarështimit të përdorura nga peshkatarët me përvojë. Gjatë sezonit të riprodhimit në prill 2022, ekspertët e FAO-s punuan me peshkatarët për të ndërtuar rrethime të përkohshme rrjete për depozitimin e vezëve.

Vezët e krapit u mblodhën për shumim dhe u transferuan në mjedise për të stimuluar çeljen e tyre. Vezët, të mbrojtura në mbylljet e rrjetave, çelin.

Në fazën përfundimtare, peshqit e rinj, mjaft të mëdhenj për të siguruar një shkallë të mirë mbijetese, u lëshuan në liqen në qershor 2022.

"Ne kemi punuar me peshkatarët për të rikuperuar traditat e tyre dhe për t'i përdorur ato për të mbështetur praktikat e qëndrueshme duke krijuar mundësi që krijojnë vende pune, mbrojnë mjedisin dhe mbështesin jetesën në afat të gjatë", thotë Nicoletta Milone, përfaqësuese e FAO.

Ngritja e një "çerdheje" është çelësi për të mbajtur gjallë komunitetet e peshkimit rreth liqenit të Shkodrës.

Roland Kristo, zëvendësministër i Ministrisë së Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural të Shqipërisë, i cili është përgjegjës për peshkimin dhe akuakulturën, thotë se projekti ka dhënë tashmë rezultate dhe se peshkimi do të ketë një të ardhme.

“Ne besojmë shumë se me një bashkëpunim të mirë dhe me përfshirjen e të gjithë aktorëve, ne mund të arrijmë zhvillimin e qëndrueshëm të peshkimit dhe të sigurojmë që burimet të menaxhohen mirë”, thotë Kristo.

Ndërkohë Tom Miraku, Drejtor i OJQ-ve thotë se nisma tashmë ka bërë një ndryshim për peshkatarët.

“Ky projekt pilot ishte një provë për të testuar sa mund të funksionojë. Tani i kemi të gjitha elementet për të filluar me planifikimin dhe zbatimin më gjerë. Me hapa të vegjël mund të transformojmë jetën e peshkatarëve”, thotë Miraku duke shtuar se ky projekt do t’u tregojë peshkatarëve rrugën përpara për prodhimin e një sasie të mirë të peshqve.

Arben Kipi, Ndihmës Përfaqësuesi i FAO-s në Shqipëri, thotë se kjo nismë luan një rol të rëndësishëm edhe në uljen e varfërisë, pasi përmirëson jetesën e peshkatarëve duke gjeneruar të ardhura më të qëndrueshme.

Burimi: ANSA, FAO. Përshtati: Gazeta Si.


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë