Perëndimi duhet të përgatitet pasi Putin mund ta përdorë sërish energjinë si armë

Do të ishte e lehtë për politikëbërësit perëndimorë të arrinin në përfundimin se përpjekja e Vladimir Putin për ta kthyer furnizimin me energji në armë, përfundoi në dështim.

Europa shmangu ndërprerjet dimrin e kaluar, pavarësisht se Rusia uli furnizimet me gaz që dikur plotësonte 40 për qind të kërkesës. Çmimet kanë rënë më shumë se 90 për qind nga kulmi i tyre gushtin e kaluar dhe objektet europiane të magazinimit tashmë po mbushen përpara dimrit të ardhshëm.

Por një grup në rritje i ekspertëve të energjisë po paralajmërojnë se vendet perëndimore nuk duhet të jenë të pavëmendshme, pasi ato mbeten të pambrojtura ndaj pabesisë ruse në tregjet e energjisë.

Shqetësimi është se nëse Putin dyshon se po humbet luftën në Ukrainë – dhe me të potencialisht kontrollin e tij në pushtet – atëherë perëndimi duhet të përgatitet për ndërprerje të mëtejshme.

Me zgjedhjet e Parlamentit Europian vitin e ardhshëm, të ndjekura nga zgjedhjet presidenciale në SHBA në vitin 2024 që mund ta kthejnë Donald Trumpin në Shtëpinë e Bardhë, çdo veprim që Putini mund të ndërmarrë për të rrëzuar peshoren në favor të kandidatëve më pak mbështetës të Ukrainës ka të ngjarë të jetë në shqyrtim.

"Mundja e Putinit në pushtet është e lidhur me gjetjen e një lloj rezultati të pranueshëm nga lufta në Ukrainë," tha Richard Bronze, analist gjeopolitik në Energy Aspects.

Trump ka sugjeruar se nëse zgjidhet ai do ta detyronte Ukrainën të negociojë fundin e luftës. Ringjallja e një rritjeje nxitëse të inflacionit në gazin natyror do të vinte gjithashtu në një kohë sfiduese ekonomike për liderët evropianë, të cilët përballen me kërcënimet e tyre nga rivalët populistë.

Ndërkohë që SHBA dhe Evropa kanë ndaluar importet ruse të naftës, Moska mbetet një nga eksportuesit më të mëdhenj në botë të karburantit të papërpunuar dhe të rafinuar. Eksportet e gazsjellësit të saj drejt Evropës mund të jenë ngadalësuar në një rrjedhë në krahasim me nivelet e paraluftës, por ato ende po plotësojnë rreth 15 për qind të kërkesës për gaz të kontinentit, të përforcuara nga rritja e dërgesave detare të gazit natyror të lëngshëm.

Thierry Bros, një analist energjetik dhe profesor në Sciences Po në Paris, tha se ndërsa furnizimet me gaz të Evropës dukeshin të rehatshme, ai priste që Moska të përdorte përsëri të gjitha "mashtrimet" e saj ndërsa viti 2024 po afrohej pas përpjekjeve të liderit rus për të rritur çmimet vitin e kaluar.

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë paralajmëroi këtë javë se ekzistonte rreziku që Rusia të ndërpresë rrjedhat e mbetura të tubacionit drejt Evropës, të cilat kalojnë përmes Ukrainës dhe Turqisë.

Nëse furnizimet me LNG janë gjithashtu më të ulëta dhe moti është i keq, IEA tha se do të ekzistonte rreziku i "paqëndrueshmërisë së çmimeve dhe ndërprerjeve të furnizimit në rastin e një periudhe të vonë të ftohtë".

Ndërprerja e furnizimeve do të rrezikonte gjithashtu largimin e aleatëve të fuqishëm si Kina dhe India, të cilët janë bërë blerësit kryesorë të naftës ruse.

Tregjet e naftës pritet të shtrëngohen në gjysmën e dytë të këtij viti, duke rritur levën e Rusisë.

Për Putinin, avantazhet e rritjes së çmimeve të benzinës dhe naftës përpara zgjedhjeve në SHBA mund të errësojnë frikën për dëmtimin e sektorit rus të naftës ose marrëdhënieve diplomatike.

“Putini është në një pozicion dobësie, kështu që ai ka më shumë gjasa të mendojë të hedhë zare”, tha Bronze. Rusia gjithashtu mund të shkaktojë telashe për furnizimet me naftë të vendeve të tjera, pasi ka kërcënuar më parë eksportet nga Kazakistani që kalojnë nëpër portet ruse. Fuqitë perëndimore nuk janë të pambrojtura.

Anëtarët e IEA mbajnë rezerva emergjente të naftës dhe vitin e kaluar administrata Biden lëshoi rreth 200 milionë fuçi nga Rezerva e saj Strategjike e Naftës për të ndihmuar në mbajtjen e çmimeve në kontroll.

Por publikimet e mëtejshme po bëhen më sfiduese politikisht, me kritikët që akuzojnë Joe Biden për minimin e sigurisë energjetike të SHBA-së duke zbrazur stoqet në nivelin më të ulët që nga vitet 1980. Me vetëm 350 milionë fuçi të mbetura, lëshimet e mëtejshme do të duhet të peshohen me kujdes. Putini madje mund të mendojë se tregjet e energjisë më në fund po lëvizin në favor të tij.

Burimi: Financial Times/ Përshtati: Gazeta Si

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.